Bản thỏa thuận này đề xuất thành lập một quỹ đầu tư chung Mỹ – Ukraine theo tỷ lệ 50-50, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như khai khoáng, năng lượng và công nghệ liên quan. Hai phụ lục nhằm xác định cơ chế hoạt động cụ thể của quỹ đầu tư chung vẫn đang được các bên đàm phán và chưa hoàn tất.
Thỏa thuận mới này cũng không bao gồm bất kỳ điều khoản nào về việc Ukraine phải trả lại các gói viện trợ quân sự hoặc tài chính trước đó cho Mỹ.
Từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần đề cập việc Ukraine phải hoàn trả hơn 300 tỷ USD viện trợ mà Washington đã cấp kể từ đầu cuộc xung đột với Nga. Tuy nhiên phía Ukraine cho biết khoản viện trợ nước này nhận từ Mỹ chỉ là 100 tỷ USD.
Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko tại Kiev ngày 18/4. Ảnh: Getty
Cố vấn của Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal, ông Yaroslav Zhelezniak, cho biết nền tảng của thỏa thuận khoáng sản lần này đã thay đổi theo hướng “tích cực hơn nhiều” so với các thỏa thuận trước đó.
“Theo khung thỏa thuận sửa đổi, sẽ không còn các điều khoản chi trả ngay lập tức hay chuyển giao nhà máy, cảng biển, hệ thống dẫn khí hiện có của Ukraine như Mỹ từng đề xuất trước đó. Thay vào đó, thỏa thuận sẽ tập trung vào các dự án đầu tư chung trong tương lai và việc tái đầu tư lợi nhuận thu được,” ông Yaroslav Zhelezniak chia sẻ với Kyiv Independent.
Tính đến thời điểm hiện tại, phía Mỹ vẫn chưa đưa ra bất cứ phản hồi chính thức nào về tuyên bố trên. Dù vậy, hôm 18/4, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã ký bản ghi nhớ hợp tác về khoáng sản đất hiếm với Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko trong một cuộc họp trực tuyến, theo AFP.
Nhà máy than chì Zavalivskyi ở Ukraine. Ảnh: Getty
Vào ngày 26/4, tại lễ tang Giáo hoàng Francis, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Mỹ Donald Trump có cuộc nói chuyện riêng kéo dài 15 phút bên trong Đại giáo đường Thánh Peter. Hai bên đều thể hiện sự lạc quan về kết quả của cuộc trò chuyện.
Đó cũng là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo gặp lại kể từ cuộc đối thoại căng thẳng tại Phòng Bầu dục vào cuối tháng 2.
Ukraine sở hữu khoảng 5% trữ lượng khoáng sản của thế giới, theo Dữ liệu Khai khoáng Thế giới (WMD) công bố vào năm 2024. Quốc gia này có hơn 100 loại tài nguyên khoáng sản, bao gồm titanium và lithium - những vật liệu quan trọng đối với các ngành công nghiệp quân sự, pin và tụ điện.
Tùng Dương