Lễ hội Cồng chiêng - Nơi sắc màu văn hóa cùng hòa nhịp

7 giờ trướcBài gốc

Các đội tham gia lễ hội quây quần dưới cây nêu truyền thống, hòa nhịp chiêng, hát và múa trong không gian hội tụ sắc màu văn hóa

Khi sắc màu văn hóa hòa chung một nhịp hội

Dưới cây nêu truyền thống, các đội tham gia lễ hội đến từ nhiều buôn, làng trong trang phục đặc trưng của dân tộc mình, hòa cùng một nhịp. Tiếng chiêng vang lên, tiếng hát ngân dài. Những cái nắm tay, những vòng tay bá vai quây quần di chuyển quanh cây nêu, tạo thành những vòng tròn lớn, nhỏ đan xen vào nhau, vừa hát vừa phấn khởi, như thể mọi khoảng cách đều được xóa nhòa trong khoảnh khắc hội tụ ấy.

Không gian liên hoan mở ra nhiều lớp trải nghiệm văn hóa, nơi mỗi đội mang đến lễ hội một nét riêng nhưng cùng chung tinh thần giữ gìn và lan tỏa bản sắc. Ở khu vực trưng bày, những gian hàng được chăm chút từ cách bài trí đến câu chuyện giới thiệu sản phẩm văn hóa, nông nghiệp của buôn làng. Mỗi hiện vật, mỗi sản phẩm đều mang theo dấu ấn đời sống, phản ánh sự gắn bó bền chặt giữa con người với thiên nhiên, giữa truyền thống với sinh hoạt thường ngày.

Trên sân khấu, các phần thi trình diễn kỹ năng du lịch cộng đồng, tái hiện trích đoạn lễ hội, nghi thức sinh hoạt văn hóa truyền thống được thể hiện bằng ngôn ngữ nghệ thuật mộc mạc, gần gũi. Không cầu kỳ về hình thức, mỗi tiết mục đều toát lên sự chân thật, đúng với tinh thần văn hóa bản địa. Những động tác múa, lời hát, nhịp chiêng như kể lại câu chuyện quen thuộc của buôn làng, nơi văn hóa không tách rời cuộc sống mà hiện diện trong từng sinh hoạt thường ngày.

Phần trình diễn trong lễ hội

Ấn tượng nhất vẫn là phần diễn tấu cồng chiêng và trình diễn trang phục truyền thống. Mỗi đội mang đến một sắc nét riêng, phản ánh đặc trưng văn hóa của dân tộc mình. Có đội gây chú ý bởi nhịp chiêng rộn ràng, dứt khoát; có đội lại lắng sâu với giai điệu trầm mặc, khoan thai. Những bộ trang phục thổ cẩm với hoa văn, màu sắc khác nhau cùng xuất hiện trên sân khấu, tạo nên bức tranh đa sắc nhưng hài hòa. Mỗi đội là một mảng màu, một chi tiết không thể thiếu trong tổng thể vẻ đẹp chung của các dân tộc anh em.

Không khí lễ hội vì thế lan tỏa từ sân khấu đến từng góc không gian. Người xem không chỉ đến thưởng thức mà còn hòa mình vào nhịp hội, cảm nhận rõ sự gắn kết bền chặt giữa các cộng đồng. 3 ngày tham gia liên hoan là 3 ngày các đội cùng sống trong không gian văn hóa của chính mình, cùng chia sẻ niềm vui, niềm tự hào và cả những câu chuyện buôn làng được kể bằng tiếng chiêng, điệu múa.

Giữa dòng người rộn ràng ấy, Thị Lixa, học sinh lớp 12A5, Trường DTNT N’Trang Lơng chia sẻ bằng giọng nói còn nguyên sự xúc động. Với Lixa, tham gia lễ hội không chỉ là niềm vui mà còn là hành trình khám phá. Lixa tâm sự: “Thông qua quá trình nghiên cứu các bài dự thi và trực tiếp hòa mình vào không gian lễ hội, em hiểu sâu hơn về truyền thống dân tộc mình, đồng thời được giao lưu, biết thêm nhiều nét đẹp văn hóa của các dân tộc anh em khác như: Ê đê, Mông, Chăm...Mỗi dân tộc có bản sắc riêng, nhưng khi cùng đứng trong vòng chiêng, tất cả đều chung một nhịp”.

