Thay vai diễn viên bằng AI: Đáng khích lệ nhưng...

3 giờ trướcBài gốc

Nhà sản xuất phim Chốt đơn đã tung trailer chính thức vào chiều ngày 6-8, đánh dấu lần đầu công chúng được chứng kiến hình ảnh của nhân vật Hoàng Linh - phiên bản được tái tạo bởi công nghệ AI trên màn ảnh.

“Cứu phim” bằng công nghệ

Trước đó, tại buổi chiếu đặc biệt dành cho báo chí và truyền thông, đại diện nhà sản xuất cũng đã công bố toàn bộ quá trình xử lý vai nữ chính bằng công nghệ tạo sinh.

Theo chia sẻ từ nhà sản xuất, toàn bộ các cảnh quay có sự xuất hiện của Thùy Tiên đã được tái cấu trúc bằng các công nghệ tạo sinh như AI face, digital human và visual effects – VFX (kỹ xảo số)…trong suốt gần 200 ngày hậu kỳ, dưới sự kiểm soát chặt chẽ của đạo diễn.

Ê-kíp nhấn mạnh đây là giải pháp kỹ thuật bắt buộc để bảo đảm tiến độ phát hành, đặc biệt trong bối cảnh vai diễn vướng tranh cãi pháp lý ngay trước thềm ra mắt.

Hình ảnh của nhân vật Hoàng Linh - phiên bản được tái tạo bởi công nghệ AI trên màn ảnh, thay vai do hoa hậu Thùy Tiên đóng trong phim "Chốt đơn".

Thực tế, điện ảnh quốc tế đã từng đối mặt với những câu chuyện tương tự – từ việc tái tạo vai diễn của Paul Walker để hoàn thành Fast & Furious 7, đến việc hồi sinh vai diễn Grand Moff Tarkin, do diễn viên quá cố Peter Cushing thể hiện trong bộ phim Rogue One: A Star Wars Story.

Hoặc mới hôm qua (6-8), bộ phim truyền hình cổ trang Cẩm Nguyệt Như Ca của Trung Quốc vừa mới lên sóng cũng buộc phải sử dụng công nghệ để thay vai của diễn viên Lý Minh Đức khi anh vướng vào vòng lao lý, để cứu vãn tình hình.

Từ Hollywood đến Hoa ngữ, những ví dụ này cho thấy một thực tế: Thay thế một diễn viên không còn là câu chuyện xa vời, hiện tại, đây là lựa chọn khả thi, thậm chí dần trở thành một nước đi trên bàn cờ sáng tạo.

“Rất thông cảm với ê-kíp chỉ vì vướng lùm xùm mà phim giờ mới có thể ra rạp, nhưng thật sự quả AI nhìn biểu cảm rất đơ.... Kiểu này thì món ăn vẫn phải mang ra cho khách nhưng khả năng là khách hàng sẽ không ngon miệng rồi, và ê-kíp cũng sẽ thiệt hại rất nhiều…” - một khán giả bình luận bên dưới trailer phim.

Vì thế, Chốt đơn không thể chỉ được đánh giá dưới lăng kính công nghệ. Nó là câu hỏi mở đầu cho một cuộc đối thoại lớn hơn trong điện ảnh Việt: "Nếu người thật có thể bị thay thế dễ dàng đến thế, liệu nghệ thuật có còn là sự biểu đạt của con người?".

Có ý kiến cho rằng: Diễn xuất không chỉ là động tác hay lời thoại. Đó là sự truyền dẫn của sinh khí. Khi thấy một diễn viên diễn xuất thần, có điều gì đó trong người xem lay động và nước mắt chảy xuống. Đó là sự sống phản hồi lại sự sống. AI có thể mô phỏng biểu cảm, cử chỉ, giọng nói, thậm chí nước mắt hệt như diễn viên thật… nhưng liệu nó có chạm đến trái tim người xem?.

Tương tự, chứng kiến một "diễn viên AI" diễn sẽ khiến người xem phải tự hỏi: Diễn viên là gì? Có phải chỉ là chuyển động thân thể? Khi cảm xúc, ánh mắt và nụ cười, cả nước mắt... tất cả những thứ đó bị thay thế, người xem còn đang kết nối với ai? Một diễn viên, hay một sản phẩm hậu kỳ?.

