Thêm cơ hội an cư cho nhiều người

11 giờ trướcBài gốc

Điều này được kỳ vọng sẽ mở rộng cơ hội tiếp cận chính sách cho nhóm người có thu nhập trung bình, đang gặp nhiều khó khăn trong việc sở hữu nhà ở tại các đô thị lớn.

Thay đổi đáng chú ý

Kể từ ngày 1/8/2024, điều kiện về thu nhập bình quân hàng tháng để mua NƠXH đã được điều chỉnh từ 12 triệu đồng lên 15 triệu đồng. Đây là bước thay đổi nhằm phù hợp hơn với bối cảnh giá nhà tăng cao, thu nhập và chi phí sinh hoạt của người dân cũng thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, sau một thời gian áp dụng, Bộ Xây dựng cho biết cơ quan này tiếp tục nhận được nhiều phản ánh, kiến nghị từ địa phương, DN cũng như chính người lao động, mức 15 triệu đồng/tháng vẫn còn là “nút thắt”, khiến nhiều người tuy có nhu cầu thực nhưng không thể tiếp cận chính sách NƠXH. Đáp lại thực tế này, Bộ Xây dựng đã đưa ra đề xuất mới, cụ thể: cá nhân độc thân mức thu nhập tối đa để được mua NƠXH là 20 triệu đồng/tháng; vợ chồng tối đa là 40 triệu đồng/tháng; người độc thân nuôi con nhỏ, chưa kết hôn, đã ly hôn (chưa tái hôn) tối đa 30 triệu đồng/tháng. Đây là những con số được tính toán dựa trên mức lương, bảng công khai thu nhập do cơ quan, đơn vị nơi người lao động làm việc xác nhận.

Nhà ở xã hội Ecohome Đông Ngạc, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Thực tế cho thấy, thu nhập bình quân của người lao động tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đã tăng so với thời điểm xây dựng các chính sách ban đầu. Tuy nhiên, giá BĐS đặc biệt là căn hộ chung cư lại tăng với tốc độ nhanh hơn nhiều lần. Theo thống kê từ Bộ Xây dựng, chỉ trong vòng 5 năm qua, giá căn hộ tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã tăng từ 30 – 70%. Nhiều dự án nhà ở thương mại có giá bán từ 45 – 60 triệu đồng/m², vượt xa khả năng chi trả của nhóm người thu nhập trung bình.

Trong bối cảnh đó, chính sách NƠXH trở thành “cứu cánh” cho hàng triệu người có nhu cầu an cư. Tuy nhiên, quy định mức trần thu nhập thấp lại vô tình loại bỏ nhiều trường hợp. Một kỹ sư công nghệ thông tin, một bác sĩ mới vào nghề, hay một cặp vợ chồng trẻ với tổng thu nhập 30 – 35 triệu đồng/tháng đều bị xếp vào diện “không đủ điều kiện” vì thu nhập vượt ngưỡng, trong khi thực tế vẫn không thể mua được nhà thương mại. Chính vì vậy, việc nâng trần thu nhập thêm 5 triệu đồng cho cá nhân (tương ứng 10 triệu đồng cho hộ gia đình) được kỳ vọng sẽ “gỡ nút thắt” này.

“Hai vợ chồng tôi làm công nhân, tổng thu nhập khoảng 26 – 28 triệu đồng/tháng. Với mức này, chúng tôi không đủ khả năng mua nhà thương mại, nhưng cũng bị loại khỏi diện NƠXH vì vượt mức quy định hiện hành. Nếu được nâng lên 40 triệu đồng/hộ, chúng tôi sẽ có cơ hội mua nhà và ổn định cuộc sống, nhưng chúng tôi cũng rất mong muốn có dự án NƠXH ở gần khu làm việc, vì nếu dự án xa trung tâm, xa nơi làm việc thì cũng khó giải quyết nhu cầu thực” - chị Nguyễn Thị Phương (27 tuổi, công nhân tại KCN Bắc Thăng Long, Hà Nội) chia sẻ.

Cần hướng tới sự minh bạch và hiệu quả

Đánh giá về đề xuất của Bộ Xây dựng, nhiều chuyên gia cho rằng đây là bước đi đúng hướng trong bối cảnh giá nhà ngày càng cách biệt so với thu nhập người lao động. Việc nâng trần thu nhập được đánh giá không chỉ là động thái kỹ thuật trong quản lý, mà còn thể hiện tư duy nhân văn trong chính sách nhà ở. Bởi nó hướng tới nhóm người lao động trẻ, trí thức, công nhân, viên chức là những người đóng góp lớn cho sự phát triển của đô thị nhưng đang chật vật tìm chỗ an cư. “Nếu giữ nguyên mức thu nhập 15 triệu đồng/tháng thì sẽ có rất nhiều người thu nhập trung bình, thậm chí là trung bình thấp, bị gạt khỏi diện đủ điều kiện. Trong khi đó, họ hoàn toàn không có khả năng tiếp cận nhà ở thương mại, việc nâng mức trần lên 20 triệu đồng/tháng là cần thiết, phù hợp thực tế thị trường và đời sống xã hội hiện nay” - TS Nguyễn Văn Đính – Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam cho hay.

