Vượt 'rào cản xanh': Chìa khóa cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam

3 giờ trướcBài gốc

Thép là một trong những ngành phải giảm phát thải khí nhà kính.

Ngày 28/10, trong khuôn khổ Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất - 2025 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC), Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) tổ chức Hội thảo chuyên đề "Phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp".

HƠN1.200 DOANH NGHIỆP PHẢI KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH

Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang, Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, cho biết hội thảo được tổ chức trong bối cảnh năm 2025 đối mặt với thách thức từ biến động kinh tế toàn cầu và chính sách thuế quan, đòi hỏi Việt Nam phải tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công, đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu và cải thiện môi trường kinh doanh để đạt mục tiêu tăng trưởng cao.

Bà Giang đặc biệt nhấn mạnh vai trò của công tác khuyến công, trong đó các hoạt động xúc tiến thương mại đã tiếp sức, hỗ trợ kịp thời các doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn vượt qua khó khăn, thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh và phát triển thị trường. Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập sâu rộng, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đã trở thành yêu cầu cấp thiết. Các ngành công nghiệp phải đổi mới công nghệ, tiến tới sản xuất sạch hơn và áp dụng kinh tế tuần hoàn.

Trong tham luận "Cơ chế, chính sách giảm phát thải khí nhà kính tại Việt Nam, cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp ngành công thương", đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, cho biết Nghị định số 06/2022/NĐ-CP được bổ sung bởi Nghị định 119/2025/NĐ-CP, đã thiết lập cơ sở pháp lý cho công tác kiểm kê, phân bổ hạn ngạch phát thải và xây dựng cơ chế trao đổi tín chỉ carbon trong nước.

Quyết định số 13/2024/QĐ-TTg đã liệt kê danh sách gồm hơn 2.100 doanh nghiệp thuộc diện phải kiểm kê khí nhà kính, trong đó riêng ngành Công Thương chiếm tới 83% tổng số cơ sở phát thải. Đây là con số đáng chú ý, cho thấy trọng trách lớn của ngành Công Thương trong việc thực hiện cam kết giảm phát thải quốc gia.

Các doanh nghiệp có mức phát thải trên 3.000 tấn CO2 tương đương/năm, hoặc tiêu thụ năng lượng từ 1.000 tấn dầu quy đổi/năm trở lên, bắt buộc phải thực hiện kiểm kê, báo cáo và xây dựng lộ trình giảm phát thải. Đây là bước đầu tiên để tiến tới quản trị carbon, tham gia thị trường carbon và đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường trong thương mại quốc tế.

Hội thảo chuyên đề "Phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp".

Kiểm kê khí nhà kính không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc tuy nhiên, giảm phát thải khí nhà kính không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là động lực phát triển bền vững. Việc chủ động chuyển đổi sang công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng, và tham gia thị trường carbon sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam vượt qua rào cản xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, và tạo dựng thương hiệu quốc gia xanh, bền vững trên thị trường quốc tế.

Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, cho rằng trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, doanh nghiệp Việt Nam cần coi chuyển đổi xanh là một phần trong chiến lược phát triển chứ không chỉ là yêu cầu tuân thủ.

TÀICHÍNH LÀ YẾU TỐ THEN CHỐT

Từ thực tiễn triển khai của Bộ Công Thương, bà Trần Thu Hằng, đại diện Phòng Hiệu quả năng lượng và Chuyển đổi xanh thuộc Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, cho biết ngành Công Thương đang tập trung thực hiện một số định hướng chính sách lớn nhằm thúc đẩy phát triển bền vững trong sản xuất công nghiệp. Trong đó, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật về sản xuất xanh được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, tạo hành lang pháp lý cho quá trình chuyển đổi xanh diễn ra đồng bộ và hiệu quả.

Cùng với đó, Bộ Công Thương đang đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, giảm phát thải trong chuỗi sản xuất, khuyến khích phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng hiệu quả năng lượng và tài nguyên.

Trên cơ sở đó, Phòng Hiệu quả năng lượng và Chuyển đổi xanh đã kiến nghị 5 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm đẩy mạnh phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp.

Thứ nhất, hoàn thiện khung chính sách pháp luật quốc gia, làm cơ sở để các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp có thể chủ động triển khai các chương trình, mô hình phát triển bền vững.

Thứ hai, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, đẩy mạnh chuyển giao công nghệ tiên tiến, giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất và giảm phát thải.

Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực xanh thông qua các chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về công nghệ xanh, quản lý môi trường và phát triển bền vững.

Thứ tư, mở rộng hợp tác quốc tế để thu hút nguồn lực và kinh nghiệm quốc tế phục vụ triển khai các chính sách, chương trình ưu tiên về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong ngành Công Thương.

Thứ năm, nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua các hoạt động truyền thông, đào tạo, giúp doanh nghiệp và người lao động hiểu rõ tầm quan trọng của phát triển bền vững trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0.

Theo bà Hằng, sự phối hợp chặt chẽ của các địa phương, hiệp hội ngành hàng cùng các tổ chức trong nước và quốc tế cũng đóng vai trò hết sức quan trọng, góp phần hỗ trợ hiệu quả cho Bộ Công Thương trong quá trình thực hiện các mục tiêu đã đề ra.

Nhấn mạnh đến nguồn lực tài chính, bà Hằng cho rằng đây là yếu tố then chốt, giúp doanh nghiệp triển khai các mô hình sản xuất bền vững và đổi mới sáng tạo trong những lĩnh vực có tiềm năng.

Bên cạnh đó, hoạt động truyền thông và đào tạo cũng cần được tăng cường, nhằm nâng cao nhận thức của doanh nghiệp và người lao động về phát triển bền vững trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0. Đây là yếu tố quan trọng để tạo sự chuyển biến từ nhận thức đến hành động trong cộng đồng doanh nghiệp.

Đối với vấn đề hợp tác quốc tế, bà Hằng cho rằng đây là kênh quan trọng để thu hút nguồn lực và kinh nghiệm quốc tế phục vụ triển khai các chính sách, chương trình ưu tiên về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong ngành Công Thương.

Những giải pháp trên được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh, giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao vị thế của ngành Công Thương trong tiến trình phát triển.

Nguyệt Hà

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/vuot-rao-can-xanh-chia-khoa-canh-tranh-cua-doanh-nghiep-viet-nam.htm