Điều trị bệnh nhân đột quỵ tại Bệnh viện Bạch Mai
Thời tiết Hà Nội và các tỉnh phía bắc đang trải qua đợt nắng nóng đỉnh điểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, nhất là làm gia tăng nguy cơ đột quỵ ở nhóm người có nguy cơ.
BSCKII. Nguyễn Tiến Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Đột quỵ - Bệnh viện Bạch Mai thông tin, thời tiết nắng nóng cực đoan làm tăng đáng kể nguy cơ sức khỏe, đặc biệt cho nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường và đặc biệt là người có tiền sử đột quỵ.
Nguyên nhân của việc này do nắng nóng khiến cơ thể mất nước và điện giải nhanh chóng, gây quá tải hệ tim mạch khi cơ thể phải làm việc cật lực để hạ nhiệt (toát mồ hôi, giãn mạch máu ngoại vi), do rối loạn điều hòa thân nhiệt.
Một số loại thuốc thường dùng sau đột quỵ hoặc cho bệnh tim mạch (như thuốc lợi tiểu, một số thuốc huyết áp) có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mất nước hoặc cản trở khả năng thích ứng với nhiệt của cơ thể.
Mặt khác, nhiệt độ cao có thể làm trầm trọng thêm các quá trình viêm và stress oxy hóa trong cơ thể, vốn là những yếu tố liên quan đến tổn thương mạch máu và nguy cơ đột quỵ.
Đáng chú ý, trong thời tiết nắng nóng đỉnh điểm hiện nay, một thông tin lan truyền trên mạng xã hội rằng "Cứ tăng 1 độ C thì nguy cơ đột quỵ tăng 10%", khiến người dân lo lắng. Chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai khẳng định, đây là thông tin hoàn toàn không có cơ sở khoa học và bịa đặt…
Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng nêu rõ, không có nghiên cứu chính thống nào của Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hay các hiệp hội y khoa uy tín đưa ra một con số tỷ lệ chính xác và đơn giản như vậy (1°C = 10%) để mô tả mối liên hệ giữa nhiệt độ và nguy cơ đột quỵ.
“Nguy cơ đột quỵ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố phức tạp: Tiền sử bệnh cá nhân (đột quỵ, tim mạch, huyết áp, tiểu đường...), tuổi tác, tình trạng sức khỏe hiện tại, mức độ hoạt động, khả năng tiếp cận với nơi mát mẻ, tình trạng mất nước, tuân thủ điều trị, các yếu tố môi trường khác (độ ẩm, ô nhiễm không khí), thời gian phơi nhiễm với nhiệt độ cao... Không thể quy về một công thức đơn giản chỉ dựa trên nhiệt độ” – bác sĩ Dũng phân tích.
Các nghiên cứu thực sự chỉ ra mối liên quan, không phải tỷ lệ cố định: Nhiều nghiên cứu dịch tễ học (như một số được WHO trích dẫn về tác động của biến đổi khí hậu với sức khỏe) xác nhận rằng các đợt nắng nóng cực đoan làm gia tăng đáng kể tỷ lệ nhập viện và tử vong do các bệnh tim mạch, trong đó có đột quỵ, đặc biệt ở nhóm dễ tổn thương.
Tuy nhiên, mức độ gia tăng này không đồng đều và không thể quy ra một tỷ lệ % cố định cho mỗi độ tăng nhiệt.
“Thông tin này gây hiểu lầm và hoang mang không cần thiết: Việc đưa ra một con số giật gân nhưng vô căn cứ không giúp ích cho công tác phòng ngừa, mà chỉ gây hoang mang, lo lắng thái quá cho cộng đồng, đặc biệt là người bệnh” – bác sĩ Dũng nói thêm.
Các bác sĩ khuyến cáo, người dân cần tỉnh táo, tìm kiếm thông tin từ các nguồn chính thống, đồng thời tập trung vào các biện pháp phòng ngừa thực tế và khoa học.
Để phòng bệnh trong thời tiết nắng nóng cực đoan hiện nay, người có bệnh nền và người từng đột quỵ nên uống nước thường xuyên, ngay cả khi chưa thấy khát; ưu tiên nước lọc, nước điện giải, hạn chế nước ngọt, cà phê, rượu bia (vì gây mất nước). Chú ý theo dõi màu sắc nước tiểu (nước tiểu vàng sậm là dấu hiệu mất nước).
Người dân cũng nên ở nơi mát mẻ, hạn chế ra ngoài đường, đặc biệt trong khoảng 10h sáng đến 4h chiều - thời điểm nắng gắt nhất; Chú ý ăn uống hợp lý và theo dõi chặt chẽ sức khỏe…
Duy Tiến