Vì sao nám da dễ tái phát sau khi đã điều trị thành công?

11 giờ trướcBài gốc

(Ảnh: Getty Images)

Nám da là một trong những vấn đề tăng sắc tố phổ biến nhất ở phụ nữ, đặc biệt sau tuổi 30.

Với sự phát triển của y học và công nghệ thẩm mỹ, việc làm mờ nám ngày càng khả thi. Tuy nhiên, không ít người gặp tình trạng nám tái phát sau vài tháng đến vài năm, dù đã từng điều trị thành công.

Điều gì khiến nám “quay lại” nhanh chóng như vậy? Và phải làm gì để ngăn chặn tình trạng “chữa mãi không dứt”?

Bài viết sau sẽ phân tích rõ bản chất của nám da và lý do khiến nó dễ tái phát dai dẳng.

1. Nguyên nhân khiến nám da tái phát trở lại

Nám da là một vấn đề dai dẳng và được ví như một "căn bệnh mạn tính" trong lĩnh vực da liễu. Không chỉ gây phiền toái bởi mức độ khó khăn trong việc điều trị, tình trạng này còn nổi bật bởi khả năng tái phát dễ dàng, ngay cả khi đã tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp chăm sóc da chuyên sâu.

Việc nám quay trở lại không chỉ khiến người điều trị cảm thấy hụt hẫng vì những nỗ lực chăm sóc đã bỏ ra dường như không mang lại hiệu quả lâu dài, mà còn làm gia tăng áp lực cũng như khó khăn khi họ buộc phải bắt đầu một liệu trình điều trị mới phức tạp hơn.

Các dấu hiệu nhận biết nám da tái phát:

- Xuất hiện các đốm hoặc mảng da sẫm màu hơn: Đây là biểu hiện rõ nét nhất của nám tái phát. Các vết nám trước kia có dấu hiệu đậm màu trở lại, hoặc có thể xuất hiện thêm các đốm và mảng nám mới tại vùng da đã bị nám trước đó. Đôi khi, tình trạng nám có thể lan rộng sang những vùng da khác, đặc biệt tập trung ở những nơi thường xuyên chịu tác động trực tiếp của ánh nắng như vùng gò má, trán, mũi, và cằm.

- Sắc tố da không đồng đều: Tình trạng nám thường làm xuất hiện các vùng da có màu sắc khác biệt rõ rệt so với những vùng da xung quanh. Sự thay đổi về sắc tố này có thể biểu hiện thông qua các gam màu như nâu nhạt, nâu vàng, hoặc thậm chí nâu đậm hơn, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.

- Ranh giới không rõ ràng (đối với nám sâu): Khi đối diện với nám sâu tái phát, thường khó xác định ranh giới giữa vùng bị nám và khu vực da bình thường. Các đốm hoặc mảng nám này có xu hướng lan tỏa và trở nên phân bố rộng hơn trên bề mặt da.

- Tăng cường độ màu khi tiếp xúc ánh nắng: Một trong những dấu hiệu rõ rệt khi nám tái phát là sự tăng đậm của các vết nám ngay sau khi làn da tiếp xúc với ánh nắng Mặt Trời. Tia UV chính là tác nhân kích thích sắc tố melanin hoạt động mạnh mẽ hơn, khiến các vùng bị nám trông sẫm màu rõ hơn, làm tăng mức độ lo ngại cho người gặp phải tình trạng này. Nám tái phát không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến ngoại hình mà còn mang lại cảm giác bất an và thất vọng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ da khỏi yếu tố kích thích bên ngoài, đặc biệt là ánh sáng Mặt Trời, cùng với việc duy trì các phương pháp chăm sóc phù hợp để hạn chế tối đa nguy cơ vượt tầm kiểm soát.

(Ảnh: Getty Images)

Các nguyên nhân khiến nám da tái phát gồm:

- Ánh nắng Mặt Trời: Đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng nám da và làm chúng dễ dàng tái phát. Tia UV có khả năng thâm nhập sâu vào lớp trung bì của da, kích thích việc sản sinh melanin dư thừa. Hệ quả là các vết nám không chỉ đậm màu hơn mà còn có xu hướng lan rộng. Melanin đóng vai trò bảo vệ da trước những yếu tố tổn hại, nhưng khi sản xuất quá mức, việc đào thải trở nên khó khăn. Tình trạng tích tụ melanin trên da lâu dần hình thành nên các vết nám. Đặc biệt, ở những vùng da đã bị nám, nơi từng chứa nhiều melanin, nếu không được bảo vệ đúng cách, quá trình sản xuất sắc tố sẽ bị kích hoạt trở lại, khiến nám dễ dàng tái phát.

