Vì sao không nên tắm nước lạnh vào ngày nắng nóng dữ dội?

6 giờ trướcBài gốc

Khi trời nắng nóng gay gắt, nhiều người tìm đến các cách giải nhiệt tức thì như uống nước đá, ngồi điều hòa và đặc biệt là tắm nước lạnh. Cảm giác mát lạnh tràn qua da có thể khiến chúng ta dễ chịu trong khoảnh khắc, nhưng liệu điều đó có thực sự giúp làm mát cơ thể một cách an toàn và hiệu quả?

Lý do không nên tắm nước lạnh vào ngày nắng nóng?

Trước tiên, hãy hiểu một chút về cách cơ thể vận hành. Nhiệt độ cơ thể lý tưởng để duy trì hoạt động ổn định là khoảng 37°C. Nếu nhiệt độ lõi cơ thể tăng quá cao (từ 39–40°C trở lên), nguy cơ tổn thương nội tạng sẽ xuất hiện. Để ngăn điều này, não bộ sẽ gửi tín hiệu đến hệ thống tuần hoàn và thần kinh để kích hoạt các cơ chế làm mát tự nhiên, bao gồm:

Cơ chế tỏa nhiệt qua bức xạ: Khoảng 60% nhiệt cơ thể được phát tán ra môi trường xung quanh bằng bức xạ nhiệt.
Cơ chế đổ mồ hôi: Khi nhiệt độ môi trường cao hơn nhiệt độ cơ thể, đổ mồ hôi trở thành công cụ chính để giảm nhiệt độ nội tại.
Cơ chế giãn mạch máu: Các mạch máu gần bề mặt da sẽ giãn nở, cho phép máu lưu thông đến gần da hơn, từ đó tỏa nhiệt ra ngoài.

Những quá trình này hoạt động hiệu quả khi môi trường xung quanh cho phép mồ hôi bốc hơi và nhiệt lượng được truyền đi.

Tắm nước lạnh có thể không phải là giải pháp tốt nhất để hạ nhiệt. (Ảnh: Ollyy/ Shutterstock)

Mặc dù cảm giác mát lạnh khi tắm nước lạnh có thể khiến bạn thoải mái tức thì, nhưng nó không giúp làm mát bên trong cơ thể mà thực tế có thể phản tác dụng.

Lý do là vì khi tiếp xúc với nước lạnh, các mạch máu dưới da co lại. Thay vì đưa máu nóng từ bên trong ra ngoài để tỏa nhiệt, cơ thể sẽ giữ lại nhiệt sâu bên trong, gần các cơ quan nội tạng. Điều này khiến bạn giữ nhiệt thay vì tỏa nhiệt, làm giảm hiệu quả làm mát.

Nói cách khác, cơ thể bạn bị đánh lừa thay vì tiếp tục giải nhiệt, nó hiểu sai rằng không cần làm mát nữa, khiến tình trạng nóng trong người kéo dài lâu hơn.

Không chỉ làm giảm hiệu quả làm mát trong ngày nắng nóng, nước lạnh có thể gây nguy hiểm trong một số tình huống. Theo các chuyên gia, nếu bạn đang trong trạng thái rất nóng mà tiếp xúc đột ngột với nước lạnh (khoảng 15°C), bạn có thể gặp phải sốc nhiệt lạnh. Khi đó, các mạch máu dưới da co lại đột ngột. Huyết áp tăng do tim phải bơm máu chống lại sức cản mạch máu, làm tăng nguy cơ nhịp tim không đều, choáng váng và thậm chí ngưng tim nếu bạn có bệnh lý tim mạch tiềm ẩn.

Mặc dù điều này hiếm khi xảy ra trong bối cảnh tắm tại nhà, nhưng đây là cảnh báo quan trọng, đặc biệt với người lớn tuổi, người có tiền sử tim mạch hoặc đang mệt mỏi, mất nước.

Tắm nước lạnh có thể gây nguy hiểm trong một số tình huống. (Ảnh: LarsZ/ Shutterstock)

Nước tắm nên ở nhiệt độ nào trong ngày nắng nóng, ?

Trời nắng nóng gay gắt tắm nước lạnh không tốt, tắm nước nóng thì sao? Việc tắm nước nóng trong những ngày nhiệt độ cao có thể khiến nhiệt truyền từ nước vào cơ thể, làm nhiệt độ nội tại tăng thêm thay vì giảm đi. Điều này gây áp lực lên tim và hệ thần kinh, khiến cơ thể dễ kiệt sức và khó hồi phục hơn.

Bạn nên tắm nước ấm hoặc hơi mát nhẹ (~26–27°C). Nước ấm sẽ giúp giãn mạch máu dưới da mà không gây co mạch đột ngột như nước lạnh, hỗ trợ quá trình lưu thông máu ra bề mặt da, tăng khả năng tỏa nhiệt. Nước ấm còn giúp bạn mát từ từ, không gây sốc cho hệ điều hòa nhiệt của cơ thể.

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng khăn mát hoặc gạc lạnh đặt vào những vị trí như gáy, cổ tay, khuỷu tay hoặc nách, nơi nhiều mạch máu đi qua, để hỗ trợ giải nhiệt mà không làm cơ thể “giật mình”.

Không chỉ tốt cho điều hòa thân nhiệt, nước ấm còn giúp da sạch sẽ hơn so với nước lạnh. Khi đổ mồ hôi, cơ thể tiết ra bã nhờn, vi khuẩn và nhiều chất cặn bã. Những thành phần này gây mùi cơ thể và có thể gây bít tắc lỗ chân lông nếu không được rửa sạch.

Nước lạnh không thể hòa tan bã nhờn hiệu quả, khiến mùi hôi còn lưu lại. Ngoài ra, nước lạnh làm da căng, khiến bụi bẩn bị “nhốt lại” trong lỗ chân lông, gây mụn đầu đen, đầu trắng và trứng cá. Nước ấm giúp làm mềm lỗ chân lông, hòa tan dầu và bụi bẩn dễ dàng hơn.Vì vậy, nếu bạn đang tìm kiếm sự “mát mẻ” lẫn sạch sẽ, nước ấm là lựa chọn tối ưu.

Ngoài tắm nước ấm nhẹ, bạn nên nghỉ ngơi ở nơi mát, uống đủ nước và làm mát từ từ. Nếu bạn cần hạ nhiệt gấp, hãy bắt đầu bằng việc làm mát từng phần cơ thể như tay, cổ, chân… trước khi để toàn thân tiếp xúc với nước.

Nhật Thùy (Nguồn: The Conversation)

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/vi-sao-khong-nen-tam-nuoc-lanh-vao-ngay-nang-nong-ar957881.html