Do đó, điện ảnh Việt đang ở ngã rẽ đầy thử thách. Vì xét cho cùng, công nghệ AI có thể “cứu phim” nhưng cảm xúc của khán giả – yếu tố sống còn mà người làm nghệ thuật đang phục vụ hoàn toàn không thể được “vá” chỉ bằng công nghệ.

Biểu cảm của nhân vật Hoàng Linh trong phim "Chốt đơn"

Để công nghệ không làm mất "chất người" trong điện ảnh

Việc ứng dụng AI trong điện ảnh là đáng khích lệ và là xu hướng không thể đảo ngược. Nhưng trong sự khuyến khích này, theo lời Cục trưởng Cục Điện ảnh Đặng Trần Cường là cần phải đi kèm với “sự kiểm soát” và tuân thủ pháp luật.

Do đó, để công nghệ không lấn át cảm xúc và làm mất chất người trong nghệ thuật, thiết nghĩ cần những giải pháp đồng bộ, từ chính sách đến nhận thức.

Thứ nhất, cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý liên quan đến quyền về hình ảnh, giọng nói và biểu cảm của nghệ sĩ. Trong bối cảnh AI có thể tái tạo khuôn mặt, giọng nói gần như hoàn hảo, việc sử dụng hình ảnh nghệ sĩ mà không có sự đồng thuận rõ ràng có thể bị xem là hành vi vi phạm quyền nhân thân, thậm chí là đánh lừa nhận thức của công chúng.

Để công nghệ không lấn át cảm xúc và làm mất chất người trong nghệ thuật, thiết nghĩ các đơn vị sản xuất phim và nghệ sĩ cần thống nhất nguyên tắc đạo đức trong ứng dụng AI.

Thứ hai, các đơn vị sản xuất phim và nghệ sĩ cần thống nhất nguyên tắc đạo đức trong ứng dụng AI. Cần phân biệt rõ đâu là hỗ trợ kỹ thuật, đâu là can thiệp vào bản sắc cá nhân, để không biến công nghệ thành công cụ "tẩy xóa" người thật khỏi chính tác phẩm họ từng góp phần tạo nên.

Riêng nghệ sĩ - một phần trong guồng máy hàng trăm con người phía sau. Danh tiếng, hình ảnh cá nhân không chỉ thuộc về riêng họ, mà còn gắn liền với tiến độ, ngân sách và niềm tin của cả đoàn phim. Việc nghệ sĩ ý thức giữ gìn danh tiếng không chỉ là việc nên làm mà phải là trách nhiệm nghề nghiệp tối thiểu.

Cuối cùng, chính khán giả giữ vai trò quyết định. Khi công chúng vẫn ưu ái những bộ phim có diễn xuất chân thật, cảm xúc nguyên bản hơn là kỹ xảo hoàn hảo, thị trường buộc phải điều chỉnh.

* Tháng 12-2024, Thùy Tiên được giới thiệu là nữ chính trong phim Chốt đơn. Tuy nhiên, sau khi Thùy Tiên bị khởi tố vì liên quan đến sản phẩm kẹo rau củ Kera, nhà sản xuất phim thông báo phim hoãn chiếu.

* Ngày 29-7-2025, Fanpage chính thức của phim tung poster thông báo phim Chốt đơn quay trở lại.

* Sau 2 tháng hoãn chiếu, chiều 4-8-2025, bộ phim “Chốt đơn” đã tổ chức suất chiếu dành riêng cho báo chí và truyền thông. Tại sự kiện, thông tin gây chú ý nhất chính là quyết định thay vai diễn của hoa hậu Thùy Tiên bằng công nghệ AI, được xác nhận bởi nhà sản xuất và bộ đôi đạo diễn Nam Cito - Bảo Nhân.

Trailer chính thức của phim, ra mắt chiều 6-8, tiếp tục tạo nên làn sóng tranh luận trái chiều trong giới yêu điện ảnh và khán giả.

Phim dự kiến có các suất chiếu sớm từ ngày mai (7-8) và chính thức ra rạp toàn quốc vào ngày 8-8.

LÊ DUYÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/thay-vai-dien-vien-bang-ai-dang-khich-le-nhung-post864277.html