Từ cánh đồng 'không dấu chân' đến kho lúa thông minh trong nông thôn mới ở Nghệ An

7 giờ trướcBài gốc

Đặc biệt, nhờ sự đồng hành, hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Nghệ An, nhiều HTX trên địa bàn tỉnh không chỉ phát triển bền vững mà còn trở thành lực đẩy quan trọng để các địa phương hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao và kiểu mẫu.

Nền móng cho nông thôn mới bền vững

Những năm gần đây, phong trào xây dựng NTM tại Nghệ An có những bước tiến vượt bậc. Chương trình xây dựng NTM tại Nghệ An giai đoạn 2021-2025 tập trung vào nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn, đồng thời hướng đến xây dựng các mô hình thôn thông minh và xã NTM kiểu mẫu.

Cánh đồng lớn là điểm nhấn trong chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp tỉnh Nghệ An.

Một trong những điểm nổi bật tạo nên thành công của Nghệ An là vai trò chủ lực của các HTX nông nghiệp kiểu mới – những đơn vị đi đầu trong tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng khoa học công nghệ, nâng cao giá trị nông sản.

Tiêu biểu trong số đó là HTX Nông nghiệp và Xây dựng Minh Thành (xã Vân Du), mô hình HTX điển hình không chỉ trong tỉnh mà còn trên toàn quốc.

Với phương châm “làm dịch vụ đồng bộ, cơ giới hóa toàn diện”, HTX Minh Thành đã đầu tư hơn 5 tỷ đồng vào máy móc, thiết bị hiện đại như: 8 máy cày, 12 máy cấy, 2 máy gặt và đặc biệt là 1 máy bay không người lái phun thuốc trừ sâu, rải phân – công nghệ tiên tiến bậc nhất hiện nay.

Mô hình “cánh đồng không dấu chân người” mà HTX Minh Thành triển khai đã góp phần giải phóng sức lao động, giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng, thúc đẩy xây dựng NTM tại địa phương.

Không dừng lại ở sản xuất lúa, HTX Minh Thành còn xây dựng chuỗi liên kết từ giống, vật tư đầu vào đến bao tiêu nông sản đầu ra như lúa chất lượng cao, cam đạt chuẩn OCOP… “Người dân yên tâm sản xuất là nhờ HTX đứng ra làm đầu mối, đảm bảo lợi ích hài hòa cho cả đôi bên”, ông Nguyễn Công Hiển – Giám đốc HTX chia sẻ.

Nhờ cách làm bài bản, HTX hiện có hơn 700 thành viên, doanh thu hàng năm đạt từ 10–14 tỷ đồng, tạo việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động địa phương. Đặc biệt, năm 2024, HTX Minh Thành vinh dự là một trong 100 HTX trên toàn quốc đạt giải thưởng “Ngôi sao HTX”, ghi nhận đóng góp nổi bật cho kinh tế hợp tác và xây dựng NTM.

"Chìa khóa" chống “mưa gió thị trường”

Không chỉ đi đầu trong cơ giới hóa, nhiều HTX ở Nghệ An còn mạnh dạn đầu tư công nghệ trong khâu sơ chế, bảo quản sau thu hoạch, giúp nông dân giảm thiểu rủi ro do thời tiết và thị trường.

HTX Nông nghiệp Liên Thành (xã Vân Tụ) là một điển hình. Với khoản đầu tư 3,5 tỷ đồng, HTX đã xây dựng 2 lò sấy công suất 50 tấn/ngày đêm và hệ thống kho có sức chứa hơn 800 tấn lúa.

Ông Lê Nam Giang – Phó Giám đốc HTX cho biết: “Vào mùa mưa bão, nếu không có lò sấy, lúa sẽ hư hỏng hàng loạt. Giờ đây, nông dân hoàn toàn yên tâm thu hoạch, HTX vừa thu mua, vừa sấy khô bảo quản”.

HTX còn bao tiêu hơn 800 tấn lúa/năm cho thành viên và nông dân liên kết, trong đó có khoảng 50 tấn lúa giống. Đơn vị chủ động đầu tư máy tách hạt, đóng gói sản phẩm, xây dựng nhãn hiệu lúa gạo đặc sản phục vụ thị trường trong tỉnh và xuất khẩu nội địa.

