Vượt khó thuế quan, tôm Việt Nam tìm đường 'nhảy' vào phân khúc cao cấp tại Mỹ

5 giờ trướcBài gốc

Dù chỉ là nguồn cung tôm lớn thứ tư cho Mỹ, Việt Nam vẫn khẳng định vị thế nổi bật của mình bằng chiến lược khác biệt. Thay vì cạnh tranh về sản lượng, tôm Việt Nam tập trung vào phân khúc chế biến sâu và giá trị gia tăng. Nhờ đó, tôm Việt Nam đạt mức giá bán trung bình cao nhất thị trường, lên tới 11,22 USD/kg trong tháng 5/2025. Lợi thế này càng trở nên rõ rệt trong bối cảnh các nhà nhập khẩu Mỹ đang tìm kiếm sự thay thế cho những thị trường bị áp thuế cao.

TÔM VIỆT NAM TÌM LỐI ĐI RIÊNG

Theo số liệu từ Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, xuất khẩu tôm Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ trong quý 2/2025. Cụ thể, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 237.000 tấn tôm, thu về hơn 1,38 tỷ USD, tăng gấp đôi về lượng và 46% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Lũy kế nửa đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt gần 2,3 tỷ USD với hơn 325.000 tấn, tăng 71% về lượng và 40% về giá trị.

Trong đó, tôm tiếp tục khẳng định vị thế là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam khi mang về 2,49 tỷ USD, tăng 23,6% so với cùng kỳ.

Mặc dù đạt được những kết quả ấn tượng, ngành tôm Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức lớn, đặc biệt tại thị trường Mỹ một trong những thị trường trọng điểm.

Theo nhận định từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASERP), chính sách thuế chống trợ cấp đang "bóp nghẹt" các doanh nghiệp xuất khẩu, khiến nhiều đơn hàng có dấu hiệu chững lại.

So với các đối thủ chính như Ấn Độ (25%), Ecuador (15%), Indonesia (19%), Thái Lan (19%), Việt Nam không có lợi thế về thuế tại Mỹ thậm chí sẽ dần mất ưu thế cạnh tranh nếu chịu mức thuế đối ứng 20% cộng với nguy cơ tăng thuế từ các vụ kiện thương mại

“Thuế chống bán phá giá tôm sơ bộ giai đoạn POR19 công bố đầu tháng 6 lên tới 33,29% cho nhiều doanh nghiệp, khiến niềm tin thị trường lung lay. Trường hợp kết quả này được giữ nguyên vào tháng 12/2025, nguy cơ tôm Việt mất thị trường Hoa Kỳ là hiện hữu”, bà Lê Hằng, Phó Tổng thư ký VASEP chia sẻ.

Trước tình hình đó, chuyên gia đánh giá, doanh nghiệp ngành tôm Việt Nam đã có bước đi khôn khéo khi chủ động định hình lại chiến lược kinh doanh. Thay vì cạnh tranh bằng giá, một cuộc đua mà Ecuador, Ấn Độ và Indonesia đang có lợi thế thì nên họ nhanh chóng chuyển hướng tập trung vào sản phẩm giá trị gia tăng cao.

Chiến lược này bao gồm việc phát triển các sản phẩm chế biến sâu, tôm hữu cơ và các dòng sản phẩm đặc thù phục vụ phân khúc cao cấp như kênh bán lẻ, nhà hàng hạng sang. Hướng đi này không chỉ giúp gia tăng giá trị sản phẩm mà còn tạo ra sự khác biệt, giảm sự phụ thuộc vào các yếu tố về giá cả và thuế quan.

Chiến lược ESG (môi trường – xã hội – quản trị) cũng được một số doanh nghiệp đầu tư dài hạn, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của các chuỗi siêu thị và nhà nhập khẩu lớn trên toàn cầu. Đây là hướng đi không dễ, nhưng nếu thành công sẽ tạo được lợi thế bền vững.

Đồng thời, để giảm thiểu rủi ro từ thị trường Mỹ, các doanh nghiệp cũng đang đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Cụ thể, xuất khẩu sang EU đã tăng 25% trong 5 tháng đầu năm, và sang Nhật Bản tăng 11%. Việc tận dụng các ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do như EVFTA và UKVFTA giúp tôm Việt Nam tiếp cận sâu hơn vào các thị trường ổn định, có yêu cầu cao và ít biến động về chính sách.

Dự báo cả năm 2025, xuất khẩu tôm có thể đạt 3,6–3,8 tỷ USD trong kịch bản doanh nghiệp tiếp tục khai thác tốt thị trường châu Á, EU, các nước CPTPP và đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng sang Nhật Bản.

