8 bài học giữ gia đình là nơi an yên

18 giờ trướcBài gốc

Ảnh minh họa

Một gia đình khỏe mạnh giống khu vườn, nơi mỗi cá thể là một loài cây: Có cây ưa nắng, có cây ưa bóng, có cây sớm đơm hoa, có cây muộn kết trái. Việc của người làm vườn là tưới tắm, bón phân, tỉa lá sâu chứ không ép xương rồng phải nở như hoa hồng.

Khi thấu hiểu điều đó, ta sẽ nhận ra: Khoảnh khắc con "không như mong đợi" chính là lúc cha mẹ có cơ hội học lại bài học bao dung và cả khu vườn - tức gia đình - nhờ vậy mà nở hoa yên bình.

Dưới đây là 8 bài học then chốt, đúc kết từ nhiều câu chuyện có thật, để mỗi tổ ấm trở thành nơi nuôi dưỡng sự an yên và phát triển của từng thành viên, đặc biệt khi kỳ vọng không trùng khớp với thực tế.

1. Liệu có phải chỉ là giấc mơ dang dở của chính cha mẹ?

Khi đứa trẻ không đỗ trường chuyên hay không nối nghiệp gia đình, cha mẹ dễ thất vọng rồi gán nhãn "con kém cỏi". Song hãy thành thật tự hỏi: Mình đang kỳ vọng cho con, hay đang sống nốt ước mơ của chính mình?

Một ước mơ do cha mẹ áp đặt thường nặng nề hơn gấp bội so với thách thức khách quan mà con trải qua. Thừa nhận điều này là bước đầu để mở cánh cửa cảm thông.

2. Thay "áp lực thành tích" bằng "thành tựu bên trong"

Thành tựu bên trong là cảm giác tiến bộ và có giá trị nơi chính người con, thay vì bảng điểm hay danh sách huy chương. Khi con xắn tay nấu bữa cơm, xin lỗi bạn khi lỡ làm sai, hay dám bước ra khỏi lớp học thêm vẽ để theo đuổi nhạc cụ, đó đã là thành tựu.

Khen con vì nỗ lực, không chỉ vì kết quả, giúp con vững tâm và chủ động trên hành trình phát triển riêng.

3. Giao tiếp kiểu "cùng nhìn về một phía"

Thay vì ngồi đối diện thường gây cảm giác thẩm vấn, hãy chọn khoảnh khắc song song như cùng đi bộ, rửa bát, trồng cây… để trò chuyện. Khi tầm mắt hướng về một phía, trái tim cũng dễ tìm thấy giao điểm.

Nhiều bố mẹ chia sẻ rằng, chỉ sau vài buổi "dạo quanh khu phố", con đã tự kể về lý do muốn bỏ ngành y để học thiết kế.

4. Thực hành "hợp đồng kỳ vọng"

Hãy cùng con viết ra 3 cột: Hình dung của bố mẹ, Hình dung của con, Điểm giao nhau có thể đàm phán. Cách này biến những ý niệm mơ hồ thành văn bản cụ thể, giảm thiểu hiểu lầm. Ví dụ, bố mẹ mong con tốt nghiệp đại học trong 4 năm; con mong có một năm "gap year" khám phá bản thân.

Điểm giao nhau có thể là: Con hoàn thành ít nhất 60% tín chỉ trong 3 năm đầu rồi xin nghỉ nửa năm để thực tập, sau đó quay lại hoàn tất chương trình.

5. Giữ vai trò "huấn luyện viên" thay vì "trọng tài"

Trọng tài tập trung bắt lỗi; huấn luyện viên quan sát điểm mạnh, sửa kỹ thuật, truyền cảm hứng. Khi con thi trượt, người trọng tài sẽ nói: "Con học kiểu gì mà điểm thấp thế!"; còn huấn luyện viên hỏi: "Con thấy phần nào mình hiểu chưa sâu?

Mình cùng tìm cách học khác nhé!". Trẻ con sẵn sàng làm lại khi bên cạnh là huấn luyện viên kiên nhẫn, không phải trọng tài khắt khe.

6. Học từ sai lầm

Không phải cứ nề nếp, kỷ luật mới là gia đình tốt. Một gia đình biết học từ sai lầm cũng khỏe mạnh không kém. Cha mẹ có thể kể thất bại của mình - thi hỏng, kinh doanh lỗ, chọn sai nghề - rồi chia sẻ cách đứng lên. Khi con thấy bố mẹ cũng có thể vấp ngã, trẻ bớt sợ sai, dám thử, dám khác.

7. Vạch "đường biên" yêu thương

Gia đình hạnh phúc không phải ai cũng phải can thiệp vào đời nhau 24/7. Con cần góc học tập, lúc đi chơi với bạn; cha mẹ cần tối cuối tuần riêng để "hâm nóng" tình cảm… "Bờ rào" mềm mại nhưng rõ ràng giúp mỗi thành viên tái tạo năng lượng, rồi quay lại ngôi nhà chung với tâm thế tích cực.

8. Giữ "hộp thư góp ý" mở suốt đời

Nhiều phụ huynh nghĩ: "Con 18 tuổi là xong trách nhiệm". Thật ra, kỳ vọng giữa các thế hệ còn thay đổi cả khi con đã lập gia đình, sinh con. Hãy duy trì thói quen họp gia đình định kỳ để cập nhật nhu cầu, điều chỉnh vai trò.

Sự linh hoạt này giống như bảo trì ngôi nhà - không đợi tường nứt mới vá, mà kiểm tra, gia cố thường xuyên.

Thảo Chi

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/8-bai-hoc-giu-gia-dinh-la-noi-an-yen-20250801152828978.htm