Trình Quốc hội chủ trương đầu tư hơn 580.000 tỷ đồng cho giáo dục trong 10 năm tới

2 giờ trướcBài gốc

Đây là chương trình có quy mô lớn, phạm vi toàn quốc, hướng tới chuẩn hóa, hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục, tạo chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng và bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.

Đến 2030, ít nhất một trường đại học lọt top 100 đại học hàng đầu thế giới

Theo Tờ trình, chương trình được triển khai trong 10 năm, chia thành hai giai đoạn 2026 – 2030 và 2031 – 2035, do Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày tờ trình của Chính phủ.

Trong giai đoạn 2026 – 2030, chương trình đặt ra bốn nhóm mục tiêu lớn: chuẩn hóa hệ thống trường lớp; đầu tư trọng điểm cho giáo dục nghề nghiệp; nâng cấp cơ sở vật chất và hạ tầng kỹ thuật cho các cơ sở giáo dục đại học; và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển toàn diện người học.

Ở bậc đại học, chương trình hướng tới hiện đại hóa hạ tầng, nâng cấp phòng thí nghiệm, hình thành trung tâm nghiên cứu xuất sắc và đặt mục tiêu đầu tư để ít nhất 8 trường đại học công lập lọt vào nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á, và có tối thiểu một cơ sở đạt nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới trong các lĩnh vực trọng điểm.

Chính phủ đề xuất tập trung kiên cố hóa 100% trường lớp học, đảm bảo cơ sở vật chất đạt chuẩn; đầu tư cho các phòng bộ môn, phòng thực hành, không gian trải nghiệm STEM/STEAM và các yêu cầu dạy học ngoại ngữ. Khoảng 30% cơ sở giáo dục phổ thông sẽ có đủ thiết bị để thực hiện dạy và học bằng tiếng Anh cho một số môn học, trong đó có các môn khoa học tự nhiên.

Trong giáo dục nghề nghiệp, sẽ ưu tiên đầu tư cho 18 trường cao đẳng nghề để từng bước hình thành 6 trung tâm quốc gia và 12 trung tâm vùng đào tạo nhân lực kỹ năng cao; đồng thời hỗ trợ khoảng 30 trường cao đẳng nghề đào tạo các ngành trọng điểm phục vụ phát triển kinh tế – xã hội từng vùng.

Đến năm 2035, Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành 100% trường mầm non, phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất; bảo đảm toàn bộ cơ sở giáo dục phổ thông có đủ thiết bị đáp ứng yêu cầu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học cũng được quy hoạch lại mạng lưới, hướng tới 60 trường cao đẳng nghề chất lượng cao tiếp cận trình độ ASEAN-4 và 6 trường đạt trình độ các nước nhóm G20. Toàn bộ cơ sở giáo dục đại học công lập trong quy hoạch sẽ đạt chuẩn vào năm 2035, với đầu tư đồng bộ cho những trường trọng điểm đào tạo nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Ngân sách trung ương đầu tư 100.000 tỷ đồng trong 5 năm tới

Tổng các nguồn lực huy động cho toàn bộ chương trình giai đoạn 2026 – 2035 dự kiến tối thiểu 580.133 tỷ đồng. Trong đó ngân sách trung ương khoảng 349.113 tỷ đồng (60,2%), ngân sách địa phương khoảng 115.773 tỷ đồng (19,9%)

Vốn đối ứng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học khoảng 89.073 tỷ đồng, chiếm 15,4%. Nguồn vốn huy động hợp pháp khác khoảng 26.173 tỷ đồng, chiếm 4,5%.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các đại biểu dự phiên họp sáng 25/11.

Trước mắt, giai đoạn 2026 – 2030 cần tối thiểu 174.673 tỷ đồng, gồm 100.000 tỷ đồng từ ngân sách trung ương, tối thiểu 45.101 tỷ đồng từ ngân sách địa phương, 20.429 tỷ đồng vốn đối ứng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và đại học và 9.143 tỷ đồng vốn huy động hợp pháp khác.

Giai đoạn 2031 – 2035, tổng nguồn lực dự kiến khoảng 405.460 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương tối thiểu 249.000 tỷ đồng (61,44%); ngân sách địa phương tối thiểu 70.672 tỷ đồng (17,43%); vốn đối ứng khoảng 68.645 tỷ đồng và vốn hợp pháp khác khoảng 17.030 tỷ đồng.

Chương trình gồm 5 dự án thành phần: Bảo đảm cơ sở vật chất, thiết bị cho giáo dục mầm non và phổ thông; Hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp; Tăng cường cơ sở vật chất cho giáo dục đại học và hình thành trung tâm nghiên cứu xuất sắc; Phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý và người học trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế; Công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá, đào tạo và tập huấn thực hiện chương trình.

Tổng vốn dành cho mỗi dự án được phân bổ cho cả hai giai đoạn, trong đó dự án cơ sở vật chất cho giáo dục mầm non và phổ thông chiếm tỷ trọng lớn nhất, với 80.000 tỷ đồng giai đoạn 2026 – 2030 và 122.000 tỷ đồng giai đoạn 2031 – 2035.

Tại báo cáo thẩm tra trình Quốc hội, Ủy ban Văn hóa và Xã hội tán thành sự cần thiết của Chương trình. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, bảo đảm không trùng lặp, không chồng chéo với các chương trình mục tiêu quốc gia đã và sẽ triển khai; đồng thời sớm chuẩn bị văn bản hướng dẫn để bảo đảm tổ chức thực hiện hiệu quả.

Toàn cảnh phiên họp.

Về mục tiêu đến năm 2030 và 2035, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành nhưng đề nghị tính toán kỹ lưỡng tính khả thi của chỉ tiêu 30% (đến năm 2030) và 100% (đến năm 2035) số cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Cùng với đó là vấn đề nguồn cung giáo viên có năng lực giảng dạy các môn học bằng tiếng Anh và cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu chuyển đổi.

Về nguồn lực, Ủy ban đề nghị ưu tiên đầu tư trọng tâm, trọng điểm; làm rõ căn cứ tính toán tỉ lệ vốn đối ứng của các trường đại học và giáo dục nghề nghiệp, hiện được đánh giá là “rất lớn, chưa hợp lý”. Đồng thời, làm rõ khả năng huy động nguồn vốn hợp pháp khác để giảm áp lực cho ngân sách nhà nước. Các dự án thành phần cần được rà soát theo nguyên tắc của Luật Đầu tư công, bảo đảm không trùng lặp dự án, không lặp lại nội dung với chương trình khác hoặc với nhiệm vụ thường xuyên của các đơn vị.

Hoàng Yến

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/trinh-quoc-hoi-chu-truong-dau-tu-hon-580000-ty-dong-cho-giao-duc-trong-10-nam-toi-187515.html