Phần thi thuyết minh về mâm cơm truyền thống của đội đến từ phường Nam Gia Nghĩa

Lan tỏa giá trị di sản từ lễ hội đến đời sống

Liên hoan các Câu lạc bộ Cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng lần thứ I, năm 2025 được tổ chức với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”. Tinh thần ấy không chỉ thể hiện trên sân khấu, mà còn thấm sâu trong từng hoạt động, từng cuộc gặp gỡ giữa các đội tham gia. Lễ hội trở thành không gian mở, nơi di sản văn hóa được “sống” đúng với bản chất vốn có: gắn bó với cộng đồng, với đời sống thường nhật.

Bên cạnh các phần thi trình diễn, lễ hội còn là dịp để các đội giới thiệu ẩm thực truyền thống, một lát cắt quan trọng của văn hóa. Mỗi đội mang đến một mâm cơm đậm hương vị núi rừng, phản ánh tập quán sinh hoạt và sự khéo léo của người phụ nữ trong gia đình. Khi phần thi kết thúc, các đội gần như sum vầy bên nhau, cùng thưởng thức những món ăn đã được chuẩn bị bằng cả sự trân trọng. Mâm cơm lúc này không còn là phần thi, mà trở thành cầu nối, gắn kết con người bằng sự sẻ chia và tình cảm cộng đồng.

Các đội quây quần cùng nhau bên mâm cơm truyền thống tại lễ hội

Y Tuyên, thành viên đội đến từ phường Nam Gia Nghĩa cho biết: “Tôi cảm thấy rất tự hào khi được chọn tham gia liên hoan. Lễ hội là dịp để được sống lại trong không gian lễ hội, truyền thống của dân tộc mình, đồng thời được gặp gỡ, giao lưu với nhiều nghệ nhân đến từ các buôn làng khác. Những cuộc trò chuyện bên lề, những cái bắt tay sau phần trình diễn đã giúp các đội hiểu nhau hơn, gắn bó hơn, cùng chia sẻ trách nhiệm giữ gìn di sản”.

Bà Lê Thị Trúc Linh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng cho biết, liên hoan không đơn thuần là một hoạt động trình diễn hay cuộc thi mang tính phong trào. Đây là dịp để các cộng đồng dân tộc gặp gỡ, gắn kết, cùng khơi dậy và lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống; đồng thời tạo không gian cho các câu lạc bộ cồng chiêng, đội nghệ nhân giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, qua đó tôn vinh bản sắc văn hóa các dân tộc một cách sinh động, gần gũi với đời sống cộng đồng.

Liên hoan hướng tới mục tiêu để cồng chiêng tiếp tục hiện diện trong sinh hoạt văn hóa buôn làng, nhất là trong đời sống của thế hệ trẻ, qua đó nuôi dưỡng niềm hiểu biết, tự hào và gìn giữ di sản một cách bền vững.

Bà Lê Thị Trúc Linh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Cũng theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, liên hoan lần này góp phần gắn kết công tác bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch cộng đồng. Khi các giá trị truyền thống được giới thiệu và trải nghiệm một cách tự nhiên, chân thực, du khách không chỉ đến xem lễ hội mà còn được sống trong không gian văn hóa bản địa. Từ đó, di sản cồng chiêng và những giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc Lâm Đồng tiếp tục được lan tỏa, trở thành nền tảng cho phát triển bền vững.

3 ngày lễ hội khép lại nhưng dư âm vẫn còn đọng lại dưới cây nêu, nơi những vòng tròn lớn nhỏ từng đan vào nhau. Tiếng chiêng có thể lắng xuống nhưng nhịp hội vẫn còn trong ký ức của mỗi người tham gia. Chính từ những ký ức ấy, tinh thần đoàn kết và niềm tự hào văn hóa tiếp tục được nuôi dưỡng, để mỗi mùa hội về, Lễ hội Cồng chiêng lại để lại những ấn tượng sâu đậm, bền lâu.

Nguyễn Hiền .

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/le-hoi-cong-chieng-noi-sac-mau-van-hoa-cung-hoa-nhip-410934.html