Sáng 6/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Nhà giáo. Một số đại biểu đã đóng góp ý kiến liên quan đến Điểm c, d trong Khoản 2, Điều 11 của dự thảo Luật về những việc nhà giáo không được làm, gồm: "Ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức; Ép buộc người học nộp các khoản tiền hoặc hiện vật ngoài quy định của pháp luật".
'Dạy thêm, học thêm là nhu cầu'
Tham gia đóng góp ý kiến, Đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) cho rằng cần nhìn nhận học thêm xuất phát từ nhu cầu học tập của xã hội, của học sinh và phụ huynh, chứ không hẳn như tất cả quy kết là do ép buộc từ phía giáo viên.
Đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình). Ảnh: Quốc hội
Đại biểu chỉ ra rằng, nhiều học sinh vẫn tự nguyện ra trung tâm học thêm tiếng Anh, tự nguyện học thêm các môn văn hóa khác như âm nhạc, mỹ thuật, thậm chí các ngôn ngữ khác, nên đây là nguyện vọng chính đáng. “Như vậy, khi có nhu cầu của học sinh và gia đình thì giáo viên cũng có mong muốn, có nhu cầu dạy thêm để có thêm thu nhập. Họ chọn cách đi làm thêm là dạy thêm,” đại biểu Thu giải thích.
Theo nữ đại biểu Quốc hội, sau các tiết dạy ở trên trường, giáo viên hoàn toàn có thể bỏ công sức để dạy thêm. “Việc các giáo viên bỏ thời gian chăm lo cho gia đình để làm thêm công việc liên quan đến chuyên môn và mang lại lợi ích, tăng thêm thu nhập, tôi nghĩ không có gì sai trái cả,” bà nói.
Cần chống khía cạnh tiêu cực trong dạy thêm, học thêm
Song đại biểu Thu cho rằng, điều quan trọng nhất là cần chống khía cạnh tiêu cực trong vấn đề dạy thêm, học thêm; đồng thời đề xuất rằng cần phải có quy định về tổ chức dạy thêm một cách chính thống như một loại hình dịch vụ khác, có nề nếp, có quy định; từ đó sẽ hạn chế được tiêu cực.
Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu sửa đổi quy định tại Điểm c, khoản 2, Điều 11 của dự thảo luật từ "cấm ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức” thành “cấm tham gia dạy học thêm trái quy định của pháp luật” để phù hợp với thực tiễn và tránh hiểu lầm rằng mọi hình thức học thêm đều bị cấm.
Đại biểu Thu cũng chỉ ra rằng có rất nhiều hình thức không ép buộc, nhưng học sinh vẫn phải học thêm, gây áp lực rất lớn cho học sinh, nhất là bậc tiểu học. Do vậy, bà khẳng định việc luật hóa cấm dạy thêm, học thêm tự phát là cần thiết.
Bên cạnh đó, bà đề nghị có thể quy định giao Chính phủ hoặc Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng bộ quy chế dạy thêm, học thêm theo hướng công khai; xây dựng các quy chế đặc thù để hạn chế việc dạy thêm, học thêm tự phát tràn lan, tránh lãng phí và không cần thiết.
Đại biểu Tô Văn Tám (ĐBQH tỉnh Kon Tum). Ảnh: Quốc hội
Trong khi đó, Đại biểu Tô Văn Tám (ĐBQH tỉnh Kon Tum) cho biết học thêm, dạy thêm là vấn đề được người dân quan tâm. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Thông tư số 29/2024 về dạy thêm, học thêm, nhưng vẫn còn nhiều dư luận. Đại biểu cho rằng mọi người nên nhìn nhận việc dạy thêm, học thêm dưới góc độ chương trình giảng dạy và khối lượng kiến thức trên trường hiện nay.
"Có phải chương trình, lượng kiến thức trong chương trình nặng quá khiến học sinh không hiểu được hết và phải đi học thêm không?,” ông Tám đặt vấn đề, đồng thời đề xuất liệu có cần giảm tải chương trình và lượng kiến thức cho học sinh hay không.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp). Ảnh: Quốc hội
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) cho rằng Thông tư số 29/2024 của Bộ Giáo dục và Đào tạo và quy định cấm ép học thêm tại dự thảo Luật Nhà giáo là đúng. Song, ông chỉ ra rằng thực tế rằng không cần giáo viên "ép" mà chỉ cần "gợi ý", học sinh cũng phải đi học thêm. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần có quy định cụ thể về việc thế nào là "ép học sinh" và ngăn nguy cơ lợi dụng.
Trước đó, giải trình trước Quốc hội về dự thảo Luật Nhà giáo, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết nhiều đại biểu Quốc hội có ý kiến đề nghị chỉnh theo hướng nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức và không được thu tiền học thêm của học sinh, kể cả trường hợp học sinh tự nguyện đăng ký.
UBTVQH cho rằng ý kiến của đại biểu Quốc hội là xác đáng. Việc học thêm là nhu cầu có thật của người học, tuy nhiên, việc ép buộc học sinh phải học thêm là không phù hợp. Dự thảo Luật quy định việc cấm ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức. Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm quy định cụ thể về vấn đề dạy thêm, học thêm.
Tại Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT có hiệu lực thi hành kể từ ngày 14/2/2025, các trường hợp không được dạy thêm, tổ chức dạy thêm (Điều 4) gồm:
Không tổ chức dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp: bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kĩ năng sống;
Giáo viên đang dạy học tại các nhà trường không được dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền của học sinh đối với học sinh mà giáo viên đó đang được nhà trường phân công dạy học theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.
Giáo viên thuộc các trường công lập không được tham gia quản lí, điều hành việc dạy thêm ngoài nhà trường nhưng có thể tham gia dạy thêm ngoài nhà trường.
Đỗ Thảo