Xuất siêu sang EU kỷ lục trên 35 tỷ USD, EVFTA là 'bệ phóng'

8 giờ trướcBài gốc

Gần 52 tỷ USD hàng Việt được xuất khẩu sang EU trong năm ngoái, thặng dư thương mại vượt 35 tỷ USD.

Xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường 27 nước EU tăng trưởng mạnh nhờ EVFTA, với cú hích từ ưu đãi thuế quan và tạo thuận lợi thương mại, xuất siêu năm qua trên 35 tỷ USD.

Hiệp định EVFTA không chỉ tạo động lực mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài mà còn thúc đẩy cải cách thể chế kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
Tỷ trọng xuất khẩu sang EU trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam tăng dần, đạt 13,19% vào năm 2024.
Việt Nam duy trì xuất siêu lớn với EU, đạt mức 35,2 tỷ USD vào năm 2024, cao nhất trong các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia.
Báo cáo: Việt Nam sau 5 năm thực thi EVFTA của CIEM

Dữ liệu do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) đưa ra tại Hội thảo công bố Báo cáo: "Việt Nam sau 5 năm thực hiện Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA): Kết quả, yêu cầu và định hướng cải cách”.

Xuất khẩu tăng mạnh, đặc biệt ở các ngành như điện tử, dệt may, da giày, thủy sản và nông sản chế biến. Tỷ trọng xuất khẩu sang EU trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam tăng dần, đạt 13,19% vào năm 2024.

Thống kê do Tổng cục Hải quan trước đó cho biết, năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu gần 52 tỷ USD sang EU, tăng 18,5%, tương ứng tăng 8,08 tỷ USD so với năm trước.

Những nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn, gồm: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 10,76 tỷ USD, tăng 66,9% (tương ứng tăng 4,31 tỷ USD); máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác đạt 8,72 tỷ USD, tăng 24,9% (tương ứng tăng 1,74 tỷ USD); điện thoại các loại và linh kiện đạt 7,38 tỷ USD, giảm 13,4% (tương ứng giảm 1,14 tỷ USD)…so với năm trước.

Ở chiều ngược lại, trị giá nhập khẩu từ EU năm 2024 đạt 16,7 tỷ USD, tăng 12%, tương ứng tăng 1,8 tỷ USD so với năm trước.

Xuất nhập khẩu của Việt Nam sang một số thị trường có FTA những năm gần đây (Đơn vị: Tỷ USD).

Ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp CIEM đánh giá, trong số các FTA quan trọng, EVFTA mang lại lợi thế lớn nhất khi Việt Nam duy trì xuất siêu bền vững với EU. Điều này thể hiện rõ qua mức xuất khẩu tăng ổn định từ 24,3 tỷ USD năm 2014 lên 51,8 tỷ USD vào năm 2024, trong khi nhập khẩu chỉ tăng từ 8,2 tỷ USD lên 16,6 tỷ USD.

Nhờ xuất khẩu tăng liên lục, đưa mức thặng dư thương mại của nước ta với EU ngày càng lớn. Nếu 20214, mức thặng dư thương mại dừng ở 16,1 tỷ USD, năm 2024 đã lên tới 35,2 tỷ USD.

Đây là minh chứng cho việc EVFTA đã giúp Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng có lợi thế", ông Nguyễn Anh Dương nói.

Cần phải nói thêm, con số xuất siêu hơn 35 tỷ USD đạt được trong năm 2024 cũng cao nhất trong các FTA mà Việt Nam tham gia. Đáng chú ý, tỷ lệ sử dụng ưu đãi thuế quan theo EVFTA đã tăng từ 14,8% năm 2020 lên 35,2% năm 2023.

Các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực, gồm: dệt may, da giày, nông sản và sản phẩm công nghệ cao đã tăng trưởng đáng kể nhờ các ưu đãi thuế quan từ EVFTA. EVFTA đã thúc đẩy quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế của Việt Nam theo hướng minh bạch và phù hợp hơn với các chuẩn mực quốc tế.

Đối với hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), EVFTA tạo ra sức hút đáng kể đối với dòng vốn từ EU, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng tái tạo và sản xuất xanh. Các cam kết mở cửa thị trường, bảo hộ đầu tư và cải thiện môi trường kinh doanh giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hơn cho các doanh nghiệp châu Âu.

Tuy nhiên, dòng vốn FDI từ EU vẫn chưa tăng mạnh như kỳ vọng do các rào cản về thủ tục hành chính, chính sách thuế và hạn chế trong chuỗi cung ứng nội địa.

Về phát triển bền vững, EVFTA đã thúc đẩy Việt Nam áp dụng các tiêu chuẩn cao về môi trường, lao động và quản trị doanh nghiệp theo hướng bền vững hơn…

Báo cáo của CIEM cũng đề xuất một số khuyến nghị chính sách quan trọng để tối ưu hóa lợi ích từ EVFTA.

Cụ thể, Việt Nam cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh hệ thống văn bản quy phạm pháp luật nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả các cam kết EVFTA. Tiếp tục cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, nâng cao tính minh bạch và ổn định trong chính sách, từ đó giúp thu hút thêm FDI có chất lượng từ EU.

EU hiện là thị trường/khu vực thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam, trong bối cảnh EU siết tiêu chuẩn hàng nhập khẩu, gia tăng yêu cầu về phát triển xanh, sản phẩm có thể tái chế được và an toàn thực phẩm..đang đặt ra thách thức lớn cho xuất khẩu Việt Nam.

Với các thách thức mới trong công điện mới nhất (20/2/2025), Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu đẩy mạnh giải pháp phù hợp nhằm ứng phó, đáp ứng Thỏa thuận xanh của Liên minh châu Âu (EU). Các Bộ, ngành, địa phương cùng doanh nghiệp cần chủ động triển khai các giải pháp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, sản xuất, tiêu dùng bền vững, thương mại bền vững.

Thủ tướng cũng yêu cầu các Bộ trưởng, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành, Chủ tịch hiệp hội ngành hàng hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh, từ hướng dẫn xây dựng báo cáo phát triển bền vững, thực hành ESG (môi trường, xã hội, quản trị), đến áp dụng mô hình bền vững, tuần hoàn.

Về lâu dài, các giải pháp trên sẽ hướng đến việc chủ động chuyển đổi xanh một cách đồng bộ và toàn diện tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh, mở rộng thị trường, tận dụng tối đa cơ hội từ EVFTA mang lại cho xuất khẩu sang EU.

Thế Hải

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/xuat-sieu-sang-eu-ky-luc-tren-35-ty-usd-evfta-la-be-phong-d249294.html