Song song với việc nâng mức trần, Nhà nước cần quản lý chặt chi phí phát triển NƠXH, không để giá bán biến động quá nhanh, vượt xa khả năng chi trả của người dân. Nếu được triển khai đồng bộ, đề xuất này sẽ mở ra cánh cửa an cư cho hàng trăm nghìn hộ gia đình, đồng thời góp phần ổn định an sinh xã hội, tạo động lực phát triển bền vững cho nền kinh tế.

Chuyên gia kinh tế, TS Vũ Đình Ánh

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực, nhiều chuyên gia lưu ý việc triển khai chính sách mới sẽ gặp không ít thách thức đó là: hiện tại, số lượng dự án NƠXH vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu lớn, Đề án “1 triệu căn NƠXH đến năm 2030”, tiến độ triển khai còn chậm so với mục tiêu. Đồng thời, khi mở rộng đối tượng, nếu không kiểm soát chặt chẽ sẽ dẫn tới tình trạng trục lợi chính sách, khai khống hoặc nhờ người khác đứng tên mua. Bên cạnh đó, dù được nâng trần thu nhập, nhưng với giá NƠXH hiện nay (dao động 13 – 17 triệu đồng/m² tại một số địa phương), tổng giá trị căn hộ từ 1 – 1,5 tỷ đồng, vẫn là gánh nặng tài chính với nhiều gia đình nếu không có gói vay ưu đãi dài hạn.

“NƠXH được xây dựng để hỗ trợ những người thực sự khó khăn về nhà ở. Do đó, song song với việc nới trần thu nhập, cần quy định rõ ràng, minh bạch và kiểm soát đối tượng được thụ hưởng, tránh tình trạng người có điều kiện tốt vẫn “chen” vào, còn người thực sự cần thì lại bị thiệt thòi. Nếu không có cơ chế giám sát chặt chẽ, chính sách có thể bị lợi dụng” - ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam phân tích.

Đề xuất nâng mức trần thu nhập lên 20 triệu đồng/tháng đối với người mua NƠXH của Bộ Xây dựng nhận được sự đồng thuận cao từ xã hội. Tuy nhiên, để chính sách thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, cần minh bạch trong xét duyệt hồ sơ, xây dựng cơ chế kiểm soát thu nhập khoa học, tránh tình trạng lợi dụng. Tăng nguồn cung, đẩy mạnh triển khai các dự án, đặc biệt tại các đô thị lớn, khu công nghiệp. Kết hợp tín dụng ưu đãi, thông qua việc mở rộng gói vay ưu đãi cho người mua nhà, tạo điều kiện trả góp dài hạn. Đặc biệt là quy định này cần được theo dõi, điều chỉnh linh hoạt phù hợp với biến động kinh tế – xã hội.

“Một trong những vấn đề quan trọng của NƠXH là chính sách tín dụng cần được triển khai song song với việc điều chỉnh điều kiện thu nhập. Điều kiện thu nhập chỉ là một phần, quan trọng hơn là khả năng tiếp cận vốn vay ưu đãi. Nếu lãi suất vay NƠXH vẫn ở mức cao, hoặc thủ tục phức tạp, thì ngay cả khi người dân đáp ứng điều kiện thu nhập, họ vẫn khó có thể mua nhà. Ngân hàng Nhà nước nên phối hợp với Bộ Xây dựng xây dựng một gói tín dụng riêng cho NƠXH, với lãi suất ổn định 5 – 6%/năm trong thời gian dài (15 – 20 năm), nhằm giảm gánh nặng trả nợ cho người mua” - TS Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính ngân hàng nhấn mạnh.

Việc nâng trần thu nhập sẽ mở rộng thêm nhóm khách hàng tiềm năng, qua đó khuyến khích DN tham gia xây dựng NƠXH. Tuy nhiên, phải thiết lập cơ chế giám sát chặt chẽ từ khâu xét duyệt hồ sơ đến phân phối sản phẩm. Cần ưu tiên đúng người, đúng đối tượng, tránh tình trạng người có thu nhập cao, không thực sự khó khăn về chỗ ở vẫn mua được NƠXH để đầu cơ, cho thuê lại. Ngoài nâng trần thu nhập, nên cân nhắc chính sách hỗ trợ lãi suất vay mua NƠXH, nếu không có gói tín dụng ưu đãi ổn định, việc tiếp cận nhà ở của người lao động vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn, bởi giá trị căn hộ từ 1 – 1,5 tỷ đồng là gánh nặng rất lớn.

Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu

Doãn Thành

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/them-co-hoi-an-cu-cho-nhieu-nguoi.836686.html