Việt Nam đang đi đúng hướng trên con đường xây dựng nền kinh tế xanh

2 giờ trướcBài gốc

Nâng cao vị thế trên bản đồ phát triển bền vững

Chiều 28/10, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Báo cáo của Đoàn Giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành”.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng.

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cảm ơn các đại biểu Quốc hội đã dành sự quan tâm sâu sắc, theo dõi sát sao và có nhiều ý kiến phát biểu tâm huyết, thẳng thắn, mang tính xây dựng cho công tác bảo vệ môi trường.

Những ý kiến phát biểu tại phiên họp hôm nay thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, tầm nhìn và sự đồng hành của Quốc hội, là nguồn động viên và động lực quan trọng để Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về bảo vệ môi trường.

Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiêm túc tiếp thu đầy đủ ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận ngày hôm nay để hiện thực hóa trong quá trình tham mưu, hoạch định, ban hành và tổ chức thực hiện chính sách pháp luật về bảo vệ môi trường. Qua đó, không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, đóng góp vào tiến trình phát triển bền vững của đất nước.

Báo cáo làm rõ thêm một số kết quả nổi bật trong quá trình triển khai thi hành Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho hay, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong tư duy và phương thức phát triển bền vững của Việt Nam. Đây không chỉ là một khung khổ pháp lý về kỹ thuật quản lý môi trường, mà còn khẳng định tinh thần đổi mới, trách nhiệm và hành động vì tương lai xanh của đất nước.

Luật đã thiết kế nhiều chính sách mới mang tính đột phá, thể hiện sự chuyển hướng rõ ràng từ cách tiếp cận quản lý thụ động, xử lý hậu quả sang chủ động phòng ngừa, kiểm soát rủi ro và thúc đẩy phát triển bền vững, từ quản lý bằng các công cụ hành chính sang quản lý bằng các công cụ kinh tế theo thị trường có sự điều tiết của nhà nước.

Sau gần 4 năm triển khai, công tác bảo vệ môi trường đã có chuyển biến rõ nét trên cả 3 phương diện: Thể chế, nhận thức và tổ chức thực hiện.

Nhiều cơ chế, chính sách mới đã được áp dụng và bước đầu phát huy hiệu quả, tiêu biểu như: Thay đổi phương thức quản lý chất thải với quan điểm coi chất thải là tài nguyên, là nguồn đầu vào quan trọng cho nền kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, kinh tế carbon thấp; trách nhiệm của nhà sản xuất, nhập khẩu trong tái chế, xử lý chất thải được mở rộng; thúc đẩy cộng đồng tham gia giám sát, bảo vệ môi trường…

Những điều này đang từng bước góp phần đổi mới cách tiếp cận, phương thức quản lý và nâng cao trách nhiệm của các chủ thể trong xã hội. Thực tiễn triển khai đã ghi nhận những kết quả tích cực như: nhiều mô hình phát triển xanh, đô thị, sinh thái và khu công nghiệp tuần hoàn được hình thành.

Việc ứng dụng công nghệ số và hệ thống quan trắc tự động trong giám sát nguồn thải, quan trắc chất lượng môi trường được mở rộng; chất lượng môi trường ở nhiều khu vực đã được cải thiện; nhiều vấn đề tồn đọng kéo dài nhiều năm đã được xử lý căn bản.

Nhận thức và hành động của toàn xã hội về bảo vệ môi trường đã có chuyển biến rõ rệt, khẳng định sự đồng thuận và quyết tâm chung trong việc coi bảo vệ môi trường là trách nhiệm và quyền lợi của mọi người dân.

Các chỉ tiêu môi trường đã nêu trong báo cáo của đoàn giám sát nếu so với mốc thời gian năm 2020 và trước đó cho thấy có sự cố gắng rất lớn của cả hệ thống chính trị.

Ví dụ như: Tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị tăng từ 94,71% năm 2020 lên 97,28% năm 2024; tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung tăng từ 89,47% năm 2020 lên 95,37% năm 2025.

Tỷ lệ cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung tăng từ 17,2% năm 2020 lên 31,5% năm 2024; tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý tăng từ 14% năm 2020 lên 18% năm 2024; tỷ lệ che phủ rừng tăng từ 42% năm 2020 lên 42,03% năm 2024.

Số lượng cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng chưa được xử lý đã giảm từ 83 cơ sở năm 2020 xuống còn 38 cơ sở năm 2025. Số còn lại cơ bản hiện nay đang dừng hoạt động và đang trong quá trình khắc phục ô nhiễm.

Những kết quả nói trên đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ phát triển bền vững toàn cầu. Mức độ xếp hạng của Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể với thứ hạng 54/166 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng được 34 bậc so với năm 2016 và đứng thứ hai trong ASEAN.

Số liệu trên cho thấy Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã đi vào cuộc sống, khẳng định tính đúng đắn và tầm nhìn chiến lược của Đảng, của Nhà nước.

