Phút sinh tử của người đàn ông 31 tuổi bị đột quỵ

4 giờ trướcBài gốc

Người đàn ông 31 tuổi, đang khỏe mạnh thì bất ngờ bị đột quỵ. Ảnh: Shutterstock.

Người đàn ông vừa thức dậy, bước vào nhà vệ sinh thì đột ngột choáng váng, ngã quỵ. Khi người thân phát hiện, anh nằm bất động trên sàn, nửa người bên phải tê liệt, không còn cử động.

Bệnh nhân 31 tuổi, không có tiền sử bệnh nền, nhưng cơn đột quỵ đến bất ngờ theo cách không ai lường trước.

Từng giây giành giật sự sống

Trong cơn hoảng loạn, gia đình vội vã đưa anh đến Trung tâm Y tế huyện. Kết quả chụp cắt lớp vi tính sọ não cho thấy vùng thái dương trái xuất hiện vùng giảm tỷ trọng - dấu hiệu nghi ngờ nhồi máu não.

Không chần chừ, các bác sĩ quyết định chuyển thẳng bệnh nhân đến Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ. Khi đến nơi, đã là giờ thứ 9 sau khởi phát triệu chứng.

Lúc nhập viện, bệnh nhân rơi vào trạng thái rối loạn ý thức, kích thích nhiều, liệt hoàn toàn nửa người phải. Trong những tình huống này, hiệu quả điều trị là rất thấp vì đã qua thời gian vàng.

Sau 5 ngày điều trị, sức khỏe người đàn ông đã ổn định. Ảnh: BVCC.

Nhưng đây là một trường hợp đặc biệt bởi người bệnh còn rất trẻ. Hình ảnh cộng hưởng từ cho thấy vùng não có thể cứu. Các bác sĩ quyết định can thiệp lấy huyết khối - một quyết định đầy cân nhắc, bởi cơ hội thành công không cao nhưng lại là hy vọng duy nhất để cứu lấy tương lai của một người đàn ông mới ngoài 30.

Sau khi gia đình đồng thuận, ê-kíp can thiệp khẩn trương vào cuộc. Chỉ trong khoảng 20 phút, họ đã lấy ra 6 mảnh huyết khối, tái thông hoàn toàn mạch máu bị tắc. Sau đó, bệnh nhân có phản ứng tốt hơn, hết kích thích, bắt đầu trả lời được khi bác sĩ hỏi. Năm ngày sau, người bệnh tỉnh táo hoàn toàn.

Hình ảnh tổn thương nhồi máu não cấp do tắc động mạch cảnh trong trái. Ảnh: BVCC.

Tuy nhiên, không phải bất cứ người bệnh nào cũng có thể may mắn được cứu sống như trường hợp trên.

Những ngày cuối năm 2024, người đàn ông 32 tuổi được người thân đưa đến Bệnh viện Nhân dân 115 trong tình trạng xuất huyết não. Anh vốn có nền bệnh cao huyết áp nhưng thường xuyên bỏ thuốc.

Biến cố ập đến khi mẹ anh qua đời. Trong những ngày lo tang sự kéo dài, giấc ngủ trở thành điều xa xỉ. Nhiều đêm thức trắng kết hợp với bỏ qua việc uống thuốc kiểm soát huyết áp kéo dài khiến người đàn ông đột ngột liệt nửa người, méo miệng…

Gia đình cuống cuồng đưa anh vào bệnh viện. Lúc nhập viện, huyết áp đã vọt lên 220 mmHg. Các bác sĩ lao vào cuộc chiến giành giật sự sống với nhiều biện pháp khác nhau. Nhưng lần này, phép màu đã không xảy ra.

Những thói quen nguy hại

Qua quan sát, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Anh Minh, Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết tỷ lệ người từ 45 tuổi trở xuống bị đột quỵ có xu hướng gia tăng trong nhiều năm gần đây, đặc biệt là vào các dịp lễ, tết và thời gian sau nghỉ lễ.

