Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận nội dung thảo luận
Tiếp tục phiên họp thứ 42, cuối buổi sáng 5-2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nghe Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày dự thảo Luật Tổ chức Chính quyền địa phương (sửa đổi).
Theo đó, Chính phủ đề xuất mở rộng việc không tổ chức HĐND ở các đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp xã trực thuộc quận, thị xã; thành phố thuộc tỉnh; thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương. Hiện nay, mô hình chính quyền đô thị này đã được áp dụng tại TPHCM, Đà Nẵng, Hải Phòng (riêng tổ chức chính quyền đô thị của TP Hà Nội thực hiện theo quy định của Luật Thủ đô).
Như vậy, tại quận, phường, xã thuộc đô thị (gồm: thị xã, thành phố thuộc tỉnh; thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương) không tổ chức HĐND mà chỉ tổ chức UBND là cơ quan hành chính tại địa phương. Đối với ĐVHC nông thôn thì tại tỉnh, huyện, xã (trừ xã thuộc đô thị) tổ chức cấp chính quyền địa phương đầy đủ gồm có HĐND và UBND.
Đại biểu dự họp
Với ĐVHC ở hải đảo, dự kiến tổ chức phù hợp với quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện địa lý, dân cư, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh do UBTVQH quyết định.
Với ĐVHC - kinh tế đặc biệt sẽ tổ chức chính quyền địa phương do Quốc hội quy định khi thành lập ĐVHC - kinh tế đặc biệt đó.
Thẩm tra sơ bộ nội dung này, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với đề xuất của Chính phủ về việc điều chỉnh tổ chức mô hình chính quyền địa phương, cấp chính quyền địa phương ở từng loại ĐVHC phù hợp với địa bàn đô thị, nông thôn, miền núi, hải đảo.
Về việc mở rộng phạm vi không tổ chức HĐND ở các xã thuộc thị xã; thành phố thuộc tỉnh; thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật cho rằng, quy định như dự thảo luật là phù hợp.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng báo cáo thẩm tra
“Có ý kiến đề nghị cần lý giải cặn kẽ, có tính thuyết phục hơn việc mở rộng này, bởi đây là vấn đề có tác động, ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các thiết chế về dân chủ ở địa phương”, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng nói rõ.
Vẫn theo ông Hoàng Thanh Tùng, có ý kiến cho rằng, mô hình tổ chức chính quyền địa phương như đề xuất tại dự thảo luật chưa có sự thống nhất với mô hình tổ chức chính quyền tại TP Hà Nội theo quy định của Luật Thủ đô. Do đó, ý kiến này đề nghị Chính phủ thể hiện rõ quan điểm nên thực hiện theo Luật Thủ đô hay sẽ thực hiện thống nhất như các thành phố khác theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, UBTVQH thống nhất về phạm vi sửa đổi toàn diện, sự cần thiết và nội dung cơ bản, tư tưởng sửa luật cũng như 3/5 vấn đề lớn.
Riêng đề xuất không tổ chức HĐND ở xã trong đô thị; tổ chức và hoạt động của UBND, UBTVQH đề nghị phân tích rõ các phương án để thấy rõ ưu, nhược điểm trên cơ sở bảo đảm quyền lực nhà nước là thống nhất và quyền làm chủ của nhân dân ở cơ sở; tổng hợp ý kiến của các địa phương, trong đó có Hà Nội để 2 Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội và Chính phủ thảo luận, kết luận và báo cáo xin ý kiến cấp thẩm quyền.
ANH PHƯƠNG