Điện lưới - lời giải cho nhiều thách thức của Côn Đảo
Trong nhiều năm qua, đặc khu Côn Đảo (TP.HCM) được cung cấp điện chủ yếu từ các máy phát diesel. Nguồn điện này vừa hạn chế về công suất, vừa tốn kém trong vận hành, chi phí cao so với điện từ lưới quốc gia. Đặc biệt, việc vận chuyển nhiên liệu bằng đường biển thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thời tiết, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn và gián đoạn trong cung cấp điện sinh hoạt, sản xuất.
Người dân và chính quyền địa phương luôn mong mỏi có được nguồn điện ổn định, an toàn, đủ lớn để phục vụ sinh hoạt, phát triển kinh tế xã hội. Do đó, việc đưa điện lưới quốc gia bằng cáp ngầm xuyên biển ra đảo không chỉ là một dự án hạ tầng đơn thuần, mà còn là giải pháp căn cơ, bền vững, giúp Côn Đảo thoát khỏi “nút thắt” nhiều năm qua.
Lưới điện quốc gia vượt biển, chính thức đến với đặc khu Côn Đảo ngày 4/9. Ảnh: EVN
Ngày 4/9, Ban Quản lý dự án Điện 3 thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã đóng điện xung kích thành công Trạm biến áp 110kV Côn Đảo, đưa nguồn điện lưới quốc gia ra phục vụ đặc khu này.
Việc đưa điện lưới quốc gia ra Côn Đảo giúp đảm bảo cung cấp điện an toàn, liên tục, ổn định; thay thế nguồn diesel tại chỗ, giảm chi phí sản xuất, hạn chế phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện cam kết phát triển bền vững của Việt Nam.
Đại diện EVN nhấn mạnh, dự án còn khẳng định năng lực triển khai các công trình năng lượng quy mô lớn, công nghệ hiện đại trong điều kiện thi công phức tạp, khắc nghiệt trên biển. Đây được xem là bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển hạ tầng năng lượng, thể hiện quyết tâm của Chính phủ và ngành điện trong việc chăm lo, phát triển hạ tầng cho khu vực biển đảo.
Dự án cấp điện ra Côn Đảo do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư, có tổng mức đầu tư 4.923 tỷ đồng. Công trình được thiết kế với cấp điện áp 110kV, chiều dài toàn tuyến 103,7km, gồm 17,5km đường dây trên không qua thị xã Vĩnh Châu (Cần Thơ), 77,7km cáp ngầm xuyên biển và 8,5km cáp ngầm trên đảo.
Dự án bao gồm hạng mục mở rộng Trạm biến áp 220kV Vĩnh Châu và xây dựng Trạm biến áp 110/22kV GIS tại Côn Đảo. Công trình khởi công tháng 12/2024, hoàn thành kéo cáp ngày 12/8/2025, đóng điện thử nghiệm 22/8 và chính thức đưa vào vận hành ngày 2/9/2025.
Mới đây ngày 26/9, Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVNHCMC) cũng đã tổ chức khởi công công trình “Xây dựng lưới điện thông minh tại đặc khu Côn Đảo”. Công trình dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay với nhiều công nghệ hiện đại: 100% lưới điện trung, hạ thế và trạm biến áp được tự động hóa, điều khiển - giám sát từ xa; tích hợp năng lượng tái tạo; ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong vận hành; tuân thủ nghiêm ngặt chế độ an ninh và bảo mật dữ liệu.
Các giải pháp này giúp nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, tối ưu hóa vận hành, giảm tổn thất điện năng, tiết kiệm tài nguyên quốc gia, đồng thời bảo vệ môi trường.
Lễ khởi công công trình xây dựng lưới điện thông minh tại đặc khu Côn Đảo
Dự án khi hoàn thành dự kiến mang lại nguồn điện ổn định với chất lượng tương đương các khu vực nội thành TP.HCM. Trong giai đoạn 2026 - 2028, hệ thống sẽ tiếp tục tích hợp năng lượng xanh, pin lưu trữ và hạ tầng sạc xe điện, đồng bộ với định hướng phát triển xanh và bền vững của TPHCM.
Cơ hội phát triển mới, hướng đến tương lai bền vững
Điện lưới quốc gia không chỉ mang lại nguồn điện ổn định, chi phí hợp lý cho người dân đặc khu Côn Đảo, mà còn tạo cú hích cho các ngành kinh tế mũi nhọn, đặc biệt là du lịch và dịch vụ.
Côn Đảo vốn được biết đến là điểm đến du lịch tâm linh, sinh thái và nghỉ dưỡng cao cấp. Tuy nhiên, hạ tầng du lịch nhiều năm qua gặp trở ngại lớn do thiếu nguồn điện. Các khách sạn, khu nghỉ dưỡng buộc phải tự trang bị máy phát điện dự phòng, vừa tốn kém, vừa ảnh hưởng chất lượng dịch vụ. Nay với nguồn điện ổn định, nhiều nhà đầu tư sẽ mạnh dạn rót vốn vào các dự án quy mô lớn, tạo thêm việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.
Bên cạnh du lịch, điện lưới quốc gia còn thúc đẩy phát triển các lĩnh vực khác như nuôi trồng, chế biến hải sản, dịch vụ hậu cần nghề cá, công nghệ thông tin, y tế, giáo dục. Nguồn điện ổn định mở ra điều kiện để xây dựng bệnh viện hiện đại, trường học chất lượng cao, triển khai dịch vụ đô thị thông minh và ứng dụng công nghệ số.
Ở góc độ an sinh xã hội, khi chi phí điện giảm, người dân được hưởng lợi trực tiếp. Các hộ gia đình không còn lo tiền điện cao hay tình trạng mất điện bất chợt. Trẻ em có thể yên tâm học tập, người lớn có điều kiện thuận lợi hơn trong sản xuất và kinh doanh.
Ở tầm quốc gia, việc đưa điện ra Côn Đảo còn thể hiện sự quan tâm sâu sát của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào vùng xa xôi, hải đảo.
Hệ thống đường dây truyền tải điện trải quanh các tuyến đường ở đặc khu Côn Đảo
Phát biểu tại lễ khởi công công trình xây dựng lưới điện thông minh tại đặc khu Côn Đảo, ông Huỳnh Tân Định, Phó Bí thư Đảng ủy UBND TP.HCM khẳng định, việc đầu tư hệ thống lưới điện thông minh tại Côn Đảo là một bước đột phá, không chỉ bảo đảm nguồn điện ổn định, an toàn, liên tục, chất lượng cao mà còn mở đường cho chuyển đổi số, quản trị thông minh và tăng trưởng xanh.
Đây sẽ là nền tảng để thu hút các nhà đầu tư chiến lược, phát triển du lịch cao cấp, kinh tế biển, kinh tế đêm, khởi nghiệp sáng tạo... theo đúng định hướng “tăng trưởng nhanh, bền vững, xanh và số” đã được đề ra trong các nghị quyết phát triển đặc khu Côn Đảo.
Nằm cách trung tâm TPHCM khoảng 230km về phía đông nam, Côn Đảo là quần đảo gồm 16 hòn đảo lớn nhỏ, có diện tích gần 76km2 với dân dân số gần 7.000 người. Côn Đảo trở thành đặc khu duy nhất trực thuộc TP.HCM từ ngày 1/7/2025.
Quang Hưng