Theo bác sĩ Minh, thói quen sử dụng chất kích thích, rượu bia và thuốc lá là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ. Cả rượu bia và thuốc lá đều góp phần làm tăng huyết áp, tổn thương mạch máu và cản trở lưu thông máu lên não, từ đó làm gia tăng nguy cơ đột quỵ.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu liên quan thuốc lá. Riêng tại Việt Nam, ước tính của Hội Kinh tế Y tế Việt Nam năm 2022 cho thấy tổng chi phí y tế và thiệt hại do bệnh tật, ốm đau, tử vong sớm liên quan đến thuốc lá lên tới 108.000 tỷ đồng mỗi năm.

Bên cạnh đó, rượu bia là một trong những sản phẩm được tiêu thụ nhiều tại Việt Nam, góp phần gây ra hơn 46.000 ca tử vong trong năm 2021, theo Bộ Y tế.

Sử dụng rượu bia là yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ. Ảnh: Freepik.

Song song đó, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi chưa hợp lý cũng là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng số trường hợp đột quỵ. Nhịp sống hiện đại với nhiều áp lực khiến người trẻ dễ căng thẳng, làm cơ thể tiết hormone gây tăng huyết áp, co thắt mạch máu não tạm thời, từ đó làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Đặc biệt, bác sĩ Minh nhấn mạnh việc không uống thuốc kiểm soát huyết áp, nhất là ở người mắc bệnh mạn tính, cũng là một sai lầm thường gặp. Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của đột quỵ não và kiểm soát huyết áp tốt giúp giảm 28% nguy cơ đột quỵ tái phát.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng nhận thức của người Việt về nguy cơ đột quỵ vẫn còn thiếu sót, từ đó dẫn đến việc bỏ qua việc khám định kỳ hoặc không tuân thủ phác đồ điều trị.

Điển hình là trường hợp của ông P.V.K. (63 tuổi), trú tại Phú Thọ. Một ngày trước khi nhập viện, ông K. có biểu hiện lơ mơ, không phản ứng khi được gọi, nằm bất động và mất kiểm soát đại tiện. Gia đình đã tự cho ông uống thuốc nam, nhưng tình trạng không cải thiện.

Khi đến Trung tâm Y tế huyện, ông rơi vào hôn mê, suy hô hấp, lệch nhân trung, phản xạ nuốt kém, liệt nửa người phải và mất kiểm soát đại tiểu tiện. Theo gia đình, ông có tiền sử cao huyết áp nhưng đã ngừng thuốc điều trị. May mắn, sau 10 ngày điều trị, huyết động của người đàn ông đã ổn định.

Trong cấp cứu đột quỵ, thời gian chính là não. Ảnh: Shutterstock.

Trường hợp này không chỉ phản ánh thói quen bỏ thuốc huyết áp mà còn chỉ ra một sai lầm phổ biến: Tự ý điều trị người bệnh đột quỵ tại nhà làm chậm “thời gian vàng” cấp cứu.

Khi bị đột quỵ, cứ mỗi phút trôi qua, người bệnh lại mất hơn 1,9 triệu neuron và 13,8 tỷ synap thần kinh. Nếu được điều trị trong vòng 90 phút từ lúc khởi phát, cứ ba người được tái tưới máu thì một người sẽ phục hồi hoàn toàn. Mỗi 15 phút can thiệp sớm có thể tăng thêm 4% cơ hội sống cho bệnh nhân.

“Tuy nhiên, với trình độ chuyên môn ngày càng cao, cùng sự hỗ trợ của hệ thống trang thiết bị y tế ngày càng hiện đại, dù đã qua 'giờ vàng', tùy từng trường hợp, các bác sĩ vẫn có thể can thiệp điều trị, giúp người bệnh thoát khỏi nguy cơ di chứng nặng nề”, bác sĩ Anh Minh nói.

Theo ThS.BS Vương Anh Tuấn, khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Chợ Rẫy, thay đổi lối sống theo hướng lành mạnh là biện pháp thiết thực và khả thi giúp bệnh nhân phòng ngừa đột quỵ và ngăn ngừa các cơn đột quỵ tái phát:

Giữ chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau củ, trái cây tươi, hạn chế chất béo và muối
Ngưng hút thuốc lá
Ngưng sử dụng đồ uống có cồn như rượu, bia
Luyện tập thể dục thường xuyên

Kỳ Duyên

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/phut-sinh-tu-cua-nguoi-dan-ong-31-tuoi-bi-dot-quy-post1532491.html