Việc đầu tư vào công nghệ bảo quản và chế biến đã góp phần quan trọng giúp HTX giữ giá nông sản ổn định, nâng cao giá trị gia tăng, đồng thời thúc đẩy tiêu chí thu nhập trong xây dựng NTM tại địa phương.

Thành công trong chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp là nền tảng xây dựng nông thôn mới trên địa bàn Nghệ An.

Những bước phát triển của các HTX kiểu mới ở Nghệ An có dấu ấn đậm nét từ các chương trình hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Nghệ An. Từ việc hỗ trợ xây dựng mô hình HTX ứng dụng công nghệ cao, đào tạo cán bộ quản lý HTX, hỗ trợ tín dụng, kết nối tiêu thụ sản phẩm, xúc tiến thương mại đến phát triển sản phẩm OCOP – sự đồng hành này chính là chất keo kết dính cộng đồng HTX với nền tảng xây dựng NTM.

Từ năm 2022 đến nay, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Nghệ An đã phối hợp tổ chức hàng chục lớp bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX, chuyển giao kỹ thuật sản xuất, thương mại điện tử, và đặc biệt là chương trình hỗ trợ HTX tiếp cận tín dụng ưu đãi thông qua Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX. Một số HTX tại Nghệ An đã vay được từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng để đầu tư trang thiết bị, mở rộng quy mô sản xuất.

Cùng với đó, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Nghệ An còn đồng hành xúc tiến thương mại, đưa sản phẩm nông nghiệp Nghệ An như cam Vinh, lúa Japonica, dưa lưới… tham gia các hội chợ, hội nghị kết nối cung – cầu trong và ngoài nước. Đây là cơ hội để các HTX không chỉ bán hàng mà còn học hỏi, cập nhật xu hướng thị trường.

Hướng tới nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu

Trong bối cảnh nông nghiệp đang đứng trước nhiều thách thức về biến đổi khí hậu, cạnh tranh thị trường, yêu cầu truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử, nhiều HTX ở Nghệ An đã bắt đầu chuyển mình.

Nhiều đơn vị tiên phong ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý sản xuất – kinh doanh, tích hợp sổ tay điện tử cho nông dân, mã QR truy xuất nguồn gốc, bán hàng qua sàn thương mại điện tử. Các HTX như Minh Thành, Liên Thành, HTX Tràng An… đang từng bước thay đổi tư duy quản trị, đầu tư hệ thống phần mềm quản lý, kết nối khách hàng qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.

Dù đạt nhiều thành tựu, thực tế cho thấy, hoạt động của các HTX tại Nghệ An vẫn còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ. Phần lớn HTX có quy mô nhỏ, thiếu vốn, khó tiếp cận tín dụng, một số chưa có phương án sản xuất – kinh doanh rõ ràng. Đội ngũ cán bộ HTX chưa thực sự năng động, còn thiếu kiến thức về thị trường, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ…

Ngoài ra, chính sách hỗ trợ HTX vẫn còn phân tán, nhiều thủ tục rườm rà, chưa kịp thời. Đây là những “nút thắt” cần tháo gỡ trong thời gian tới để HTX thực sự trở thành “hạt nhân” trong phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Xác định kinh tế hợp tác, HTX là thành phần kinh tế quan trọng trong xây dựng NTM bền vững, tỉnh Nghệ An đang chỉ đạo các địa phương xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với vùng nguyên liệu, chuyển đổi số, phát triển sản phẩm OCOP, liên kết doanh nghiệp. Đồng thời rà soát, củng cố các HTX yếu kém, khuyến khích sáp nhập mở rộng quy mô hoạt động.

Từ những cánh đồng “không dấu chân” đến những kho lúa thông minh, từ những gian hàng nông sản sạch đến các gian hàng online, HTX ở Nghệ An đang cho thấy bước chuyển mạnh mẽ, khẳng định vai trò hạt nhân trong phát triển nông nghiệp bền vững và xây dựng NTM hiện đại.

An Chi

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//khoa-hoc-cong-nghe/tu-canh-dong-khong-dau-chan-den-kho-lua-thong-minh-trong-nong-thon-moi-o-nghe-an-1108670.html