Bộ Xây dựng chỉ ra 5 nguyên nhân chính gây ngập úng đô thị

7 giờ trướcBài gốc

Bộ Xây dựng chỉ ra 5 nguyên nhân chính gây ngập úng đô thị. Ảnh: Lê Vũ

Đây là nội dung trong văn bản trả lời chất vấn của một đại biểu Quốc hội từ Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang, theo Cổng thông tin điện tử Bộ Xây dựng.

Nguyên nhân đầu tiên là tác động của biến đổi khí hậu, mưa lớn vượt quá khả năng thiết kế của hệ thống thoát nước và ảnh hưởng của nước biển dâng.

Ví dụ, tại Hà Nội, hệ thống thoát nước chưa được đầu tư đồng bộ, được thiết kế theo quy hoạch năm 2013 cho lượng mưa 310mm trong hai ngày. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão số 10 và 11 năm 2025, nhiều khu vực ghi nhận mưa vượt 250mm, có nơi tới 500mm chỉ trong một ngày, khiến hệ thống quá tải và xảy ra ngập diện rộng.

Bên cạnh đó, bộ nhận định quá trình đô thị hóa nhanh trong khi hạ tầng thoát nước lạc hậu, nhiều nơi vẫn dùng chung cống cho nước mưa và nước thải, cùng với việc san lấp hồ, ao, kênh rạch, đã làm giảm khả năng tiêu thoát và trữ nước tự nhiên.

Một nguyên nhân khác là quy hoạch thoát nước chưa theo kịp tốc độ đô thị hóa. Hiện chỉ có 6 thành phố trực thuộc Trung ương có quy hoạch chuyên ngành thoát nước, nhưng phần lớn đã lạc hậu, chưa tính đến biến đổi khí hậu. Ở các địa phương khác, quy hoạch thoát nước mới dừng ở mức định hướng chung.

Ngoài ra, nguồn vốn đầu tư cho hạ tầng thoát nước mới đáp ứng khoảng 60% nhu cầu, các dự án đối tác công tư (PPP) còn ít, trong khi tình trạng xả rác và lấn chiếm kênh rạch vẫn phổ biến, làm giảm hiệu quả tiêu thoát nước.

Để giải quyết tình trạng ngập úng, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương thực hiện đồng thời giải pháp trước mắt và lâu dài.

Trước mắt, cần nạo vét cống rãnh, khơi thông cửa thu, sửa chữa các vị trí hư hỏng, chuẩn bị máy bơm di động tại điểm ngập trọng yếu và bảo vệ các hồ, ao, đầm, phá để giữ khả năng điều tiết nước mưa.

Về lâu dài, bộ đề xuất tích hợp quy hoạch thoát nước với quy hoạch đất đai, giao thông, thủy lợi; điều chỉnh thiết kế hệ thống phù hợp thực tế; ưu tiên vốn đầu tư công và khuyến khích đầu tư theo hình thức PPP.

Các địa phương cần phát triển đồng bộ trạm bơm, tuyến cống và hồ điều hòa, mở rộng không gian trữ nước, giảm bê tông hóa và áp dụng mô hình “thành phố bọt biển”.

Hiện, bộ đang hoàn thiện dự án Luật Cấp, thoát nước (trình Chính phủ năm 2026, Quốc hội năm 2027) và sửa đổi Nghị định 80/2014. Các bộ, ngành liên quan được giao phối hợp huy động vốn, rà soát quy hoạch thủy lợi, bảo đảm đồng bộ với quy hoạch thoát nước đô thị.

Theo Bộ Xây dựng, để xử lý triệt để ngập úng cần cách tiếp cận tổng thể, liên ngành và liên vùng, gắn kết giữa quy hoạch, đầu tư, tài chính và công nghệ, hướng tới hệ thống thoát nước bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu.

Gia Nghi

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/bo-xay-dung-chi-ra-5-nguyen-nhan-chinh-gay-ngap-ung-do-thi/