Đoàn công tác của Quốc hội khảo sát một số dự án đầu tư công về giao thông tại Đà Nẵng.
Theo UBND TP Đà Nẵng, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của thành phố là 17.638 tỷ đồng, đếnngày 22-9 đã giải ngân 7.112 tỷ đồng. Nhiều dự án lớn giải ngân khá như Dự án Đầu tư xây dựng Bến cảng Liên Chiểu - Phần cơ sở hạ tầng dùng chung có tổng mức đầu tư 3.426,3 tỷ đồng đã giải ngân 2.947 tỷ đồng, đạt 85,9% tổng mức đầu tư.
Dự án giao thông Liên kết vùng miền Trung tổng mức đầu tư 768 tỷ đồng, có chiều dài 31,85 km, đi qua 5 địa phương gồm Tam Kỳ, Thăng Bình, Phú Ninh, Tiên Phước và Bắc Trà My. Năm 2025, dự án được phân bổ kế hoạch vốn 163 tỷ đồng, hiện đã thực hiện 67 tỷ đồng, đạt 41% so với kế hoạch. Dự án Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An có tổng mức đầu tư 982,2 tỷ đồng, năm 2025 được phân bổ 396,7 tỷ đồng hiện thực hiện đạt 231 tỷ đồng, đạt 58,3% so với kế hoạch vốn được giao trong năm.
Đà Nẵng kiến nghị hỗ trợ từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương đầu tư nâng cấp tuyến Quốc lộ 14D và 14B đoạn qua địa phận tỉnh Quảng Nam cũ. Cụ thể tại Quyết định số 1566/QĐ-TTg ngày 19-7-2025 Thủ tướng Chính phủ giao bổ sung vốn tăng thu NSTW với số tiền 500 tỷ đồng để thực hiện dự án Cải tạo, nâng cấp tuyến Quốc lộ 14D. Trong những tháng còn lại của năm 2025, UBND thành phố sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan cùng chủ đầu tư khẩn trương đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án Cải tạo, nâng cấp tuyến Quốc lộ 14D, phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn được giao bổ sung.
Đồng thời, để đẩy nhanh tiến độ triển khai, nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông, phục vụ nhân dân đi lại, vận chuyển hàng hóa trên tuyến Quốc lộ 14D cho các xã miền núi và nước bạn Lào qua cửa khẩu quốc tế Nam Giang; cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của người dân và vận chuyển hàng hóa trên tuyến Quốc lộ 14B, kết nối đường Hồ Chí Minh với cảng Tiên Sa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng. Đà Nẵng kiến nghị Trung ương tiếp tục bố trí kế hoạch vốn NSTW năm 2026 để nâng cấp, cải tạo 2 tuyến quốc lộ trên với tổng nhu cầu vốn 1.500 tỷ đồng. Trong đó tiếp tục bổ sung kế hoạch vốn 1.000 tỷ đồng để triển khai dự án Cải tạo, nâng cấp tuyến Quốc lộ 14D; bổ sung kế hoạch vốn 500 tỷ đồng để Cải tạo, nâng cấp tuyến Quốc lộ 14B (hiện dự án đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư, dự kiến đầu tư mới trong năm 2026).
Về dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam qua địa bàn, tại Đà Nẵng có thực hiện tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phục vụ dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam khu vực từ sông Thu Bồn về phía Bắc đến hết ranh giới thành phố Đà Nẵng có chiều dài 45,22km và nằm trong khu vực có địa hình, địa chất và mật độ dân cư phức tạp, đòi hỏi vốn đầu tư giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng kỹ thuật lớn với diện tích thu hồi khoảng 238,65ha. Với khối lượng thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng lớn, liên quan đến nhiều khu dân cư, khu công nghiệp, hành lang phát triển đô thị và hạ tầng kỹ thuật hiện hữu (đường bộ, điện, thoát nước...), đòi hỏi nguồn lực thực hiện rất lớn. Đà Nẵng đã chủ động hoàn thiện thủ tục pháp lý, lập dự toán và báo cáo HĐND thành phố xem xét bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và kế hoạch năm 2025 từ ngân sách địa phương, để có thể khởi động dự án vào ngày 19-8-2025. Tuy nhiên, nguồn lực ngân sách địa phương còn hạn chế, không thể đảm bảo toàn bộ chi phí cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư và hạ tầng kỹ thuật phục vụ dự án, đặc biệt trong bối cảnh hợp nhất 2 địa phương để hình thành thành phố Đà Nẵng mới thì nhiệm vụ và nhu cầu đầu tư của thành phố là rất lớn, trong khi nguồn lực còn hạn chế.
Do đó, nhằm đảm bảo nguồn vốn thực hiện Tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phục vụ dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam khu vực từ sông Thu Bồn về phía Bắc đến hết ranh giới Đà Nẵng, thành phố kiến nghị Trung ương phân bổ nguồn vốn ngân sách trung ương là 19.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, giai đoạn 2026 - 2030 và kế hoạch vốn trong năm 2025, 2026 để triển khai thực hiện; góp phần đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án quan trọng quốc gia, đảm bảo tính kết nối liên vùng và thúc đẩy phát triển bền vững cho khu vực miền Trung.
Quốc lộ 14D qua địa bàn Đà Nẵng đã xuống cấp trầm trọng cần được cấp vốn nâng cấp.
Ngoài ra, Đà Nẵng kiến nghị được bố trí nguồn vốn ngân sách trung ương để đầu tư xây dựng 6 trường học cho các xã biên giới trên địa bàn với tổng mức đầu tư khoảng 1.736 tỷ đồng gồm: Trường Phổ thông nội trú, bán trú Tiểu học và THCS xã Avương, xã Tây Giang, xã Hùng Sơn, xã La Êê, xã La Dêê và xã Đắc Pring.
Thành phố cũng kiến nghị hỗ trợ nguồn vốn ngân sách trung ương đầu tư cho 2 dự án khoa học công nghệ thực hiện theo Nghị quyết số 57-NQ/TW với tổng vốn 660 tỷ đồng. Đó là các dự án Xây dựng, phát triển, mở rộng hạ tầng số, hạ tầng điện toán đám mây của thành phố đáp ứng nhu cầu mở rộng triển khai các hệ thống thông tin, nhu cầu phát triển về dữ liệu lớn, hạ tầng cho trí tuệ nhân tạo trong các bài toán về chính quyền số đô thị thông minh và các mô hình kinh tế số mới; Phát triển nền tảng số phục vụ chính quyền số hình thành nền hành chính chủ động.
Sau sáp nhập, Đà Nẵng hiện nay có số lượng xã miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và khu vực có điều kiện khó khăn còn rất nhiều. Do đó, Đà Nẵng kiến nghị Trung ương tiếp tục hỗ trợ nguồn lực (nguồn vốn NSTW) cho địa phương để triển khai thực hiện các Chương trình MTQG trên địa bàn thành phố trong thời gian tới.
HẢI QUỲNH