Không thể phát triển bền vững nếu chỉ coi môi trường là 'chốt chặn rủi ro'

10 giờ trướcBài gốc

ĐB Nguyễn Ngọc Sơn (Hải Phòng) phát biểu tại hội trường sáng 28-10. Ảnh: QUANG PHÚC

Tiếp tục chương trình Kỳ họp, sáng 28-10, thảo luận tại hội trường sau khi nghe báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường (BVMT) kể từ khi Luật BVMT năm 2020 có hiệu lực thi hành, đại biểu (ĐB) Nguyễn Ngọc Sơn (Hải Phòng) ghi nhận báo cáo giám sát đã chỉ ra nhiều vấn đề nóng và nêu nhiều kiến nghị giá trị, là bước tổng kết, đánh giá thực chất hiệu quả thực thi Luật BVMT 2020.

"Trong bối cảnh phải đạt mục tiêu tăng trưởng 8 - 10%/năm, thu hút đầu tư FDI, công nghiệp hóa mạnh mẽ…, nhiệm kỳ mới phải đối mặt với bài toán lớn: phát triển mà không hủy hoại môi trường thì kết quả giám sát này là lời cảnh báo và là định hướng cho nhiệm kỳ sau, tránh rơi vào “chu kỳ đánh đổi” như nhiều quốc gia mới nổi đã từng mắc phải”, ĐB nhấn mạnh.

Xuất phát từ nhận định này, ĐB Nguyễn Ngọc Sơn đề nghị Chính phủ bám sát vào mục mục tiêu tăng trưởng 2 con số từ năm 2026 để có những giải pháp phù hợp. “Tôi cho rằng, để đạt mục tiêu tăng trưởng này sẽ tạo áp lực rất lớn lên môi trường, bởi vì tăng trưởng cao đòi hỏi gia tăng khai thác tài nguyên, năng lượng, sản xuất công nghiệp, logistics, xây dựng hạ tầng. Vì vậy, nếu không kiểm soát chặt, sẽ làm bùng phát ô nhiễm, suy thoái hệ sinh thái, khủng hoảng sức khỏe cộng đồng, tăng chi phí khắc phục”, ông Nguyễn Ngọc Sơn lo lắng.

Vẫn theo ĐB Nguyễn Ngọc Sơn, đầu tư nước ngoài (FDI) chất lượng cao chỉ đến với những nơi có tiêu chuẩn môi trường rõ ràng. Apple, Samsung, Lego, Nike, Panasonic… đều đặt ESG (bộ tiêu chuẩn đánh giá toàn diện về bảo vệ môi trường của doanh nghiệp) là điều kiện tiên quyết khi quyết định đầu tư. Dự án LEGO (1 tỷ USD) chỉ đầu tư vì cam kết “điện tái tạo 100% và hệ thống tuần hoàn nước”.

Quang cảnh hội trường Diên Hồng. Ảnh: VIẾT CHUNG

“Nếu không có tiêu chuẩn môi trường rõ ràng, nhất quán, Việt Nam sẽ bị loại khỏi chuỗi cung ứng xanh toàn cầu, kể cả khi có giá nhân công rẻ. Vì thế, môi trường minh bạch là “hạ tầng thể chế” hấp dẫn đầu tư, chứ không phải chi phí cản trở. Chính môi trường là động lực cho đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp công nghệ nội địa. Không đợi có công nghệ rồi mới bảo vệ môi trường, mà chính môi trường sẽ tạo nhu cầu công nghệ”, ĐB Nguyễn Ngọc Sơn phát biểu.

Cơ bản đồng tình, đánh giá cao nhận định và kiến nghị đầy tính trách nhiệm của ĐB Nguyễn Ngọc Sơn, song ĐB Nguyễn Quang Huân (TPHCM) chưa tán thành quan điểm cân nhắc tốc độ phát triển kinh tế. Theo ĐB Nguyễn Quang Huân, nếu cứ phát triển kinh tế tuyến tính thì đúng là phát triển phải trả giá bằng môi trường, nhưng nếu chúng ta đi đúng định hướng phát triển xanh thì không phải đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng mà còn góp phần chủ động bảo vệ môi trường nữa.

ĐB Nguyễn Quang Huân (TPHCM) tranh luận. Ảnh: QUANG PHÚC

Cùng quan điểm về phát triển kinh tế xanh, ĐB Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) cũng đề nghị tập trung phát triển công nghiệp môi trường; đồng thời triển khai kinh tế tuần hoàn thông qua việc thay đổi mô hình sản xuất - tiêu dùng, giúp giảm phát thải, giảm áp lực tài nguyên và xử lý rác.

Một vấn đề khác được nhiều ĐB quan tâm là quy định về phân loại rác tại nguồn. ĐB Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu) nhận định, quy định này đã có hiệu lực từ 31-12-2024, nhưng thực tế không được triển khai nghiêm túc. Bên cạnh đó, rác thải nhựa vẫn đang phát sinh rất lớn, tồn lưu trong môi trường, bất chấp việc Việt Nam đã đặt mục tiêu từ năm 2025 thay thế hoàn toàn các bao bì nhựa khó phân hủy trong siêu thị, tiến tới loại bỏ các sản phẩm này.

ANH PHƯƠNG

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/khong-the-phat-trien-ben-vung-neu-chi-coi-moi-truong-la-chot-chan-rui-ro-post820347.html