Vẫn nhiều điểm nghẽn ở 'trái tim' của chuyển đổi số quốc gia

2 giờ trướcBài gốc

Chiều 29.12, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tới thăm và làm việc tại Trung tâm dữ liệu quốc gia.

Vẫn nhiều 'điểm nghẽn' ở 'trái tim' chuyển đổi số

Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia cho biết đây là trung tâm dữ liệu đầu tiên tại Đông Nam Á đạt đồng thời các tiêu chuẩn cao nhất thế giới, đảm bảo khả năng hoạt động liên tục và an toàn tuyệt đối.

Trung tâm được bảo vệ nghiêm ngặt bởi hệ thống an ninh vật lý 10 lớp hiện đại và giám sát an ninh mạng 24/7; được xác định vị trí trung tâm, then chốt, đóng vai trò là “bộ não” và “trái tim” của quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Đến nay, trung tâm hoàn thành đồng bộ lượng lớn dữ liệu về kho dữ liệu tổng hợp, bao gồm: 157 triệu dữ liệu từ 16 CSDL quốc gia/chuyên ngành. Đây là nguồn nguyên liệu quý giá phục vụ quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội.

Dữ liệu là tài nguyên chiến lược

Cũng theo ông Cương, bên cạnh những kết quả đạt được, Trung tâm Dữ liệu quốc gia vẫn còn “điểm nghẽn” về làm chủ công nghệ lõi, đặc biệt là công nghệ có chủ quyền đối với đám mây (cloud), công nghệ chuỗi khối (blockchain), trí tuệ nhân tạo (AI), mô hình ngôn ngữ lớn (LLM).

Một điểm nghẽn nữa là chưa có bài toán tổng thể về quản lý định danh, xác thực và truy xuất nguồn gốc hàng hóa ở quy mô quốc gia.

“Công tác này vẫn đang được các bộ, ngành, địa phương triển khai phân tán, cát cứ, thiếu nền tảng tập trung, thống nhất dựa trên dữ liệu quốc gia, dẫn đến hiệu quả quản lý, giám sát và khai thác dữ liệu chưa cao”, ông Cương nói.

Ngoài ra, chưa hình thành được một hệ lực lượng xuyên suốt, thống nhất, chính quy và tinh nhuệ để tổ chức thực thi hiệu quả trên phạm vi toàn quốc; Việt Nam cũng chưa có hệ thống định mức, đơn giá xây dựng chuyên biệt cho các hạng mục đặc thù của trung tâm dữ liệu hiện đại…

Dự án đang thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ kỹ sư, công nhân lành nghề, am hiểu về thi công trung tâm dữ liệu (hệ thống M&E tiêu chuẩn cao); giá vật tư, máy móc tăng cao, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu đối với các thiết bị công nghệ cao, và điều kiện thời tiết mưa nhiều cũng gây trở ngại cho tiến độ...

“Trái tim” của nền kinh tế dữ liệu

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh để hiện thực hóa 2 mục tiêu 100 năm đã đề ra, không còn con đường nào khác là phải tăng tốc, bứt phá và phát triển bền vững dựa trên động lực chủ yếu là KH-CN-ĐMST và chuyển đổi số.

Trong phương thức phát triển mới này, dữ liệu trở thành một nguồn lực chiến lược, một loại tài nguyên mới, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Trung tâm Dữ liệu quốc gia vừa là nơi lưu trữ dữ liệu, vừa là công cụ để phân tích, khai thác biến dữ liệu thành sản phẩm, dịch vụ phục vụ nhu cầu xã hội.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu

“Việc xây dựng Trung tâm Dữ liệu quốc gia không chỉ là xây dựng một công trình kỹ thuật, mà là xây dựng nền tảng hạ tầng dữ liệu tin cậy của quốc gia. Đây là nơi hội tụ, kết nối và lan tỏa giá trị của dữ liệu, phục vụ hoạch định chính sách, quản lý điều hành, phát triển kinh tế, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn”, Tổng Bí thư nêu.

Tổng Bí thư yêu cầu xây dựng Trung tâm Dữ liệu quốc gia thực sự trở thành “trái tim” của nền kinh tế dữ liệu, của xã hội dữ liệu; là “bộ não” phục vụ trực tiếp, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước và hoạt động của toàn xã hội…

“Đây là công việc “quốc gia”, là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị, chứ không phải riêng của một cơ quan hay một lực lượng nào. Bộ Công an được giao nhiệm vụ quản lý Nhà nước về dữ liệu và giúp Chính phủ quản lý, vận hành trung tâm” - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

An ninh dữ liệu mang tính “kỷ luật thép”

Tổng Bí thư cũng yêu cầu hình thành cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia trong quý 1/2026 từ các kho dữ liệu liên quan; đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, kết nối và dùng chung”, khắc phục triệt để tình trạng phân tán, cát cứ dữ liệu.

Cùng với tạo lập dữ liệu, Tổng Bí thư nhấn mạnh cần khẩn trương triển khai đưa vào hoạt động sàn dữ liệu quốc gia trong quý 2/2026; hình thành và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo dữ liệu, gắn Trung tâm Dữ liệu quốc gia với nghiên cứu khoa học, khởi nghiệp sáng tạo, đầu tư, phát triển kinh tế dữ liệu, để dữ liệu thực sự trở thành động lực phát triển mới.

Ngoài ra, tập trung nghiên cứu làm chủ các công nghệ lõi, công nghệ chiến lược, nhất là công nghệ điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối và các nền tảng dữ liệu dùng chung.

Các đại biểu tham dự buổi làm việc

Lưu ý phải đặt yêu cầu bảo đảm an ninh, an toàn dữ liệu ở mức cao nhất, Tổng Bí thư nhấn mạnh, dữ liệu quốc gia là tài sản chiến lược, gắn liền với chủ quyền quốc gia, an ninh quốc gia và quyền lợi của nhân dân.

"Vì vậy, an ninh mạng, an ninh thông tin, an ninh dữ liệu phải là yêu cầu xuyên suốt, nghiêm ngặt, mang tính “kỷ luật thép” của lực lượng vũ trang; không được phép có sơ hở, chủ quan; không đánh đổi an ninh, an toàn lấy tiện lợi hay tốc độ để hoàn thành các công việc", Tổng Bí thư nêu.

Tổng Bí thư lưu ý phải đặc biệt coi trọng yếu tố con người; có cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút, trọng dụng nhân lực chất lượng cao, nhất là tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng; tăng cường hợp tác quốc tế để chuyển giao công nghệ cốt lõi và xây dựng kế hoạch đào tạo cán bộ…

Tổng Bí thư nhấn mạnh, nhiệm vụ của Trung tâm Dữ liệu quốc gia trong thời gian tới là rất quan trọng - rất nặng nề, rất khó khăn, nhưng cũng rất vinh dự, tự hào. “Mỗi dòng dữ liệu được chuẩn hóa, mỗi hệ thống được vận hành an toàn, mỗi nền tảng được khai thác hiệu quả đều góp phần làm cho Nhà nước quả lý tốt hơn, kinh tế phát triển mạnh hơn, người dân được phục vụ tốt hơn”.

Lam Thanh

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/van-nhieu-diem-nghen-o-trai-tim-cua-chuyen-doi-so-quoc-gia-243011.html