'Vị khách không mời' làm đảo lộn cuộc sống người dân Nhật Bản

3 giờ trướcBài gốc

Ít nhất mỗi ngày một lần, ông Tsutomu Abe - chủ một ryokan (nhà nghỉ truyền thống Nhật Bản) tại tỉnh Akita lại bắn pháo hiệu khắp thung lũng xung quanh nhà. Đây không phải nghi thức chào đón du khách, mà là cách ông Abe xua đuổi những vị khách không mời: Gấu.

Mỗi quả pháo có giá 400 yen (khoảng 2,5 USD). “Nếu cách này khiến gấu không đến gần, chi phí bỏ ra là quá rẻ”, ông nói với Nikkei Asia.

Số vụ gấu xuất hiện và tấn công người đang gia tăng trên khắp Nhật Bản. Từ đầu năm nay, 230 người đã bị tấn công, trong đó có 13 người đã thiệt mạng. Đây là con số kỷ lục từng được ghi nhận kể từ khi giới chức Nhật Bản bắt đầu thống kê số liệu năm 2006. Một phần nguyên nhân là hạt dẻ rừng năm nay mất mùa, buộc gấu phải tới các khu dân cư để tìm thức ăn. Dự báo mùa hạt dẻ rừng 2026 sẽ khả quan hơn, nhưng 2027 sẽ tiếp tục là một năm mất mùa.

Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp nhỏ như nhà trọ của ông Abe phải tìm ra những phương thức mới để bảo vệ nhân viên và khách hàng, đồng thời duy trì hoạt động kinh doanh.

Dịch vụ lưu trú ảm đạm do gấu

Kể từ tháng 10, hơn 20 khách đã hủy đặt phòng tại nhà trọ của ông Abe. Dù nơi đây chưa từng ghi nhận các vụ việc liên quan đến gấu, ông Abe cũng không thể cam đoan rằng loài động vật hoang dã này sẽ không xuất hiện.

Tại nhiều nơi trên thế giới, xung đột giữa con người và động vật hoang dã thường đến từ việc con người xâm lấn môi trường sống tự nhiên. Nguyên nhân tại Nhật Bản phần nào trái ngược: Khi dân số tại các vùng nông thôn và các thị trấn nhỏ giảm sút, gấu dần xuất hiện nhiều hơn ở những khu vực bị bỏ hoang - nơi vẫn còn lại cây ăn quả như táo hay hồng.

Nhà trọ của ông Abe nằm ở rìa thành phố Yuzawa, nơi dân số đã giảm một nửa so với mức đỉnh 80.000 người năm 1950.

Nhà trọ của ông Abe không phải nơi duy nhất bị ảnh hưởng. Khách sạn Youland Hotel Yabase ở thủ phủ Akita ghi nhận doanh thu giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái dù đã áp dụng các biện pháp đề phòng như lắp đặt ớt và chuông gió ở lối vào, cũng như chuyển cửa tự động sang chế độ vận hành thủ công.

Ông Abe bắn pháo mỗi ngày để đuổi gấu. Ảnh: Nikkei Asia.

“Doanh thu đã tăng liên tục kể từ sau đại dịch Covid-19. Đã lâu rồi con số này mới giảm trở lại”, ông Yoshiyasu Matsumura, chủ tịch công ty điều hành khách sạn, than thở.

Giống như Yuzawa, dân số Akita cũng giảm dần trong những năm gần đây. Trước đây, khu rừng bao quanh thành phố thường xuyên có hoạt động của con người khiến gấu ít xuất hiện, giờ đây chúng đã dần quen hơn.

“Chúng dần quen với con người, khiến chúng xuất hiện ngày một nhiều hơn”, giáo sư Toshio Tsubota tại Đại học Hokkaido nhận xét.

Sản phẩm bảo vệ khỏi gấu đắt hàng

Tuy nhiên, nhiều người lại coi gấu là cơ hội làm ăn. Tại cửa hàng tạp hóa “Sunday” tại thành phố Morioka, tỉnh Iwate, một khu vực riêng chuyên bán các sản phẩm chống gấu như bình xịt, dụng cụ tạo tiếng ồn hay chuông. Doanh thu năm nay tăng hàng trăm phần trăm so với năm 2024.

“Những người cao tuổi vào rừng tìm rau dại vẫn mua hàng của chúng tôi, nhưng năm nay, nhiều khách hàng mua sản phẩm để sử dụng khi cắt cỏ hay làm việc trong vườn”, quản lý cửa hàng Takuya Satou nói với Nikkei Asia.

Công ty MIRAI no Agri ghi nhận nhu cầu hàng rào điện tăng cao. Đơn hàng không chỉ đến từ các khu cắm trại trong rừng mà cả từ các công ty, bệnh viện, trường học hay công trường xây dựng gần bìa rừng. Khác với hàng rào bảo vệ ruộng, hàng rào bảo vệ người cần chắc chắn hơn, có nhiều lớp hơn hay có điện áp cao hơn.

Nhiều nhà hàng ghi nhận mức doanh thu sụt giảm do người dân tránh ra đường vào buổi tối. Ngoại lệ là các nhà hàng bán thịt gấu. Tại nhà hàng Ryu ở Akita, gần như ngày nào các bàn cũng đều được đặt kín.

Gấu thường bước vào thời kỳ ngủ đông từ cuối tháng 11 đến đầu tháng 12. Tuy nhiên, đến tận ngày 24/12, gấu vẫn xuất hiện gần thành phố Sendai, tỉnh Miyagi.

"Kuma" (gấu) được bình chọn là chữ kanji của năm 2025. Ảnh: Kyodo.

“Gấu không thể ngủ đông nếu chưa ăn đủ thức ăn để có lượng mỡ tối thiểu vượt qua mùa đông”, giáo sư Tsubota nói. Chúng thường thức giấc vào khoảng tháng 4, dù một số con “dậy sớm” từ giữa tháng 3.

Về phần mình, ông Abe, chủ ryokan tại Yuzawa, dự định bắn pháo đến hết năm 2025 và sẽ quyết định có bắn tiếp không tùy tình hình. Ông chưa rõ liệu mình có cần tích trữ pháo khi gấu tỉnh dậy vào mùa xuân hay không.

“Chúng tôi có những khách hàng thực sự mong muốn ghé thăm, do đó tôi tin rằng cách tốt nhất là áp dụng các biện pháp ứng phó. Tôi quyết tâm không để lũ gấu đánh bại”, ông nói. “Đây đã trở thành cuộc đấu trí giữa người và gấu. Chúng ta sẽ không thành công trừ khi thông minh hơn”.

Hà Thủy

Nguồn Znews : https://znews.vn/vi-khach-khong-moi-lam-dao-lon-cuoc-song-nguoi-dan-nhat-ban-post1614861.html