Xóa nhà tạm: Khẳng định trách nhiệm, tính nhân văn cao cả

một ngày trướcBài gốc

Dám nghĩ, dám làm vì dân

Với cách làm sáng tạo của huyện Bù Đăng, gia đình chị Hạ đã có được căn nhà mơ ước của mình. Ảnh: Đậu Tất Thành/TTXVN

Tỉnh Bình Phước là một trong những địa phương có cách vận dụng linh hoạt các nguồn lực nhằm hoàn thành mục tiêu xây dựng mới và sửa chữa nhà tạm, dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn khác trước ngày 30/6. Đặc biệt, trong thực hiện Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, đội ngũ cán bộ tỉnh Bình Phước thực hiện “6 dám” - đó là dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo và dám hành động.

Huyện Bù Đăng của tỉnh Bình Phước có 56% diện tích nằm trong vùng quy hoạch bô xít, ngoài ra còn hàng ngàn ha vướng đất lâm phần chưa giao về địa phương quản lý. Trong khi đó, các hộ cần được hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở phần lớn là người dân tộc thiểu số sinh sống lâu đời ở khu vực này nên việc xây dựng nhà ở gặp khó khăn, cần được quan tâm tháo gỡ về thủ tục pháp lý, kỹ thuật xây dựng.

Phó Chủ tịch UBND huyện Bù Đăng Nguyễn Văn Lưu nhận định, thủ tục hồ sơ pháp lý là rào cản lớn nhất trong triển khai xóa nhà tạm, dột nát tại Bù Đăng. Qua quá trình nghiên cứu, cân nhắc, phương án xây dựng nhà lắp ghép, nhà tiền chế đã được lãnh đạo huyện tính toán lựa chọn.

"Việc này chưa có tiền lệ ở địa phương. Từ hồ sơ thanh quyết toán, đến căn nhà mẫu đều chưa làm. Trên cơ sở tính toán giá thành phù hợp theo tiêu chuẩn của tỉnh đưa ra, chúng tôi tiến hành làm thử căn mẫu, sau đó nhân rộng mô hình và đã thành công", ông Nguyễn Văn Lưu cho biết.

Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, sự vào cuộc của hệ thống chính trị, đến cuối tháng 4/2025, toàn bộ 170 căn nhà lắp ghép tiền chế mới và 32 căn nhà sửa chữa đã hoàn thành bàn giao cho hộ nghèo, cận nghèo. Cũng nhờ chương trình này, huyện Bù Đăng có 202 hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa đã được ở trong căn nhà khang trang, sạch đẹp hơn.

Tại Hà Giang, chương trình xóa nhà tạm ở huyện Đồng Văn nhận được sự đồng lòng ủng hộ của người dân, với việc khuyến khích xây dựng nhà theo mô hình kiến trúc truyền thống của địa phương.

Một ngôi nhà mới hoàn thành theo kiến trúc truyền thống vùng Cao nguyên đá Đồng Văn. Ảnh: Đức Thọ/TTXVN

Trước thực trạng nhiều hộ dân ở huyện vùng cao Đồng Văn sinh sống trong các căn nhà tạm, xuống cấp, ảnh hưởng lớn đến đời sống và an toàn, chương trình xóa nhà tạm, dột nát đã được huyện triển khai đồng bộ, khoa học, hoàn thành vượt tiến độ kế hoạch. Đặc biệt, xây dựng nhà ở mới còn hướng đến bảo tồn bản sắc văn hóa qua việc áp dụng mô hình kiến trúc nhà truyền thống của người dân vùng cao Đồng Văn.

Theo thống kê, toàn huyện Đồng Văn có 17.808 hộ, khoảng 87.800 nhân khẩu, trong đó dân tộc Mông chiếm 88,4%. Do điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều hộ dân vẫn sinh sống trong các căn nhà tạm, dột nát. Qua rà soát, UBND tỉnh Hà Giang đã phê duyệt hỗ trợ xóa nhà tạm, dột nát cho 521 hộ (387 hộ xây mới, 134 hộ sửa chữa). Tính đến ngày 10/3, có 89 căn đã hoàn thành theo chương trình xóa nhà tạm, dột nát.

