Đồng bộ theo Chương trình GDPT 2018
Kết nối tri thức với cuộc sống là bộ sách giáo khoa (SGK) được biên soạn đầy đủ các môn học và hoạt động giáo dục theo thiết kế của Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018, bảo đảm tính đồng bộ giữa SGK, chuyên đề học tập bắt buộc và lựa chọn, sách tiếng dân tộc và tài liệu giáo dục địa phương.
Hệ thống SGK đồng bộ, toàn diện theo Chương trình GDPT 2018.
Thứ nhất, đối với SGK theo Chương trình GDPT 2018, bộ sách hiện có tổng cộng 263 tên sách từ lớp 1 đến lớp 12, bao gồm SGK và chuyên đề học tập của tất cả các môn học và hoạt động giáo dục. Với mục tiêu đáp ứng tối đa nhu cầu lựa chọn của người học, Nhà xuất bản vẫn tổ chức biên soạn đầy đủ ngay cả với những môn có số lượng học sinh lựa chọn không nhiều, hiệu quả kinh tế thấp.
Đơn cử, môn Mỹ thuật ở cấp trung học phổ thông (THPT) là môn lựa chọn với 10 chủ đề, trong khi học sinh chỉ học 4 chủ đề. Đến nay, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) là đơn vị duy nhất có SGK môn Mỹ thuật THPT được Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt. Với môn Giáo dục thể chất, đơn vị xuất bản đã biên soạn chuyên đề cho 4 môn thể thao được học sinh lựa chọn nhiều nhất gồm: Bóng đá, Bóng chuyền, Bóng rổ và Cầu lông.
Thứ hai, đối với SGK Ngoại ngữ 1, ngoài tiếng Anh, Chương trình GDPT 2018 quy định thêm 6 ngoại ngữ khác. Đây là mảng sách hiện chỉ có NXBGDVN tổ chức biên soạn, dù số tiết lớn, số lượng học sinh lựa chọn hạn chế, chi phí đầu tư cao và không mang lại hiệu quả kinh tế.
Các SGK đã được biên soạn gồm tiếng Đức, tiếng Nga, tiếng Trung Quốc, tiếng Pháp, tiếng Nhật và tiếng Hàn với đầy đủ các lớp theo lộ trình. Hiện nay, Nhà xuất bản đang tiếp tục khẩn trương hoàn thiện, trình thẩm định các tên sách còn lại từ lớp 3 đến lớp 12 theo danh mục chương trình.
Thứ ba, về SGK tiếng dân tộc, đơn vị xuất bản đã biên soạn và được Bộ Giáo dục và Đào tạo thẩm định, phê duyệt đầy đủ SGK từ lớp 1 đến lớp 5 cho 8 thứ tiếng, gồm: Chăm, Khmer, Mông, Ê Đê, Thái, Jrai, H'Mông.
Thứ tư, đối với tài liệu giáo dục địa phương, NXBGDVN đã phối hợp với các Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn tài liệu cho 61/63 tỉnh, thành (trước khi điều chỉnh địa giới hành chính), với tổng số 560 tài liệu ở các cấp học.
Hiện nay, các tài liệu này đang được sử dụng tại hầu hết các trường học của 34 tỉnh, thành; trong đó khoảng 42% đã được in, số còn lại sử dụng dưới dạng điện tử. Đơn vị xuất bản đang tiếp tục phối hợp chỉnh sửa, cập nhật tài liệu phù hợp với việc thay đổi địa giới hành chính và mô hình chính quyền hai cấp.
Ngoài ra, bộ SGK Kết nối tri thức với cuộc sống còn có đầy đủ hệ thống tài liệu phụ trợ như SGK điện tử, sách giáo viên, sách bài tập, học liệu số, hệ sinh thái hỗ trợ dạy học, tài liệu tập huấn và các video, slide minh họa. Riêng với SGK tiếng Anh, Nhà xuất bản đã ứng dụng công nghệ AI nhằm cá nhân hóa việc học, hỗ trợ luyện nói, luyện viết thông qua nhận diện giọng nói và gia sư AI.
Một số SGK như tiếng Anh, Giáo dục quốc phòng và an ninh không gắn trực tiếp slogan của bộ sách do đặc thù nội dung và phạm vi sử dụng. Tuy nhiên, tất cả các đầu sách này đều do NXBGDVN tổ chức biên soạn, biên tập, chịu trách nhiệm nội dung, cấp phép xuất bản, in, phát hành và giữ bản quyền.
Quy mô phát hành lớn, giảm chi phí, nhẹ gánh phụ huynh (Ảnh: nguồn NXBGDVN).
Đội ngũ tác giả chất lượng, đồng đều
Bộ SGK Kết nối tri thức với cuộc sống được biên soạn bởi 431 tác giả, trong đó có 151 giáo sư, phó giáo sư (chiếm 36%) và 137 tiến sĩ. Nhiều tác giả là chuyên gia đầu ngành, từng tham gia biên soạn SGK trong các lần đổi mới trước, bảo đảm tính kế thừa và chuyên môn sâu.
Phần lớn tác giả có độ tuổi trung bình trẻ, được đào tạo bài bản trong và ngoài nước, có kinh nghiệm nghiên cứu về phát triển năng lực học sinh và am hiểu Chương trình GDPT 2018. Trước và trong quá trình biên soạn, các tác giả đều được tham gia các đợt tập huấn chuyên sâu với chuyên gia trong nước và quốc tế về phát triển chương trình, đánh giá SGK và khoa học giáo dục định hướng phát triển năng lực.
Lựa chọn cao nhất trong các cơ sở giáo dục
Nhờ chất lượng nội dung, hình thức trình bày hiện đại, phương pháp tiếp cận khoa học nhưng gần gũi, bộ SGK Kết nối tri thức với cuộc sống liên tục là bộ sách có tỷ lệ được các cơ sở giáo dục lựa chọn cao nhất qua các năm học kể từ khi triển khai Chương trình GDPT 2018.
Giá hợp lý, nhẹ gánh phụ huynh
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại các văn bản liên quan, NXBGDVN đã rà soát, tiết giảm chi phí để giảm giá SGK. Từ tháng 1/2024, giá bán lẻ bộ Kết nối tri thức với cuộc sống đã được điều chỉnh giảm 9,6%. Mức giá sau điều chỉnh thấp hơn bình quân 24-26% so với các bộ sách khác trên thị trường.
Thực hiện Quyết định số 3480/QĐ-BGDĐT ngày 11/11/2024 về quy định giá tối đa SGK theo Chương trình GDPT 2018, Nhà xuất bản tiếp tục điều chỉnh giá, bảo đảm 100% đầu sách nằm trong khung quy định. Hiện nay, giá bộ Kết nối tri thức với cuộc sống thấp hơn khoảng 3% so với bộ Chân trời sáng tạo và thấp hơn bình quân khoảng 9% so với các bộ sách khác.
Theo NXBGDVN, lợi thế về quy mô phát hành lớn giúp giảm chi phí sản xuất trên mỗi đơn vị, từ đó hạ giá thành mà vẫn bảo đảm chất lượng in ấn. Điều này cho thấy, việc lựa chọn bộ SGK Kết nối tri thức với cuộc sống không chỉ đáp ứng yêu cầu chuyên môn mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, góp phần giảm áp lực tài chính cho phụ huynh và học sinh khi triển khai đại trà.
Tổng hợp tình hình lựa chọn các bộ SGK của NXBGDVN các năm vừa qua:
Phượng Nguyễn