- Thay đổi nội tiết tố: Tình trạng này cũng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến sắc tố da, đặc biệt ở phụ nữ.

Những giai đoạn như mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh hay việc sử dụng thuốc tránh thai thường dẫn đến sự mất cân bằng hormone nội tiết như estrogen và progesterone. Estrogen có khả năng điều hòa việc sản sinh sắc tố da, nhưng khi lượng hormone này bị rối loạn, các tế bào hắc sắc tố sẽ tăng sinh bất thường, khiến nám dễ quay trở lại dù đã được điều trị trước đó. Đồng thời, sự thiếu hụt progesterone làm suy giảm sản xuất các thành phần lipid bảo vệ da như ceramide. Điều này khiến da trở nên yếu ớt, nhạy cảm hơn với các tác nhân bên ngoài, làm suy giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị và gia tăng nguy cơ nám tái phát.

- Chăm sóc da không đúng cách: Việc chăm sóc da không đúng cách sau điều trị cũng là yếu tố góp phần không nhỏ vào vấn đề này. Sau khi trải qua quá trình điều trị chuyên sâu, hàng rào bảo vệ tự nhiên của da có thể bị suy yếu, đòi hỏi một chế độ chăm sóc và phục hồi kỹ lưỡng. Nếu bỏ qua bước chăm nuôi da cần thiết, các yếu tố gây nám sẽ dễ dàng tích tụ trở lại. Đặc biệt khi da không được bảo vệ bằng kem chống nắng hoặc che chắn khi tiếp xúc với ánh nắng, tia UV cùng các yếu tố môi trường như bụi mịn và ô nhiễm sẽ nhanh chóng làm tổn thương lớp màng bảo vệ và kích hoạt melanin tại vùng nám cũ.

- Sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc hoặc không phù hợp: Điều này cũng tiềm ẩn nguy cơ kích ứng, viêm nhiễm, thúc đẩy tăng sắc tố da. Hơn nữa, việc thiếu dưỡng chất quan trọng như vitamin C, E hay niacinamide trong quy trình chăm sóc hằng ngày sẽ khiến tế bào hắc sắc tố hoạt động trở lại ngay cả trên vùng da đã từng điều trị thành công.

- Yếu tố di truyền và cơ địa: Hai yếu tố này cũng góp phần đáng kể vào khả năng tái phát nám. Nếu trong gia đình từng có người bị nám tái phát thì nguy cơ xuất hiện tình trạng này ở bạn cũng cao hơn. Ngoài ra, làn da mỏng, yếu và nhạy cảm vốn dĩ đã dễ tổn thương, khiến nám dễ quay trở lại ngay cả khi đã được loại bỏ trước đó.

- Căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ cùng chế độ ăn uống thiếu khoa học: Đây là các yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe làn da. Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ tái phát nám mà còn làm quá trình phục hồi da trở nên khó khăn hơn. Lối sống không lành mạnh và tinh thần bất ổn đều có thể làm khởi phát những thay đổi bất thường trong sắc tố da.

(Ảnh: Getty images)

2. Cách phòng ngừa nám da tái phát

Để ngăn ngừa tình trạng nám da tái phát, bạn cần xây dựng và tuân thủ một quy trình chăm sóc da toàn diện trong sinh hoạt hàng ngày.

Dưới đây là các bước quan trọng bạn có thể tham khảo để bảo vệ làn da và duy trì hiệu quả điều trị nám.

Bảo vệ da

Quá trình bảo vệ da là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất. Da cần được che chắn kỹ lưỡng khỏi tác hại của tia UV trong ánh nắng Mặt Trời thông qua việc sử dụng các sản phẩm kem chống nắng phù hợp và các biện pháp bảo vệ vật lý.

Bạn nên chọn kem chống nắng phổ rộng với chỉ số SPF từ 30 trở lên, sử dụng hàng ngày kể cả khi trời ít nắng hoặc nhiều mây. Kem cần được thoa trước khi ra ngoài khoảng 20-30 phút để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu. Trong khi đó, việc thoa lại sau mỗi 2-3 giờ, đặc biệt sau các hoạt động làm đổ mồ hôi hay bơi lội, là cần thiết để duy trì khả năng bảo vệ.