Điểm đặc biệt của chương trình xóa nhà tạm tại Đồng Văn là việc khuyến khích xây dựng nhà ở theo mô hình kiến trúc truyền thống của địa phương. Những ngôi nhà này thường được làm bằng đá, gỗ, hoặc trình tường bằng đất dày, có mái ngói âm dương hoặc lợp tôn, phù hợp điều kiện khí hậu vùng cao. Kiến trúc nhà truyền thống không chỉ giúp bảo vệ người dân khỏi thời tiết khắc nghiệt mà còn giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc sinh sống tại Đồng Văn.

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Bí thư Huyện ủy Đồng Văn cho biết, địa phương ưu tiên, khuyến khích người dân xây dựng nhà theo kiến trúc truyền thống vùng cao, vừa tạo cảnh quan phát triển du lịch, vừa gìn giữ nét văn hóa cho người dân nơi đây. Việc này được người dân rất ủng hộ. Đồng Văn đã về đích sớm hơn dự kiến trong công tác xóa nhà tạm, dột nát.

Trong căn nhà mới khang trang, vừa được đưa vào sử dụng hơn 1 tháng, ông Thào Chá Sỳ (thôn Tả Phìn A, xã Tả Phìn, huyện Đồng Văn) chia sẻ: "Nhà cũ của tôi làm bằng gỗ tạp, mái lợp tôn cũ, mùa đông lạnh lắm, gió lùa tứ phía. Được Nhà nước hỗ trợ, tôi xây được nhà mới theo kiểu kiến trúc xưa, hai mái, lợp kiên cố. Giờ nhà chắc chắn hơn, mùa lạnh ấm áp, mùa nắng thì mát mẻ. Tôi yên tâm lo làm ăn, phát triển kinh tế cho gia đình”.

Đến ngày 10/3, tổng kinh phí xóa nhà tạm toàn huyện Đồng Văn đạt hơn 20 tỷ đồng. Việc thực hiện chương trình xóa nhà tạm tại huyện nhận được sự đóng góp lớn từ cộng đồng, với 3.560 ngày công lao động, tương đương 712 triệu đồng. Đặc biệt, việc xây dựng nhà trên vùng cao Đồng Văn được thực hiện một cách đồng bộ và đồng lòng từ người dân, giúp những ngôi nhà được xây dựng nhanh chóng, tiết kiệm.

Còn tại Tây Ninh, căn cứ tình hình thực tế, tỉnh đã xây dựng hai đề án trọng tâm: Đề án sửa chữa, xây dựng nhà ở cho các hộ gia đình chính sách; Đề án xây dựng, sửa chữa nhà ở cho các hộ nghèo, cận nghèo. Tổng kinh phí của hai đề án này là 58,7 tỷ đồng.

Tây Ninh cũng đã chủ động bố trí quỹ đất công, xây dựng các khu dân cư mới được đầu tư hạ tầng đồng bộ để thực hiện các đề án này. Đặc biệt, trong xây dựng, sửa chữa nhà ở, tỉnh đảm bảo diện tích mỗi căn nhà trên 42m2 nhằm đảm bảo điều kiện sinh hoạt tốt hơn cho các hộ dân. Khi bàn giao nhà, tỉnh còn tặng thêm các thiết bị gồm 1 tivi, 1 quạt điện, 1 nồi cơm điện, 1 bể chứa nước sạch và hệ thống xử lý nước đảm bảo an toàn trong sinh hoạt cho các hộ dân. Ngoài ra, tỉnh còn thiết kế mẫu nhà thống nhất để đảm bảo các bộ phận triển khai thuận lợi, đồng thời linh hoạt, kịp thời xử lý vướng mắc về đất đai, đảm bảo đủ quỹ đất phục vụ xây dựng. Nhờ những cách làm đó, Tây Ninh đã hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, dột nát ngay trong tháng 4/2025.

Để nhân dân hưởng thành quả thật

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ tư của Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Tại Phiên họp thứ 4 của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, dột nát trên phạm vi cả nước diễn ra ngày 11/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo biểu dương Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Xây dựng và một số địa phương triển khai tích cực, hoàn thành sớm việc xóa nhà tạm, dột nát.

Thủ tướng chỉ đạo Ban Chỉ đạo phải “nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật để nhân dân được hưởng thành quả thật” để cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trước 31/10/2025.

