Ảnh chụp Z-21 bay thử nghiệm xuất hiện trên mạng. Ảnh: Zhihu.
Z-21 đang ở giai đoạn thử nghiệm cuối cùng
Những hình ảnh mới nhất cho thấy chiếc Z-21 đã xuất hiện với 4 chữ số được cho là số hiệu biên chế, làm dấy lên nhận định rằng nó đã tiến gần tới giai đoạn sẵn sàng trang bị. Trung Quốc sẽ trở thành quốc gia thứ ba sau Mỹ và Nga sở hữu trực thăng tấn công hạng nặng.
Dù các bức ảnh chụp không thật sự rõ nét, nhưng với số hiệu 4 chữ số trên thân, có thể xác nhận đây không còn là bản thử nghiệm ban đầu. Đáng chú ý nhất là ống đo tốc độ gió (pitot tube) ở mũi đã được tháo bỏ, một dấu hiệu thường xuất hiện khi máy bay đã bay thử ở giai đoạn cuối. Điều này cho thấy Z-21 hoặc đã ở cuối pha thử nghiệm, hoặc đang được sản xuất hàng loạt số lượng hạn chế để đánh giá.
Trong lực lượng trực thăng tấn công của Trung Quốc, các dòng hạng nhẹ và trung như Z-19 và Z-10 đã phục vụ nhiều năm. Điểm yếu lớn nhất là thiếu trực thăng hạng nặng — và Z-21 được kỳ vọng giúp lấp đầy khoảng trống này, đưa Trung Quốc tiệm cận trình độ các cường quốc hàng đầu.
Bức ảnh mới chụp cho thấy Z-21 được sơn 4 chữ số và đã bỏ ống đo tốc độ gió ở mũi. Ảnh: Wforum.
Trực thăng Z-21 lần đầu xuất hiện công khai vào tháng 3/2024, và đến tháng 2 năm 2025 đã có ảnh chụp rõ tại một sân bay thử nghiệm, khi đó máy còn gắn ống pitot và mang số hiệu “6233”. Điều này cho thấy máy đang trong giai đoạn bay thử. Với năng lực công nghiệp hàng không hiện nay của Trung Quốc, nhiều mẫu thử máy bay quân sự mới — kể cả tiêm kích thế hệ thứ sáu — đã bắt đầu loại bỏ pitot từ khá sớm trong chương trình, khiến tiến độ phát triển Z-21 nhanh không phải điều bất ngờ. Sau hơn nửa năm, việc bước vào sản xuất hạn chế để thử nghiệm thực tế là hợp lý.
Chiếc máy bay mẫu được phủ bạt. Ảnh: Wforum.
Được phát triển trên cơ sở trực thăng đa nhiệm Z-20
Z-21 là trực thăng tấn công hạng nặng 10 tấn, phát triển từ khung thân của Z-20. Việc tận dụng nhiều công nghệ có sẵn giúp rút ngắn thời gian phát triển và giảm rủi ro kỹ thuật. Ngoài phần thân trước được thiết kế lại hoàn toàn, phần thân và kết cấu khác gần như giữ nguyên, giúp chuẩn hóa hậu cần và đẩy nhanh sản xuất. Máy sử dụng hai động cơ turboshaft WZ-10, mỗi chiếc công suất 1.600 kW, với thiết kế cửa xả hướng lên nhằm giảm tín hiệu hồng ngoại, tăng khả năng sống sót trước tên lửa tầm nhiệt của đối phương.
Z-21 (dưới) được phát triển trên cơ sở trực thăng đa nhiệm Z-20 (trên). Ảnh: Wforum.
Cabin là sự thay đổi lớn nhất so với Z-20: phần khoang chở quân được thay bằng buồng lái hai chỗ ngồi bố trí trước–sau, góc quan sát tốt hơn và phù hợp cấu hình trực thăng tấn công tiêu chuẩn. Giáp bảo vệ được tăng cường, khả năng treo vũ khí lớn hơn, biến Z-21 thành máy bay chiến đấu chuyên dụng thay vì đa nhiệm như Z-20. Dù trọng lượng tăng khiến tầm bay và tải trọng giảm về lý thuyết, nhưng thiết kế chú trọng khí động học — thân thuôn, mũi nhọn, vỏ động cơ được làm mượt hơn — giúp giảm lực cản tới 40%, bù lại phần lớn hạn chế.
Hình đồ họa về cấu tạo và các vũ khí của Z-21. Ảnh: Wforum.
Sánh ngang Mi-28 (Nga) và AH-64 (Mỹ)?
Theo thông tin được truyền thông Trung Quốc hé lộ, Z-21 có tầm bay tối đa 1.000 km, với nhiên liệu trong thân đã đủ để bao trùm toàn bộ khu vực eo biển Đài Loan. Trọng lượng rỗng khoảng 6 tấn, tải trọng hữu ích khoảng 4 tấn, tương đương loại AH-64 Apache của Mỹ — chuẩn trực thăng tấn công mạnh nhất thế giới hiện nay.
Hệ vũ khí của Z-21 gồm: Pháo 30 mm dạng chain gun (súng dùng cơ chế dẫn động bằng xích, cực kỳ ổn định, ít kẹt đạn, và cho phép điều khiển tốc độ bắn chính xác).
Hệ thống radar sóng mm gắn trên chóp trục rotor (giống Longbow- tổ hợp radar và hệ thống điều khiển hỏa lực sử dụng trên trực thăng tấn công AH-64D/E Apache của Mỹ).
So sánh hình dạng 4 mẫu trực thăng tấn công Z19, Z-21 (Trung Quốc), MI-28 (Nga) và AH-64 (Mỹ). Ảnh: Zhihu.
6 điểm treo ở hai bên cho nhiều loại vũ khí: 16 tên lửa chống tăng; 26 đạn rocket dẫn đường; 76 rocket không điều khiển cỡ 70 mm; 16 tên lửa không đối không TY-90; thậm chí có thể mang tên lửa chống hạm cỡ nhỏ.
Với động cơ WZ-10 vốn nổi tiếng hoạt động tốt ở khu vực cao nguyên, Z-21 có thể triển khai trong các điều kiện địa hình–khí hậu đa dạng.
Ý nghĩa của trực thăng tấn công hạng nặng nằm ở khả năng tác chiến độc lập mạnh hơn, đa nhiệm hơn. Khi Z-21 được đưa vào trang bị, loại trực thăng này của Trung Quốc có thể đạt trình độ tương đương AH-64 (Mỹ), Mi-28N và Ka-52 (Nga) về sức mạnh tổng hợp — một bước tiến lớn của lực lượng trực thăng tấn công PLA.
Theo Wforum, Zhihu
Thu Thủy