DOANH NGHIỆP LÃI LỚN GIỮA BÃO THUẾ QUAN

Thành tích chung của toàn ngành trong 6 tháng đầu năm có được cho thấy các doanh nghiệp xuất khẩu đã đẩy mạnh hoạt động, tận dụng thời điểm hoãn thuế để tăng cường xuất hàng, và định hình đối tượng khách hàng tiêu thụ qua đó ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực trong quý 2.

Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, một trong những ông lớn của ngành tôm Việt Nam đã ghi nhận kết quả kinh doanh ấn tượng trong quý 2. Lợi nhuận sau thuế của công ty đạt 165 tỷ đồng, cao gấp 4 lần so với cùng kỳ năm ngoái và là mức lợi nhuận cao nhất trong 10 quý gần đây, bất chấp doanh thu giảm nhẹ 3% xuống còn 3.620 tỷ đồng.

Lũy kế nửa đầu năm, Minh Phú đạt doanh thu 6.468 tỷ đồng, tương đương cùng kỳ, nhưng lợi nhuận sau thuế lại tăng gấp 4 lần, lên gần 183 tỷ đồng. Theo giải thích từ công ty, kết quả tích cực này có được nhờ chiến lược tập trung sản xuất và kinh doanh các mặt hàng giá trị gia tăng, giúp cải thiện mạnh mẽ biên lợi nhuận gộp.

Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025, lãnh đạo Minh Phú cho biết công ty đã xử lý xong 10.000 tấn hàng tồn kho giá cao và ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng tốt từ tháng 4 đến tháng 6. Tồn kho của Minh Phú cũng giảm đáng kể, chỉ còn khoảng 4.200 tỷ đồng tính đến cuối quý 2.

Năm nay, Minh Phú đặt mục tiêu đầy tham vọng với sản lượng 60.000 tấn, doanh thu 15.667 tỷ đồng, và lợi nhuận sau thuế 997 tỷ đồng. Để đạt được mục tiêu này, công ty sẽ tiếp tục đẩy mạnh sản xuất hàng giá trị gia tăng, đồng thời đối mặt với bài toán thiếu hụt lao động. Công ty đã và đang tăng cường tuyển dụng, đồng thời đẩy mạnh tự động hóa dây chuyền sản xuất và dự kiến sẽ giải quyết triệt để vấn đề nhân lực vào năm 2026.

Tương tự là điểm sáng trong ngành xuất khẩu thủy sản đặc biệt là các sản phẩm từ tôm, Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta vừa công bố kết quả kinh doanh quý 2 đầy ấn tượng. Công ty là một trong 5 doanh nghiệp xuất khẩu tôm hàng đầu Việt Nam, ghi nhận doanh thu thuần tăng gấp rưỡi so với cùng kỳ, đạt 1.876 tỷ đồng. Nhờ hoạt động sản xuất hiệu quả, lợi nhuận gộp cũng tăng 40%, đạt 197 tỷ đồng, dù biên lợi nhuận gộp giảm nhẹ còn 10,5%.

Doanh thu tài chính tăng trưởng mạnh 91% lên 50 tỷ đồng nhờ lãi tiền gửi và lãi tỷ giá. Tuy nhiên, các chi phí cũng tăng đáng kể, như chi phí tài chính tăng gấp 4 lần lên 16 tỷ, chi phí bán hàng tăng 84% và chi phí quản lý tăng 13%. Kết quả, lợi nhuận sau thuế quý 2 của Sao Ta đạt gần 102 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2024 và là lần thứ tư công ty vượt mốc lợi nhuận trăm tỷ đồng trong một quý.

Tuy nhiên, nếu nhìn vào lũy kế nửa đầu năm, bức tranh tài chính của Sao Ta có phần phức tạp hơn. Mặc dù doanh thu tăng trưởng 43% lên 3.867 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế lại giảm nhẹ 1% xuống còn 139 tỷ đồng. Nguyên nhân chính là do các chi phí đồng loạt tăng mạnh, đặc biệt là các khoản thuế liên quan đến xuất khẩu.

Theo giải thích của Sao Ta, hoạt động kinh doanh tích cực trong quý 2 là nhờ đẩy mạnh doanh số bán hàng và hiệu quả từ vụ nuôi tôm thứ hai trong năm 2025. Trong quý, công ty đã thu mua 13.184 tấn nguyên liệu và chế biến 8.434 tấn thành phẩm, đạt doanh số 65,4 triệu USD.

Hà Linh

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/vuot-kho-thue-quan-tom-viet-nam-tim-duong-nhay-vao-phan-khuc-cao-cap-tai-my-post562251.html