Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi): Phân định thẩm quyền, phân cấp mạnh mẽ

4 giờ trướcBài gốc

Dự thảo Luật với cấu trúc 5 chương, 32 điều, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và khái quát cao, bảo đảm tính ổn định và tuổi thọ lâu dài trong hệ thống pháp luật. (Ảnh: QH/Vietnam+)

Chiều ngày 12/2, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi). Nội dung dự thảo Luật tập trung vào các nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp, ủy quyền đồng thời xác định rõ hơn nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ hướng đến một bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.

Đổi mới quản trị quốc gia

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã trình bày Tờ trình về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) trước Quốc hội. Dự thảo Luật với cấu trúc 5 chương, 32 điều, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và khái quát cao, bảo đảm tính ổn định và tuổi thọ lâu dài trong hệ thống pháp luật.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của dự thảo Luật là việc xác định nguyên tắc phân định thẩm quyền giữa Chính phủ với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, điều này nhằm bảo đảm nâng cao hiệu quả mối quan hệ giữa cơ quan thực hiện quyền hành pháp với cơ quan thực hiện quyền lập pháp và cơ quan thực hiện quyền tư pháp.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng tập trung làm rõ các vấn đề về phân quyền, phân cấp, ủy quyền, bao gồm các chủ thể, cách thức, nội dung, phạm vi, thời hạn ủy quyền và các điều kiện mang tính nguyên tắc trong việc thực hiện ủy quyền.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã trình bày Tờ trình về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) trước Quốc hội. (Ảnh: QH/Vietnam+)

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, việc xây dựng Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) được thực hiện trên cơ sở quán triệt các chủ trương của Đảng, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước theo hướng "Tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả."

Dự thảo Luật hướng đến việc hoàn thiện các quy định về tổ chức và hoạt động của Chính phủ để khắc phục các vướng mắc, bất cập, đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả, xây dựng Chính phủ số trong tình hình mới. Trong đó, xác định những vấn đề có tính nguyên tắc chung về nhiệm vụ, quyền hạn và thẩm quyền, trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ để điều chỉnh chung với các luật chuyên ngành, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Đặc biệt, dự thảo Luật chú trọng bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của Chính phủ đồng thời thực hiện phân quyền, phân cấp mạnh mẽ, hợp lý giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ với chính quyền địa phương. Cùng với đó là đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, xây dựng nền hành chính thống nhất, thông suốt, liên tục, dân chủ, pháp quyền, phục vụ Nhân dân.

"Dự án Luật được thực hiện nhằm sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Chính phủ; Nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ, tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước hiệu lực, hiệu quả; Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, thúc đẩy Chính phủ kiến tạo phát triển, đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam," Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định.

Đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất

Theo đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đã trình bày Báo cáo thẩm tra về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) với những đánh giá một cách toàn diện về tính phù hợp, khả thi và đồng bộ của dự thảo Luật.

Trên cơ sở đó, Ủy ban Pháp luật tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Tổ chức Chính phủ với các lý do đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Về cơ bản, các tài liệu trong Hồ sơ đã bảo đảm quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về hồ sơ trình xem xét, thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Ủy ban Pháp luật cũng đánh giá cao sự phù hợp của dự thảo Luật với chủ trương, đường lối của Đảng và thống nhất với các chính sách được đề xuất trong Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật. Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật cũng lưu ý dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) có nhiều nội dung liên quan đến các luật đang được sửa đổi, bổ sung như Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân... Do đó, Ủy ban Pháp luật đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, đối chiếu để bảo đảm đồng bộ về chính sách và tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Về nội dung, Ủy ban Pháp luật tán thành với quy định về nguyên tắc phân định thẩm quyền tại Điều 6, song để xử lý các nội dung còn giao thoa về chức năng, nhiệm vụ giữa Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Chính phủ với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội.

Ủy ban Pháp luật cũng đánh giá cao sự phù hợp của dự thảo Luật với chủ trương, đường lối của Đảng và thống nhất với các chính sách được đề xuất trong Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật. (Ảnh: QH/Vietnam+)

Bên cạnh đó, Ủy ban Pháp luật cho rằng khoản 5 Điều 6 quy định về việc bảo đảm Thủ tướng Chính phủ “không quyết định các vấn đề cụ thể thuộc trách nhiệm của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với tư cách thành viên Chính phủ đối với ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách,” nội dung này chưa thực sự rõ và có thể gây ra cách hiểu khác nhau trong áp dụng pháp luật. Do đó, đề nghị nghiên cứu làm rõ hơn để bảo đảm tính phù hợp, khả thi.

Ủy ban Pháp luật tán thành với việc bổ sung quy định tại các điều 7, 8 và 9 về phân quyền, phân cấp, ủy quyền nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa trung ương và địa phương. Bên cạnh đó, những nội dung này tại dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, cần tiếp tục rà soát để bảo đảm tính đồng bộ và thống nhất.

Ngoài ra, Ủy ban Pháp luật chỉ ra sự khác biệt trong quy định về chủ thể nhận phân cấp giữa dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và dự thảo Luật Tổ chức Chính quyền địa phương (sửa đổi) đồng thời đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát để quy định thống nhất chủ thể nhận phân cấp ở địa phương và các nguyên tắc chung về phân cấp, ủy quyền, bảo đảm thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hợp lý giữa trung ương và địa phương.

Về nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với dự thảo Luật và nhận thấy nội dung này phù hợp với yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác lập pháp, thống nhất với các quy định của Hiến pháp năm 2013 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ.

Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật cũng nhận thấy một số nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong dự thảo Luật được thể hiện khá chi tiết, có tính chất liệt kê, dẫn đến vừa thừa, vừa thiếu. Do đó, đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, nghiên cứu quy định theo hướng khái quát hơn đồng thời bảo đảm sự thống nhất với các luật có liên quan.

Về điều khoản chuyển tiếp (Điều 32), Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành nội dung chuyển tiếp của dự thảo Luật để bảo đảm kịp thời giải quyết việc phân cấp, phân quyền đối với một số lĩnh vực ưu tiên, cấp bách, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ để Chính phủ xử lý các vấn đề thực tiễn đặt ra. Tuy nhiên, đối với cơ chế báo cáo Quốc hội về nội dung này tại dự thảo Luật chưa thống nhất với quy định của dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi)./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/luat-to-chuc-chinh-phu-sua-doi-phan-dinh-tham-quyen-phan-cap-manh-me-post1011927.vnp