Theo Ban Chỉ đạo, hiện nay, 100% địa phương đã rà soát, xác định tiến độ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh hoàn thành trước ngày 31/10/2025 bảo đảm theo đúng mục tiêu Thủ tướng Chính phủ yêu cầu; trong đó, đến ngày 7/5/2025, có 15 địa phương đã hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát.

Cụ thể, tại phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo (ngày 10/3), đã có 7 địa phương xóa xong nhà tạm, dột nát (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vũng Tàu, Vĩnh Phúc và Bắc Ninh); đến ngày 30/4, đã có thêm 8 địa phương hoàn thành gồm: Thái Nguyên, Tây Ninh, Bình Phước, Cần Thơ, Vĩnh Long, Trà Vinh, Kiên Giang, Khánh Hòa.

Theo đăng ký của các địa phương, trong tháng 5/2025, sẽ có thêm 6 địa phương hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, dột nát; đến tháng 6 sẽ có thêm 16 địa phương đăng ký hoàn thành. Như vậy, theo kế hoạch, cuối tháng 6/2025, khả năng có 37 địa phương hoàn thành chương trình; 26 địa phương còn lại đăng ký từ tháng 7 - 10/2025 sẽ hoàn thành.

Đối với xã hội hóa các nguồn lực, theo báo cáo của các địa phương, cả nước đã huy động được hơn 1.807 tỷ đồng, đóng góp của các hộ gia đình được 1.074 tỷ đồng. Ngoài ra, các địa phương còn huy động 321.000 ngày công, 660 tấn xi măng, 500m3 đá, 310.000 viên gạch, 150 khối cát nền, 3.000 viên ngói.

Về kết quả huy động và chuyển kinh phí hỗ trợ từ Chương trình phát động, theo Ban Chỉ đạo đến nay, các bộ, cơ quan, đơn vị, ngân hàng, tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp đã chuyển 3.142,8/3.464 tỷ đồng theo phương án huy động nguồn lực tại Chương trình phát động ngày 5/10/2024; các đơn vị còn lại đang phối hợp với địa phương hoàn thiện hồ sơ đề chuyển kinh phí hỗ trợ. Dự kiến trong tháng 5/2025 các đơn vị sẽ hoàn thành việc chuyển kinh phí để các địa phương tổ chức triển khai công tác xóa nhà tạm, dột nát theo kế hoạch.

Theo báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Quỹ “Vì người nghèo" Trung ương đã tiếp nhận trên 84,44 tỷ đồng hỗ trợ xóa nhà tạm, dột nát; Ban Vận động Quỹ “Vì người nghèo" Trung ương đã phân bổ 13,74 tỷ đồng để hỗ trợ xây dựng mới và sửa chữa 240 căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo của một số địa phương. Hiện Quỹ “Vì người nghèo” Trung ương còn dư gần 92 tỷ đồng sẽ tiếp tục phân bổ, hỗ trợ các địa phương thời gian tới.

Một số bộ, ngành tham gia tích cực chương trình xóa nhà tạm, dột nát như: Bộ Công an hỗ trợ 645 tỷ đồng, tương đương khoảng 12.500 căn nhà; Bộ Quốc phòng hỗ trợ 595 tỷ đồng, tương đương khoảng 11.550 căn nhà, đồng thời huy động 21.167 lượt cán bộ, chiến sỹ với 76.543 ngày công hỗ trợ xóa nhà tạm, dột nát để góp phần giảm bớt chi phí xây dựng; ngành ngân hàng hỗ trợ gần 1.349,85 tỷ đồng…

Chương trình xóa nhà tạm, dột nát đang được các bộ, ngành, địa phương, người dân trên cả nước thực hiện nhanh chóng, "thể hiện trách nhiệm, tình thương, tình dân tộc, nghĩa đồng bào, sự sẻ chia của cả cộng đồng" như Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã khẳng định tại phiên họp thứ 4 của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Mỗi căn nhà trong chương trình đang thực sự trở thành “một mái ấm” cho người nghèo, gia đình chính sách, để cùng cả dân tộc vững tin bước vào kỷ nguyên mới.

Hoàng Nam (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/xoa-nha-tam-khang-dinh-trach-nhiem-tinh-nhan-van-cao-ca-20250530093448112.htm