Đảo Nikoi là một hòn đảo nghỉ dưỡng tư nhân nằm ngoài khơi bờ biển phía đông Bintan, Indonesia, cách Singapore 50km. Ảnh: Đảo Nikoi
Khi dạo quanh khu nghỉ dưỡng ven biển, du khách sẽ rất hiếm khi bắt gặp một nhà điêu khắc đang đục đẽo gỗ trôi dạt hay một nghệ nhân dệt đang ngâm vải trong thùng thuốc nhuộm. Nhưng những cảnh tượng như vậy vẫn diễn ra hàng ngày trên đảo Nikoi, Indonesia.
Khu nghỉ dưỡng trên đảo tư nhân, cách Singapore khoảng 80 km thuộc quần đảo Riau, không chỉ chào đón du khách mà còn đón tiếp các nghệ sĩ Đông Nam Á thông qua chương trình lưu trú Ubah Rumah quanh năm.
"Có một chút bất ngờ khi du khách nhìn thấy một người trông không giống nhân viên đang làm việc trong nhà xưởng. Rất nhiều người dừng lại để xem", Ernest Goh, một nghệ sĩ người Singapore và đồng giám đốc nghệ thuật của chương trình, chia sẻ.
Là điểm đến cuối tuần phổ biến của cư dân Singapore, đảo Nikoi là hiện thân của sự sang trọng đích thực. Hòn đảo rộng 15 hecta (37 mẫu Anh), với bãi cát trắng và làn nước ngọc lam, chỉ có 18 biệt thự nằm dọc theo bờ biển.
Đến bằng tàu cao tốc từ đảo lân cận Bintan, khu nghỉ dưỡng ấm cúng này có quầy bar trên bãi biển, hai nhà hàng, spa trong lều, hai sân tennis cỏ, câu lạc bộ trẻ em và hồ bơi. Tất cả đều nằm giữa khung cảnh rừng nhiệt đới hoang sơ.
Được thành lập vào năm 2004 bởi một nhóm người ngoại quốc sống tại Singapore, bao gồm cả cựu giám đốc ngân hàng người Úc Andrew Dixon, hòn đảo ban đầu được mua lại để làm nơi nghỉ dưỡng cuối tuần riêng tư. Nhưng nhóm này sớm nhận thấy tiềm năng phát triển khu nghỉ dưỡng thân thiện với môi trường.
Khu nghỉ dưỡng theo phong cách Robinson Crusoe cũng được ưa chuộng bởi những du khách giàu có đang tìm kiếm điều gì đó khác biệt, đặc biệt chú trọng đến tính bền vững và du lịch có trách nhiệm.
“Chúng tôi không mang đến trải nghiệm xa hoa. Theo một nghĩa nào đó, đây là sự đối lập hoàn toàn với điều đó”, ông Dixon nói, mô tả sự riêng tư và không gian như một loại hình xa xỉ khác biệt.
Khu nghỉ dưỡng được xây dựng bằng gỗ trôi dạt tìm thấy dưới đại dương ở bất cứ nơi nào có thể. Các biệt thự được xây dựng bằng vật liệu địa phương theo phong cách kiến trúc truyền thống. Mái nhà được lợp bằng cỏ alang-alang và không có điều hòa.
Khu nghỉ dưỡng cũng thu thập nước mưa để sử dụng cho vòi sen và sử dụng năng lượng mặt trời làm ấm nước.
Các bữa ăn cố định được phục vụ để tránh lãng phí thực phẩm và thức ăn thừa dùng làm phân trộn. Khu nghỉ dưỡng cũng điều hành hai quỹ dành riêng cho các sáng kiến bảo tồn biển và giáo dục tại Quần đảo Riau.
Thêm nhiều trải nghiệm ở hòn đảo
Năm 2023, ông Dixon đã khởi động chương trình nghệ thuật để bổ sung thêm các trải nghiệm cho hòn đảo.
“Chúng tôi đã giới thiệu văn hóa địa phương thông qua kiến trúc và ẩm thực, nhưng chúng tôi luôn cảm thấy thiếu điều gì đó,” anh chia sẻ.
Sau khi đến thăm Khách sạn Wanas, một khách sạn ở miền nam Thụy Điển nổi tiếng với công viên điêu khắc, ông Dixon đã nảy ra ý tưởng khởi động chương trình nghệ sĩ lưu trú.
Nghệ sĩ đầu tiên đến hòn đảo là nghệ sĩ trình diễn Yeo Lyle đến từ Kuala Lumpur. Là con trai của một ngư dân Malaysia, tác phẩm của anh mang đến chủ đề văn hóa hàng hải địa phương.
Sau vài tuần trên đảo, Yeo đã mời một số nhân viên của khách sạn hỗ trợ buổi biểu diễn khám phá mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên. Tác phẩm được chào đón nồng nhiệt, với đám đông khán giả theo chân các nghệ sĩ biểu diễn khắp khu nghỉ dưỡng.
Kể từ đó, khu nghỉ dưỡng đã đón tiếp một loạt nghệ sĩ thử nghiệm đến từ Đông Nam Á, cho phép mọi người tự do sáng tạo trong môi trường tự nhiên của hòn đảo và bối cảnh văn hóa của quần đảo Riau.
“Nhiều nghệ sĩ đang nổi lên, với nhiều nền tảng nghệ thuật khác biệt và phi truyền thống. Đó là điều khiến chúng tôi phấn khích. Chúng tôi quan tâm đến những người mang đến góc nhìn mới mẻ về chủ đề sinh thái và đón tiếp khách”, Neo nói.
Chương trình lưu trú có hai chặng: Chặng Nghệ sĩ (kéo dài từ bốn đến sáu tuần) và Chặng Nghiên cứu ngắn hơn (kéo dài từ 10 đến 14 ngày) dành cho những người nghiên cứu khu vực.
Người lưu trú sẽ ở trong những biệt thự đơn giản làm bằng gỗ lũa, với một studio ngoài trời ở tầng trệt và một phòng ngủ gác xép ấm cúng ở tầng trên.
HỒNG NHUNG