Cảng cá Cửa Hội được xây dựng từ giữa năm 1997, đến đầu năm 2001 chính thức hoàn thành đưa vào sử dụng. Qua nhiều năm hoạt động, hệ thống cơ sở hạ tầng của cảng cá đã xuống cấp thấy rõ, quy mô cầu cảng cơ bản không đáp ứng được nhu cầu thực tiễn đặt ra, đặc biệt là việc tàu thuyền neo đậu và bốc dỡ hàng hóa.
Trước tình hình đó, UBND tỉnh Nghệ An và ngành nông nghiệp địa phương đã đề xuất bố trí kinh phí để nâng cấp, mở rộng. Xét thấy tính chất cấp thiết, Trung ương đã chấp thuận chủ trương phê duyệt kinh phí hơn 107 tỷ đồng để nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Hội.
Cảng cá Cửa Hội được đầu tư nâng cấp, mở rộng hơn 107 tỷ đồng nhưng chỉ vài tàu thuyền ra vào.
Qua tìm hiểu được biết, hơn 5 năm trước, cảng cá Cửa Hội là điểm neo đậu bậc nhất trên địa bàn tỉnh Nghệ An, được nhiều phương tiện nghề cá trong và ngoài tỉnh ưu tiên chọn lựa. Tàu thuyền ra vào tấp nập, tình hình sản xuất, kinh doanh thuận lợi đã tạo điều kiện phát triển rầm rộ các loại hình dịch vụ đi kèm. Điều này cũng góp phần tạo nguồn thu ổn định cho Ban quản lý cảng cá Nghệ An - đơn vị quản lý cảng cá Cửa Hội.
Tuy nhiên, 2 năm trở lại đây, số lượng tàu thuyền cập cảng cá Cửa Hội thưa thớt dần, chỉ có một số phương tiện vừa và nhỏ vào tiếp nhiên liệu là chính, trong khi tàu cỡ lớn neo đậu cố định chỉ duy nhất một vài chiếc.
Thực trạng một số hạng mục của công trình đã xuống cấp nghiêm trọng
Cảng cá Cửa Hội được nâng cấp, mở rộng với nguồn kinh phí hơn 107 tỷ đồng, do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Nghệ An làm chủ đầu tư. Ngân sách do Bộ NN&PTNT quản lý.
Theo quyết định phê duyệt dự án, thời gian thi công từ năm 2015 – 2019 là hoàn thành. Tổng diện tích mở rộng mặt đất sử dụng là 1,4ha, mặt nước 0,28ha, mặt đất hiện hữu 2,6ha. Theo thiết kế, cảng cá được xây dựng gồm: công trình thủy công, công trình kiến trúc khu dịch vụ, công trình hạ tầng kỹ thuật....Công trình được nghiệm thu bàn giao và đưa vào sử dụng năm 2019.
Được biết, Dự án do 2 đơn vị thi công gói thầu nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Hội gồm: Liên doanh Công ty TNHH Hồng Đào và Công ty TNHH Minh Quang.
Nhà phân loại hải sản được đầu tư xây dựng khang trang giờ cũng bỏ hoang thành nơi tụ tập đánh bài, bãi đậu xe
Tuy nhiên, theo tìm hiểu, công trình hoàn thành đưa vào sử dụng, nhưng công năng sử dụng lại không đạt được mục tiêu đề ra ban đầu.
Qua quan sát của PV cho thấy, tình trạng một số hạng mục của công trình đã xuống cấp nghiêm trọng.
Mục tiêu và nhiệm vụ đầu tư xây dựng là nâng cấp mở rộng, đáp ứng tiêu chí cảng loại 1, đáp ứng nhu cầu bốc xếp hàng hóa thủy hải sản khai thác trong ngư trường vịnh Bắc Bộ, cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá, góp phần phát triển nghề cá, phát triển kinh tế xã hội cho ngư dân địa phương
Báo cáo kết quả hoạt động của cảng cá Cửa Hội tháng 8/2024 chỉ có 2 tàu thuyền ra vào.
Trao đổi với PV, ông Phan Tiến Chương – Giám đốc Ban quản lý cảng cá Nghệ An xác nhận, việc sử dụng không hết công năng là đúng. Công trình đã bàn giao và đưa vào sử dụng. Hiện nay, hệ thống cửa lạch đang bị bồi lấp nghiêm trọng, phương tiện di chuyển gặp nhiều khó khăn nên các chủ tàu không mặn mà ra vào cảng, đặc biệt là tàu ngoại tỉnh.
Không tính tàu chuyên dụng của lực lượng vũ trang, biên phòng, hơn 1 năm nay chỉ có tàu vỏ gỗ đóng theo Nghị định 67 của ông Nguyễn Sỹ Thiết vào neo đậu. Trong phạm vi cảng có nhiều doanh nghiệp kinh doanh nhiều mặt hàng như: xăng dầu, đá lạnh, hải sản..., mọi thứ không thuận lợi nên rơi vào cảnh khó khăn. Nhà phân loại hải sản được đầu tư xây dựng khang trang giờ cũng bỏ hoang thành nơi tụ tập đánh bài, bãi đậu xe.
Các tàu thuyền đều vào neo đậu nhờ ở cảng Cửa Lò và cảng lân cận.
Hiện nay, các tàu thuyền đều vào neo đậu nhờ ở cảng Cửa Lò và cảng lân cận. Mặc dù Ban quản lý cảng cá Nghệ An và các đơn vị liên quan đã nhiều lần nêu rõ thực trạng, qua đó kiến nghị xử lý, khơi thông dòng chảy, tuy nhiên đến nay, các cơ quan chức năng vẫn chưa có động tĩnh gì.
Một dự án trăm tỷ có ý nghĩa lớn, góp phần phát triển nghề cá, kinh tế xã hội cho ngư dân địa phương nhưng không sử dụng hết công năng và mục tiêu đề ra ban đầu, khiến nhiều người cảm thấy rất lãng phí.
Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng của tỉnh Nghệ An cần sớm xem xét, tính toán để có phương án đưa công trình vào sử dụng hiệu quả, phát huy công năng của dự án, tránh lãng phí, thất thoát tài sản công.
Trần Tú - Hải Yến