Vết thương dai dẳng từ bạo lực học đường và bài toán an toàn chưa lời giải

6 giờ trướcBài gốc

Trong khoảng thời gian đầu năm học mới, đặc biệt là tháng 9 và tháng 10 năm nay, dư luận bàng hoàng trước bức tranh tối màu của bạo lực học đường. Những cái tặc lưỡi, xót xa của người lớn chưa kịp nguôi ngoai thì một vụ việc mới lại xảy ra, như một nhát cứa đau đớn vào niềm tin về môi trường giáo dục an toàn.

Mức độ nghiêm trọng của bạo lực không còn dừng lại ở xô xát thông thường. Điển hình là vụ án mạng rúng động tại Thanh Hóa, nơi một nam sinh lớp 11 đã dùng dao đâm tử vong bạn học lớp 12 sau giờ tan học chỉ vì mâu thuẫn cá nhân. Vụ việc này gióng lên hồi chuông cảnh báo khẩn thiết về việc học sinh mang hung khí và sẵn sàng giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực chết người.

Song song với bạo lực thể chất, hành vi nhục mạ tinh thần cũng diễn ra hết sức tàn nhẫn. Đó là vụ việc nam sinh lớp 10 tại Sóc Sơn (Hà Nội) bị nhóm học sinh bắt quỳ, ép liếm biển số xe máy và gọi kẻ bắt nạt là "bố". Sự xuống cấp trong văn hóa ứng xử còn được thể hiện qua vụ việc gây sốc vào tháng 9, khi một nam sinh túm tóc, kéo đầu cô giáo xuống ngay trong lớp học tại một trường THCS ở Hà Nội, phản ánh sự thiếu tôn trọng nghiêm trọng đối với người thầy.

Hình ảnh nam sinh lớp 9 ở An Giang bị bạn dùng cây gậy ba khúc đánh gây thương tích. Ảnh: Người dân cung cấp

Bạo lực còn manh động hơn khi xuất hiện việc sử dụng hung khí như vụ nam sinh lớp 9 dùng gậy ba khúc đánh vào đầu bạn ở An Giang, hay hàng loạt vụ học sinh đánh hội đồng, quay clip. Những hành vi này phản ánh sự vô cảm, coi thường pháp luật và giá trị đạo đức của một bộ phận giới trẻ. Trường học - nơi lẽ ra phải là an toàn nhất đang dần trở thành nơi ẩn chứa nguy hiểm.

Giải pháp từ chuyên gia

Để tìm lời giải, TS. Nguyễn Tùng Lâm - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý giáo dục Việt Nam - cho rằng, bạo lực học đường đã tồn tại nhiều năm và chưa thể chấm dứt. Ông nhận định: "Lứa tuổi học sinh là giai đoạn đang trưởng thành, dễ va vấp và nảy sinh những hành vi lệch chuẩn. Đây là thực tế buộc chúng ta phải nhìn lại từ gốc rễ".

Theo TS. Lâm, giải pháp phòng ngừa cần tập trung vào ba yếu tố then chốt: đạo đức, quản lý và pháp lý. Trước hết là đạo đức (giáo dục phù hợp tâm lý lứa tuổi, tăng cường kỹ năng điều chỉnh cảm xúc). Thứ hai là quản lý (hệ thống giám thị, cán bộ chuyên trách nghiệp vụ tâm lý để can thiệp kịp thời, tránh phòng tư vấn hình thức). Cuối cùng là yếu tố pháp lý (cơ quan bảo vệ pháp luật phối hợp, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm để tạo tính răn đe).

Nỗi lòng của giáo viên cơ sở

Đứng từ góc độ người trực tiếp giảng dạy, cô Hà - giáo viên chủ nhiệm nhiều năm tại một trường THCS ở Thanh Xuân (Hà Nội) chia sẻ trăn trở: áp lực lớn nhất là quá tải công việc, dẫn đến thiếu thời gian kết nối cảm xúc với học sinh. "Thời gian dành cho việc tư vấn, lắng nghe từng em lại quá ít ỏi do áp lực hồ sơ, sổ sách và các nhiệm vụ khác", cô Hà nói.

Cô nhấn mạnh: "Khi giáo viên quá bận rộn, khoảng cách thầy trò sẽ ngày càng xa, mâu thuẫn nhỏ dễ bị bỏ qua, âm ỉ thành bạo lực. Chúng tôi chỉ nên là người phát hiện và kết nối, chứ không thể thay thế vai trò của chuyên gia tâm lý".

Do đó, cần thiết phải giảm tải hành chính, sổ sách để giáo viên có thêm thời gian quan tâm học sinh. Đồng thời, cần bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng nhận diện sớm, xử lý khủng hoảng, đi đôi với tăng cường vai trò của chuyên viên tâm lý chuyên trách.

"Bạo lực học đường là bài toán xã hội phức tạp", cô Hà bày tỏ quan điểm. Để đưa trường học trở lại đúng với chức năng là nơi an toàn, cần nỗ lực từ ngành giáo dục, sự đồng hành từ chính gia đình và sự vào cuộc kiên quyết, tạo ra một lá chắn pháp lý và đạo đức vững chắc của cơ quan chức năng.

Đỗ Vi

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/vet-thuong-dai-dang-tu-bao-luc-hoc-duong-va-bai-toan-an-toan-chua-loi-giai-169251022225944703.htm