Cân nhắc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm với livestream bán hàng vi phạm

9 giờ trướcBài gốc

Xem xét quy định dừng phát livestream bán hàng ngay khi có nội dung vi phạm

Chiều 3/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Thương mại điện tử.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn TP Hà Nội) dẫn quy định tại dự thảo luật: Chủ quản nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm thực hiện biện pháp ngăn chặn, dừng phát trực tuyến theo thời gian thực, gỡ bỏ thông tin khi phát hiện nội dung livestream bán hàng vi phạm pháp luật hoặc có ngôn ngữ, hình ảnh trái đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục. Đại biểu cho rằng, quy định này đặt ra yêu cầu rất cao nhưng chưa rõ ràng và có thể là bất khả thi cả về kỹ thuật lẫn pháp lý.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà đề nghị chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm việc kiểm soát nội dung livestream nhằm đảm bảo tính khả thi (Ảnh: Hải Nguyễn).

Theo ông, quy định yêu cầu ngăn chặn theo thời gian thực đòi hỏi các nền tảng phải có hệ thống trí tuệ nhân tạo rất phức tạp và tốn kém để theo dõi, phân tích và hành động ngay lập tức đối với hàng trăm, nghìn luồng livestream đồng thời. Với doanh nghiệp vừa và nhỏ, điều này là không thể.

Trong khi đó, các khái niệm "trái đạo đức", "trái thuần phong mỹ tục" mang tính chủ quan, chưa có tiêu chí pháp lý rõ ràng.

"Việc giao quyền cho nền tảng một doanh nghiệp tư nhân tự mình phán xét và ngăn chặn ngay lập tức dựa trên các tiêu chí này có thể dẫn đến lạm quyền, kiểm duyệt tùy tiện và vi phạm quyền tự do kinh doanh. Vì vậy, tôi đề nghị sửa đổi quy định này theo hướng khả thi và rõ ràng hơn", ông Hà đề xuất.

Cụ thể, ông cho rằng, thay vì yêu cầu ngăn chặn theo thời gian thực, một biện pháp tiền kiểm bất khả thi, nên tập trung cơ chế hậu kiểm nhanh. Ví dụ, yêu cầu nền tảng phải có cơ chế tiếp nhận phản ánh vi phạm rõ ràng và phải hành động gỡ bỏ, dừng phát trong thời gian hợp lý, có thể trong 24 giờ kể từ khi nhận được phản ánh có cơ sở hoặc theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Đồng thời, cần rà soát loại bỏ khái niệm định tính khỏi điều kiện để áp dụng biện pháp kỹ thuật.

Một vấn đề nữa là quy định chủ nền tảng thương mại điện tử trung gian có chức năng đặt hàng trực tuyến liên đới chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm, trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các quy định, trực tiếp dẫn đến thiệt hại cho người mua.

Theo đại biểu, quy định này có tác động rất lớn, thay đổi căn bản bản chất pháp lý của sàn thương mại điện tử, chưa thống nhất với nguyên tắc miễn trừ trách nhiệm dành cho nhà cung cấp dịch vụ trung gian được quy định trong Luật Giao dịch điện tử và thông lệ quốc tế, chưa thực sự phù hợp nguyên tắc chung về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong Bộ luật Dân sự.

"Việc quy định sàn thương mại điện tử liên đới chịu trách nhiệm với người bán vi phạm, ngay cả khi sàn không trực tiếp có lỗi trong việc gây ra thiệt hại, sẽ đặt một gánh nặng pháp lý và tài chính khổng lồ lên các sàn thương mại điện tử", ông Hà nhấn mạnh.

Đại biểu phân tích, quy định sàn thương mại điện tử bị buộc phải chịu trách nhiệm cho hành vi của hàng triệu người bán có thể triệt tiêu động lực phát triển của các nền tảng, bóp nghẹt thị trường hoặc khiến doanh nghiệp phải đưa ra những biện pháp kiểm soát quá mức, gây cản trở cho hoạt động kinh doanh bình thường.

Từ đó, đại biểu đề nghị rà soát quy định này, cân nhắc thay đổi theo hướng quy định trách nhiệm của sàn thương mại điện tử một cách rõ ràng, cụ thể hơn, gắn liền việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ như xác thực, kiểm duyệt, gỡ bỏ đã được quy định thay vì dùng khái niệm liên đới không phản ánh đúng bản chất của hoạt động trung gian.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan đề xuất bổ sung quy định bảo vệ người tiêu dùng trước nguy cơ lớn về hàng giả, hàng nhái trên các sàn thương mại điện tử (Ảnh: Hải Nguyễn).

Đề xuất định danh điện tử người bán hàng online

Cũng góp ý về dự thảo Luật Thương mại điện tử, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn TP Hà Nội) quan tâm những quy định bảo vệ người tiêu dùng trước nguy cơ lớn về hàng giả, hàng nhái trên những sàn thương mại điện tử.

Để đảm bảo quyền lợi người mua hàng, đại biểu đề nghị bổ sung cơ chế khiếu nại và hoàn tiền tự động trên các nền tảng thương mại điện tử khi giao dịch bị hủy do hàng hóa không đúng như mô tả, có dấu hiệu gian lận.

Đồng thời, bổ sung quy định chủ sở hữu nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm xác thực danh tính người bán hàng bằng định danh điện tử để kiểm soát được hành vi, đảm bảo tính minh bạch, củng cố niềm tin uy tín thương mại điện tử Việt Nam.

Theo đại biểu, quy định này phù hợp xu thế quốc tế khi tại Singapore, Trung Quốc có quy định xác thực danh tính người bán.

Ngoài ra, đại biểu Lan cho rằng, lĩnh vực thương mại điện tử có tính liên ngành cao, liên quan nhiều đến thuế, hải quan, tài chính, an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Do đó, bà đề nghị nghiên cứu, xem xét bổ sung quy định về thiết lập cơ chế phối hợp, kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa Bộ Công thương và các bộ ngành liên quan để đảm bảo tính an toàn, đồng bộ và thống nhất trong quản lý nhà nước về thương mại điện tử.

Yến Chi

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/can-nhac-chuyen-tu-tien-kiem-sang-hau-kiem-voi-livestream-ban-hang-vi-pham-192251103154337523.htm