Bà Ngô Thị Mẽ hái hoa cúc chi làm trà
Nhiều người bất ngờ khi biết, vườn cúc chi phủ vàng sân thượng tầng 6 của gia đình bà Mẽ lại bắt đầu được nhân ra từ… 2 chậu hoa nhỏ mua về chơi cách đây 3-4 năm. Khi ấy, chỉ đơn giản là trồng cho vui. Sau đó ý nghĩ muốn có hoa đẹp ngắm mỗi ngày và có trà sạch uống đã khiến mẹ con bà thử nhân thêm nhiều chậu hoa mới.
Vườn cúc chi vàng rực trên sân thượng
Qua từng mùa, từ 2 chậu ban đầu, cúc chi được nhân lên, lan ra khắp các chậu, các thùng xốp, phủ vàng cả ban công và sân thượng. Thời điểm hoa nở rộ, trên sân thượng luôn tràn đầy nắng, gió và mùi hoa dịu nhẹ. Bà Ngô Thị Mẽ lại rủ anh chị em, bạn bè, hàng xóm đến thưởng hoa, chụp ảnh "sống ảo" với vườn cúc chi trên sân thượng.
Họ hàng, bạn bè của bà Ngô Thị Mẽ chụp hình với vườn cúc chi trên sân thượng
Thời điểm hoa nở rộ, sân thượng tầng 6 luôn rộn ràng tiếng cười. Các bà, các mẹ xúng xính váy, áo dài, đứng giữa vườn cúc vàng, tươi rói. Khi những tấm ảnh được đưa lên mạng xã hội, nhiều người ngỡ ngàng vì tưởng các bà rủ nhau đi chụp ảnh vườn cúc ở đâu, không ai nghĩ vườn sân thượng lại rực rỡ đến vậy.
Sấy trà cũng lắm công phu
Theo y học cổ truyền, hoa cúc chi có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc, an thần, sáng mắt. Khoa học hiện đại cũng cho thấy trong cúc chi có nhiều flavonoid, polyphenol và tinh dầu quý tốt cho sức khỏe. Nhưng với gia đình chị Hà Việt Anh, trà cúc chi còn quý bởi cảm giác an tâm khi được uống một ấm trà do chính tay mình trồng, thu hoạch, sấy sạch sẽ.
Chị Hà Việt Anh hào hứng kể: "Thời điểm thu hái hoa là lúc được mong chờ nhất trong năm. Khoảng cuối tháng 11, đầu tháng 12, khi nắng dịu hẳn và gió mùa đông về, cúc chi nở rộ. Sáng sớm, chỉ cần nghe tiếng ong vo ve trên sân thượng là biết hoa đã tới độ. Chờ sương tan, chị và mẹ chồng lên vườn vừa rủ rỉ trò chuyện, vừa hái những bông hoa vừa chớm nở, cánh chưa bung hết, hương thơm nhẹ nhàng".
Chị Hà Việt Anh thu hoạch hoa
Đã có vài năm thâm niên sấy trà hoa cúc khô, chị Việt Anh chia sẻ: Hoa chỉ để nở 1-2 ngày là hái ngay. Hái muộn, hoa bung to, cánh dễ rụng, tinh dầu cũng vơi đi. Hoa được hái bằng tay, tránh không rửa nước, để lượng tinh dầu tự nhiên không bị hao hụt. Hoa được trải mỏng trên nia tre hoặc vải sạch, đặt nơi râm mát, thoáng gió để làm héo tự nhiên, giúp hoa se mặt và giảm độ ẩm ban đầu.
Sau đó đem sấy khô. Giai đoạn đầu sấy ở nhiệt độ thấp (set nhiệt 40 độ C, sấy khoảng 4h) giữ nhiệt ổn định nhằm "khóa màu", giúp cánh hoa giữ được sắc vàng tươi, hạn chế thâm sẫm và giữ được hương thơm đặc trưng. Khi hoa đã se khô, đảo các khay rồi sấy tiếp độ 2h-3h nữa ở mức nhiệt được nâng dần tầm 45 độ C để làm khô hoàn toàn, bảo đảm hoa giòn nhẹ, không cháy, không mất mùi.
Việc sấy khô phải làm cẩn thận để lưu giữ được màu sắc và hương thơm
Sau khi sấy, hoa được để nguội tự nhiên và sau đó cho vào các lọ thủy tinh khô, sạch để dùng quanh năm. Cầu kỳ hơn thì ủ hương trong túi vải hoặc thùng gỗ kín trong thời gian nhất định, giúp hương hoa lan tỏa đều, vị trà trở nên dịu, ngọt hậu và dễ uống"- chị Việt Anh chia sẻ.
Trà hoa cúc có nhiều đặc tính tốt cho sức khỏe
Bà Ngô Thị Mẽ đã có lần đếm, khoảng hai nghìn bông hoa tươi mới cho chừng một lạng hoa khô. Mỗi mùa, gia đình thu được một cân hoa khô. Số lượng đủ để pha trà quanh năm và chia biếu mỗi nhà một chút trà hoa cúc thơm nức.
Đợi mùa hoa mới
Trồng cúc chi không khó
Theo chị Hà Việt Anh, trồng cúc chi thực sự không khó, hết mùa cắt bỏ cành đã ra hoa, bón thêm phân cho cây, cành nào già mang đi trồng thì sẽ có được cúc chi để chơi cho mùa tiếp theo.
"Chỉ cần chú ý đủ nước, đủ nắng thì cây sẽ ra hoa tưng bừng khi đến mùa. Không cần phải có trang trại hay nhà vườn, bạn chỉ cần có 1 khoảng ban công nhỏ có nắng chiếu ít nhất nửa ngày là có thể trồng cúc chi để tạo không gian xanh cho nhà mình, cuối năm có hoa thu hoạch để ngắm và pha trà hoa sạch thưởng thức với bao tác dụng"- chị Việt Anh chia sẻ. "Ai muốn nhanh có thể mua sẵn một chậu cúc chi đang có hoa về trồng. Khi hoa tàn, cắt bỏ, bón thêm chút phân vi sinh hoặc phân gà Nhật, tưới nước đều đặn sáng- chiều, đặt chậu nơi có nắng. Thế là cây lại ra hoa, giản dị và bền bỉ như chính bản tính của nó".
Qua Tết, khi mùa hoa khép lại, cả vườn cúc chi được "nghỉ ngơi". Chị Hà Việt Anh nhấn mạnh, cách để có vườn hoa cho mùa mới là những cành đã ra hoa được cắt gọn, chỉ để lại gốc chừng 15-20 cm. Đất được xới tơi, cây được trồng lại. "Những cành cắt ra chia thành từng đoạn nhỏ, đem giâm sang chậu khác. Vài ngày đầu che nắng, tưới đẫm; chỉ khoảng một tuần sau, cây bén rễ, xanh trở lại".
Khoảng tháng Tám âm lịch, khi tiết trời bắt đầu dịu, cây được bón thêm phân để chuẩn bị ra hoa. Cứ thế, một mùa vàng rực rỡ, bình yên trên sân thượng lại lặp lại…
Bảo Nguyên - Ảnh: NVCC