Theo VCCI HCM, Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) hiện còn một số nội dung chưa được quy định rõ ràng, đặc biệt trong việc áp dụng hóa đơn điện tử đối với hộ kinh doanh cá thể.
Theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/6/2025, các hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán với doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử thông qua máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.
Tuy nhiên, dữ liệu của Bộ Tài chính cho thấy trong hơn 5 triệu hộ kinh doanh trên toàn quốc, chỉ có khoảng 37.000 hộ, chiếm chưa đến 1% có doanh thu vượt ngưỡng 1 tỷ đồng/năm và thuộc diện phải áp dụng hóa đơn điện tử.
Con số này phản ánh rằng phần lớn hộ kinh doanh nhỏ vẫn nằm ngoài diện điều chỉnh, song chính mức ngưỡng 1 tỷ đồng hiện nay lại đang tạo ra không ít khó khăn và lo ngại cho các nhóm kinh doanh nhỏ lẻ như cửa hàng tạp hóa hay dịch vụ ăn uống, những ngành có tỷ suất lợi nhuận thấp và ít khả năng chịu đựng chi phí phát sinh.
Việc bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử và kê khai thuế dựa trên doanh thu mà không xét đến chi phí thực tế có thể khiến nhiều hộ kinh doanh rơi vào tình trạng doanh thu tăng nhưng lợi nhuận không tương xứng, thậm chí thua lỗ.
Một số khảo sát do VCCI thực hiện cho thấy 66% hộ kinh doanh lo ngại chi phí hoạt động sẽ gia tăng; 56% dự báo doanh thu giảm; 64% nhận định lợi nhuận sẽ sụt giảm; 63% có xu hướng thu hẹp quy mô kinh doanh và 23% cân nhắc khả năng tạm ngừng hoạt động nếu tình hình khó khăn kéo dài.
Ảnh minh họa
Đáng chú ý, nhóm hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng, đối tượng trực tiếp chịu tác động của quy định là nhóm thể hiện mức độ lo ngại cao nhất.
Trước những thách thức nêu trên, VCCI HCM đề xuất Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cần quy định rõ về thời gian chuyển tiếp tối thiểu là 12 tháng để tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh có thời gian chuẩn bị phù hợp, đồng thời không xử phạt hành chính trong giai đoạn đầu triển khai.
Đặc biệt, VCCI HCM kiến nghị nâng ngưỡng doanh thu bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử từ mức 1 tỉ đồng hiện tại lên 2 - 3 tỷ đồng/năm. Mức đề xuất này được cho là hợp lý và phản ánh đúng thực tiễn hoạt động của các hộ kinh doanh nhỏ, giúp giảm áp lực chi phí và thủ tục hành chính cho nhóm đối tượng có khả năng thích ứng thấp.
Bên cạnh đó, VCCI HCM cũng đề xuất cần có cơ chế linh hoạt cho phép các hộ kinh doanh quy mô nhỏ như cửa hàng bán lẻ, quán ăn… được sử dụng hóa đơn đơn giản trong giai đoạn đầu, chưa bắt buộc kết nối trực tuyến với cơ quan thuế.
Đồng thời, để hỗ trợ hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi, cần có chính sách miễn hoặc giảm thuế trong vòng 6 đến 12 tháng đầu áp dụng, cũng như hỗ trợ cung cấp phần mềm và thiết bị máy tính tiền với chi phí phù hợp. Những biện pháp này được cho là cần thiết nhằm bảo vệ nhóm hộ kinh doanh dễ bị tổn thương và tạo điều kiện để chính sách mới đi vào thực tiễn một cách hiệu quả và bền vững.
TH