Ngoài ra, bạn nên đội mũ rộng vành, đeo kính râm, mặc quần áo dài tay, và hạn chế tối đa thời gian tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong khung giờ cao điểm từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.

Chăm sóc da đúng cách

Hằng ngày, bạn cần duy trì thói quen làm sạch da với các sản phẩm chuyên dụng. Vào buổi tối, sử dụng nước tẩy trang để loại bỏ lớp trang điểm hoặc bụi bẩn tích tụ sau một ngày dài, sau đó kết hợp với sữa rửa mặt phù hợp với loại da để làm sạch sâu hơn.

Khi bắt đầu ngày mới, việc rửa mặt bằng sữa rửa mặt trước khi thoa các sản phẩm dưỡng da sẽ tạo nền tảng cho làn da sạch và khỏe. Thêm vào đó, vào buổi trưa, bạn cũng nên làm sạch nhẹ nhàng bằng nước mát và thoa lại kem chống nắng để duy trì sự bảo vệ liên tục.

Quá trình làm sạch đều đặn này giúp giảm sự tích tụ của dầu nhờn và bụi bẩn - các tác nhân dễ gây suy yếu cấu trúc da và làm nám tái phát. Hãy chọn các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, phù hợp với loại da của bạn; tuyệt đối tránh sử dụng những sản phẩm chứa chất tẩy rửa mạnh, cồn, hương liệu hoặc bất kỳ thành phần nào có khả năng gây kích ứng.

(Ảnh: Getty images)

Đặc biệt lưu ý đến các sản phẩm có chứa thành phần giúp làm sáng da và hạn chế sắc tố như vitamin C, niacinamide - đây là những dưỡng chất thiết yếu trong việc kiểm soát tăng sinh melanin và cải thiện vùng da tối màu. Đối với những làn da có tiền sử bị nám, điều này đóng vai trò quan trọng nhằm ngăn ngừa nám tái phát một cách lâu dài.

Bạn hãy thực hiện tẩy tế bào chết một cách nhẹ nhàng khoảng 1-2 lần/tuần để loại bỏ lớp tế bào sần sùi trên bề mặt da, giúp các sản phẩm dưỡng da thẩm thấu hiệu quả hơn. Từ đó, làn da sẽ trở nên mềm mại và sáng khỏe hơn. Song song đó, đừng quên bước dưỡng ẩm đầy đủ để củng cố hàng rào bảo vệ da tự nhiên khỏi các tác nhân bên ngoài.

Trong trường hợp nám da có nguyên nhân từ yếu tố nội tiết tố, việc kiểm soát và điều chỉnh sẽ cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sỹ chuyên khoa.

Những biện pháp hỗ trợ như liệu pháp nội tiết không chỉ cải thiện tình trạng nám mà còn giúp cân bằng sức khỏe tổng thể.

Duy trì lối sống lành mạnh

Một lối sống lành mạnh cũng góp phần đáng kể trong việc duy trì làn da khỏe đẹp. Hãy ưu tiên một cuộc sống giảm căng thẳng, ngủ đủ giấc và tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu chất chống ôxy hóa như vitamin C, vitamin E... Những dưỡng chất này không chỉ hỗ trợ cân bằng nội tiết tố mà còn tăng cường khả năng tự bảo vệ của da trước những tác động từ môi trường.

Bạn nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học với nhiều rau xanh, trái cây tươi và uống đủ nước mỗi ngày; đồng thời hạn chế tiêu thụ các thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc thịt đỏ để giảm nguy cơ ảnh hưởng xấu lên làn da; tránh xa những sản phẩm chứa cồn, chất tẩy mạnh hoặc hương liệu dễ gây kích ứng.

Thăm khám định kỳ

Việc tái khám định kỳ tại các cơ sở da liễu uy tín nhằm duy trì sức khỏe da và phát hiện kịp thời các dấu hiệu tái phát nám nếu có. Việc điều trị nám cần có sự kiên trì và kết hợp nhiều phương pháp. Ngay cả khi đã điều trị thành công, việc phòng ngừa tái phát vẫn là yếu tố then chốt để duy trì làn da khỏe đẹp và không bị nám trở lại./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/vi-sao-nam-da-de-tai-phat-sau-khi-da-dieu-tri-thanh-cong-post1048451.vnp