"Có thể khẳng định, Việt Nam đang đi đúng hướng trên con đường xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, hướng tới phát thải ròng bằng 0, góp phần thực hiện các cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trước cộng đồng quốc tế" - Bộ trưởng nói.

Giải quyết dứt điểm các điểm nghẽn

Trên cơ sở những kết quả đạt được, bài học kinh nghiệm và yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, Bộ trưởng Trần Đức Thắng nêu rõ, Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm nhằm hướng tới mục tiêu đảm bảo môi trường trong lành, sinh thái bền vững, vì sức khỏe và tương lai của người dân Việt Nam.

Thứ nhất, sẽ đột phá về thể chế, chính sách pháp luật, trong đó trọng tâm là kinh tế hóa môi trường, tạo động lực cho phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp.

Một số nội dung mà các vị đại biểu Quốc hội quan tâm như phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, tiếp tục đơn giản hóa, cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ các điểm nghẽn về đầu tư... đã được Bộ nhận diện và chủ động đề xuất để trình Quốc hội thông qua ngay tại kỳ họp Quốc hội này.

Đồng thời, trong năm 2026 sẽ tiếp tục đánh giá để sửa đổi, bổ sung Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, tập trung vào các vấn đề như các đại biểu Quốc hội đã nêu ra.

Thứ hai, đột phá về quản lý chất thải, huy động nguồn lực để xử lý dứt điểm điểm nóng về ô nhiễm, trong đó trọng tâm là giải quyết dứt điểm các điểm nghẽn đã được nhận diện về xử lý chất thải rắn sinh hoạt, tận dụng tối đa giá trị tài nguyên của chất thải, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, có chính sách và lộ trình hợp lý trong việc thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại hộ gia đình, cá nhân.

Tập trung nguồn lực của Nhà nước, xã hội cho đầu tư hạ tầng thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt đô thị, thực hiện các biện pháp kiểm soát chặt chẽ ô nhiễm không khí và phục hồi chất lượng nước ở các lưu vực sông bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Thứ ba, sẽ đột phá về khoa học công nghệ chuyển đổi số trong bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, hoàn thiện hạ tầng và công nghệ giám sát môi trường, trọng tâm là đầu tư xây dựng, hiện đại hóa hệ thống quan trắc, cảnh báo môi trường tự động, liên tục và tích hợp dữ liệu số hóa, đảm bảo tính minh bạch, kịp thời trong cung cấp thông tin phục vụ quản lý và giám sát của cộng đồng.

Xây dựng hệ thống sàn giao dịch carbon trong nước vận hành thử nghiệm ngay từ cuối năm 2025; vận hành hệ thống đăng ký quốc gia về hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon kết nối với quốc tế.

Thiết lập hệ thống báo cáo kiểm kê khí nhà kính trực tuyến phục vụ cho doanh nghiệp và hoàn thành vận hành hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia bảo đảm tích hợp, kết nối liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia và chia sẻ từ trung ương cho đến xã theo thời gian thực.

Thứ tư, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, năng lực thực hiện chính sách, pháp luật của cán bộ, các cơ quan nhà nước, trọng tâm là đưa nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống giáo dục quốc dân.

Đa dạng hóa và đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông thường xuyên, liên tục, lâu dài và có chiều sâu, nhằm thay đổi hành vi, nâng cao ý thức trách nhiệm về bảo vệ môi trường, trong đó bao gồm giảm thiểu rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa.

Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong quản lý môi trường tinh thông về nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu đặt ra của nhiệm vụ, đặc biệt là đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.

Kết quả triển khai Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 cho thấy, công tác bảo vệ môi trường đã đạt được một số kết quả tích cực, tuy nhiên, những kết quả đó mới chỉ là bước khởi đầu, nhiều thách thức vẫn đang hiện hữu, từ tác động ngày càng gia tăng của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường đến yêu cầu phát triển kinh tế xanh và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiêm túc tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Quốc hội, cũng như các ý kiến xác đáng của các vị đại biểu Quốc hội để cụ thể hóa bằng các chương trình, kế hoạch hành động và giải pháp trọng tâm trong thời gian tới.

"Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cam kết tiếp tục đổi mới trong chỉ đạo, nâng cao và tăng cường hơn nữa công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, đảm bảo mọi chính sách, hành động đều hướng tới kết quả thực chất, vì mục tiêu phát triển bền vững của đất nước" - Bộ trưởng Trần Đức Thắng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng nhấn mạnh, với tinh thần bảo vệ môi trường cùng với phát triển kinh tế - xã hội là nhiệm vụ trung tâm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tin rằng với sự quan tâm, giám sát của Quốc hội, sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và sự ủng hộ của toàn xã hội, Việt Nam nhất định sẽ tiếp tục tiến bước vững chắc trên con đường phát triển xanh, bền vững, vì tương lai thịnh vượng và an lành cho các thế hệ mai sau.

Quỳnh Nga

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/viet-nam-dang-di-dung-huong-tren-con-duong-xay-dung-nen-kinh-te-xanh-427746.html